Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα: Μοναδική γυναίκα ναύαρχος στην Παγκόσμια Ιστορία

 

Ενα ηλιόλουστο καλοκαιρινό πρωϊνό στο νησί των Σπετσών. Φωτογραφία: EUROKINISSI/ΛΥΔΙΑ ΣΙΩΡΗ.

Η Μπουμπουλίνα βγήκε στο μπαλκόνι του σπιτιού του πρώτου συζύγου της στις Σπέτσες στο άκουσμα της απειλητικής φωνής του Χριστόφορου Κούτση και των ένοπλων ανδρών του. Ο γιος της Γεώργιος Γιαννούζας και η θυγατέρα του Κούτση είχαν κλεφτεί την προηγούμενη νύχτα.

Οργισμένος ο πατέρας της έφτασε στο σπίτι της Μπουμπουλίνας θεωρώντας προσβλητική την πράξη. Αφοβη η Μπουμπουλίνα εμφανίστηκε στο μπαλκόνι του σπιτιού της, αγέρωχη, έτσι όπως

στεκόταν και διάταζε στο κατάστρωμα του πλοίου της στον Αγώνα. Εκεί δέχτηκε τη σφαίρα στο μέτωπό της. Ο θάνατός της ήταν ακαριαίος. Εκείνη τη μέρα, στις 25 Μαΐου 1925, η Μπουμπουλίνα ήταν 54 ετών.

Οταν ο τσάρος Αλέξανδρος Α’ της Ρωσίας έμαθε το θάνατό της την τίμησε με τον τιμητικό τίτλο του ναυάρχου του Ρωσικού Στόλου. Είναι γνωστή ως η μοναδική γυναίκα ναύαρχος στην Παγκόσμια Ιστορία και ως η γυναίκα που θυσίασε τα πάντα μέσα σε λίγα χρόνια για την απελευθέρωση της χώρας.

Ο πατέρας της, ο Σταυριανός Πινότσης, ήταν καπετάνιος από την Υδρα. Το 1769-70 συμμετείχε με τα πλοία του στο Ορλωφικό κίνημα. Μετά την αποτυχία του φυλακίστηκε στην Κωνσταντινούπολη. Η Λασκαρίνα γεννήθηκε στη φυλακή της Πόλης στις 11 Μαΐου 1771.

Η μητέρα της Σκεύω είχε επισκεφθεί τον πατέρα της. Τέσσερα χρόνια μετά το θάνατο του πατέρα της στη φυλακή η χήρα μητέρα της έφυγε από την Πόλη και γύρισε στις Σπέτσες, όπου παντρεύτηκε τον Λαζάρου-Ορλώφ, καπετάνιο.

Ευρωκίνηση

Ενα ηλιόλουστο καλοκαιρινό πρωϊνό στο νησί των Σπετσών. Φωτογραφία: EUROKINISSI/ΛΥΔΙΑ ΣΙΩΡΗ.

Το όνομά της, Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, προέρχεται από το επώνυμο του δεύτερου συζύγου της, του Δημήτριου Μπούμπουλη, που ήταν ένας πλούσιος πλοιοκτήτης. Στους Ρωσοτουρκικούς πολέμους πολέμησε με τους Ρώσους ενάντια στους Τούρκους, ως έμπειρος καπετάνιος. Ο Δημήτριος έχασε τη ζωή του σε μία ναυμαχία του Ρωσικού Στόλου ενάντια σε Αλγερινούς πειρατές.

Η Μπουμπουλίνα ήταν 40 χρόνων, όταν χήρεψε για δεύτερη φορά. Και οι δύο σύζυγοί της, ήταν καπεταναίοι και σκοτώθηκαν σε ναυμαχίες. Απέμεινε χήρα με επτά παιδιά και μια μεγάλη περιουσία. Γη, πάνω από 300.000 τάλαρα και πλοία. Δραστήρια και πανέξυπνη γυναίκα όχι μόνο συνέχισε αλλά και επέκτεινε τις εμπορικές και ναυτιλιακές δραστηριότητες του συζύγου της. Μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια κατάφερε να προσθέσει άλλα τέσσερα πλοία στο στόλο της.

Οταν οι Οθωμανοί απείλησαν να της κατασχέσουν την περιουσία της και να τη συλλάβουν, επειδή ο σύζυγός της τους είχε πολεμήσει, μετά από καταγγελίες συγγενών που εποφθαλμιούσαν την περιουσία της, έπλευσε στην Κωνσταντινούπολη. Ο φιλέλληνας Ρώσος πρόξενος την έστειλε στην ασφάλεια της Κριμαίας, για να αποφύγει τη σύλληψη. Κατά τη διάρκεια της παραμονής της εκεί, έγινε μέλος της Φιλικής Εταιρείας, που ετοίμαζε την Επανάσταση.

Ηδη όμως στην Πόλη η Μπουμπουλίνα είχε συναντηθεί με τη Βαλιντέ Σουλτάνα, τη μητέρα του Σουλτάνου Μαχμούτ Β’. Η μητέρα του Σουλτάνου εντυπωσιάστηκε τόσο πολύ από την προσωπικότητα της Μπουμπουλίνας, που έπεισε το Σουλτάνο να της αφήσει τον πλήρη έλεγχο της περιουσίας της και να μην τη συλλάβει. Μετά από τρεις μήνες επέστρεψε στην πατρίδα, μεταφέροντας μυστικά στις Σπέτσες όπλα και πολεμοφόδια.

Ευρωκίνηση

Ενα ηλιόλουστο καλοκαιρινό πρωϊνό στο νησί των Σπετσών. Φωτογραφία: EUROKINISSI/ΛΥΔΙΑ ΣΙΩΡΗ.

Εκεί ολοκλήρωσε τη ναυπήγηση του μεγαλύτερου πολεμικού του ελληνικού στόλου «Αγαμέμνων». Παρά τις καταγγελίες ότι μυστικά ετοίμαζε πολεμικό στόλο, κατάφερε να δωροδοκήσει τους Τούρκους επιθεωρητές και να εξοπλίσει το σκάφος με 18 μεγάλα κανόνια. Παράλληλα ετοίμαζε και πλήρωμα Σπετσιωτών ναυτικών για την Επανάσταση. Στις 13 Μαρτίου του 1821 ύψωσε στον «Αγαμέμνονα» το δικό της λάβαρο της Επανάστασης και ο στόλος της ξεκίνησε να ενωθεί με πλοία από άλλα νησιά, για να πολεμήσει τους εχθρούς.

Ηταν προετοιμασμένη να θυσιάσει τα πάντα για την απελευθέρωση της πατρίδας. Η πρώτη απώλεια ήταν τραγική. Ενώ έπαιρνε μέρος στη θριαμβευτική κατάληψη των λιμανιών της Πελοποννήσου, Ναυπλίου, Μονεμβασιάς και Πύλου, ο γιος της από τον πρώτο σύζυγο, ο Γιάννης, έχασε τη ζωή του σε μία μάχη στο Αργος. Ο πόλεμος είχε μόλις αρχίσει.

Ο Κολοκοτρώνης κατέλαβε την Τριπολιτσά στις 11 Σεπτεμβρίου 1821, ενισχυμένος και από τους άντρες της Μπουμπουλίνας. Η ίδια, όπως είχε υποσχεθεί στην μητέρα του Σουλτάνου, έσωσε τις γυναίκες του χαρεμιού. Η νεαρότερη κόρη της από τον δεύτερο σύζυγο, η Ελένη Μπούμπουλη, παντρεύτηκε τον γιο του Κολοκοτρώνη, Πάνο.

Στον εμφύλιο που ξέσπασε τα επόμενα χρόνια συνελήφθη, επειδή υποστήριζε τον Κολοκοτρώνη και το 1824 εξορίστηκε στις Σπέτσες, ενώ ο κλήρος που της είχε δοθεί για να μένει στο Ναύπλιο, της αφαιρέθηκε. Ο Κολοκοτρώνης φυλακίστηκε και ο γαμπρός της και γιος του, ο Πάνος, δολοφονήθηκε.

Ηταν πλέον πάμφτωχη. Σε αυτά τα πέντε χρόνια είχε δώσει όλη της την περιουσία στον Αγώνα, για να συντηρήσει και να εξοπλίσει τα πλοία της και το πλήρωμα. Λένε πως για αυτόν το λόγο η πολύ πλούσια οικογένεια του Κούτση δεν ήθελε την κόρη της για νύφη. Το πολεμικό της «Αγαμέμνων» το έκαψε ο Ανδρέας Μιαούλης στον εμφύλιο του 1831, μαζί με άλλες φρεγάτες και κορβέτες στη ναυτική βάση του Πόρου.

Το σπίτι της Μπουμπουλίνας στις Σπέτσες, ένα αρχοντικό 300 χρόνων, είναι σήμερα το Μουσείο της, για να τιμά την τόλμη και την αξιοσύνη μιας γυναίκας που θυσίασε τα πάντα για την απελευθέρωση της πατρίδας μας. Μιας αγωνίστριας που στάθηκε αλύγιστη μπροστά στη λαίλαπα του πολέμου, όμως εν τέλει έπεσε θύμα εμφύλιων και ενδοοικογενειακών παθών.