Ελληνες «καπετάνιοι» ρίχνουν δισ. στη θάλασσα

Δώδεκα μεγάλοι Ελληνες εφοπλιστές πρωταγωνιστούν παγκοσμίως για τις επενδύσεις τους σε νέα ή καλομεταχειρισμένα πλοία. Δώδεκα άνθρωποι που διά των ναυτιλιακών τους συμφώνησαν να καταβάλουν 3,6 δισ. δολάρια από την τσέπη τους και από δανεισμό για να ανανεώσουν και να αυξήσουν τους στόλους τους....

Είναι επιχειρηματίες επώνυμοι και τολμηροί, οι οποίοι με το ρίσκο που αναλαμβάνουν πάνε τη ναυτιλία των Ελλήνων όλο και πιο μπροστά και κρατούν ψηλά την παγκόσμια πρωτοκαθεδρία της.

Νεότευκτα

Στα νεότευκτα πλοία που παραγγέλθηκαν το τελευταίο έτος σε ναυπηγεία ξεχωρίζουν στην κορυφή τα ονόματα του Γιάννη Αγγελικούση, του Παναγιώτη Γ. Λιβανού, του Δημήτρη Μελισσανίδη και του γιου του Γιώργου, του Αδάμ Πολέμη, του Κώστα Φωστηρόπουλου και του Παναγιώτη Τσάκου με τον γιο του Νίκο. Οι εφοπλιστές αυτοί υπέγραψαν με ναυπηγεία συμβόλαια αξίας (αθροιστικά) 2,485 δισ. δολαρίων. Οι Ελληνες εφοπλιστές έχουν το 2016 μειωμένη σε σχέση με άλλα χρόνια κατάταξη στις νέες παραγγελίες, αφού μπορούσαν να βρουν πολύ καλά μεταχειρισμένα πλοία στην αγορά από ναυτιλιακές που δεν μπόρεσαν να αντέξουν στη βαθιά κρίση. Οι νέες παραγγελίες ελληνικών συμφερόντων αφορούν κυρίως δεξαμενόπλοια. Αυτή τη στιγμή ο ελληνικός Στόλος δεξαμενόπλοιων LNG είναι ο μεγαλύτερος ιδιωτικός στον κόσμο, ο τρίτος μεγαλύτερος σε χωρητικότητα και ο δεύτερος μεγαλύτερος σε αξία. Σε σύνολο 448 πλοίων LNG που βρίσκονται σε λειτουργία, 75 πλοία είναι ελληνικά (15%), ενώ σε παραγγελία βρίσκονται 125 πλοία, εκ των οποίων το ένα στα πέντε (25) θα καταλήξει σε Ελληνες εφοπλιστές.

Ενα από τα βασικά χαρακτηριστικά της αγοράς των πλοίων LNG είναι ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο να μπουν νέοι παίκτες, καθώς το κόστος απόκτησης ενός τέτοιου τάνκερ είναι κοντά στα 200.000.000 δολάρια. Και όμως, οι όμιλοι Αγγελικούση, Λιβανού, Προκοπίου, Οικονόμου, Μαρτίνου και δευτερευόντως Χανδρή και Τσάκου επενδύουν επιθετικά στον κλάδο.

Οι ευκαιρίες

Αλλο 1,16 δισ. δαπάνησαν ο Γιάννης Αγγελικούσης, ο Αδάμ Πολέμης, ο Παναγιώτης Γ. Λιβανός, ο Γιώργος Προκοπίου, ο Ανδρέας Μαρτίνος, ο Γιώργος Οικονόμου, ο όμιλος των αδελφών Ηλία και Μιχάλη Γκότση, ο Πάρις Δράγνης και ο Θόδωρος Βενιάμης, για να αγοράσουν από την αγορά μεταχειρισμένα πλοία σε τιμές που αποτελούν ευκαιρία. Ή τουλάχιστον έτσι εκτιμούν αυτοί που τα αγόρασαν, καθώς οι τιμές των μεταχειρισμένων πλοίων πενταετίας, ειδικά στα φορτηγά και αυτά που μεταφέρουν εμπορευματοκιβώτια, υποχώρησαν πέρυσι στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων τριών δεκαετιών.

Ομως δεν είναι μόνον οι προαναφερθέντες εφοπλιστές που έχουν υπό ναυπήγηση πλοία. Οι παραπάνω παραγγελίες είναι αυτές που υπογράφτηκαν το τελευταίο έτος.

Διότι περισσότερα από 340 ποντοπόρα πλοία όλων των τύπων είναι προγραμματισμένο να παραδοθούν από ναυπηγεία του εξωτερικού στους Ελληνες ιδιοκτήτες τους από φέτος έως και τα τέλη του 2018. Η αξία αυτών των υπό παραγγελία πλοίων ανέρχεται συνολικά στα 17,749 δισ. δολάρια, σύμφωνα με τη VesselsValue, εταιρία που ειδικεύεται στις αποτιμήσεις. Πρόκειται για παραγγελίες, οι οποίες τοποθετήθηκαν τα τελευταία λίγα χρόνια, οπότε και οι τιμές στα ναυπηγεία ανά την υφήλιο είχαν ήδη αρχίσει να υποχωρούν σημαντικά. Ενα στοίχημα που μπήκε υπό την εκτίμηση ότι οι τιμές βρίσκονται πλέον σε ιστορικά χαμηλά -και άρα ελκυστικά- επίπεδα και με την προσδοκία ότι έως ότου πέσουν στο νερό, οι ναύλοι που θα μπορούν να εισπράξουν θα καλύπτουν λειτουργικά και χρηματοοικονομικά κόστη.

Με βάση στοιχεία του εκτιμητικού οίκου VesselsValue, ο ελληνόκτητος εμπορικός Στόλος εμφανίζεται σταθερά τα τελευταία χρόνια τόσο ως ο μεγαλύτερος σε χωρητικότητα παγκοσμίως όσο και ως αυτός με την υψηλότερη αξία. Η VesselsValue προσμετρά 4.369 ελληνόκτητα πλοία ολικής χωρητικότητας 202.747.472 τόνων (GT), συνολικής αξίας 84,030 δισ. δολαρίων. Δεύτερη μετά την Ελλάδα σε αξία στόλου έρχεται η Ιαπωνία με 4.312 πλοία αξίας 80,2 δισ. και τρίτη η Κίνα με 4.575 πλοία αξίας 66,730 δισ. Η Γερμανία βρίσκεται πέμπτη στην παγκόσμια κατάταξη με 2.926 πλοία χωρητικότητας 82.319.694 τόνων και αξία στόλου 31,065 δισ., δηλαδή μικρότερη από τη μισή αυτής του ελληνικού.

Ηγετική θέση

Παρά τις προκλήσεις που δημιουργούν το αρνητικό οικονομικό περιβάλλον και η κρίση, η ελληνική ναυτιλία όχι μόνο διατηρεί την ηγετική θέση της διεθνώς, αλλά επιπλέον διευρύνει την απόστασή της από τον επόμενο.

Σήμερα, η ελληνόκτητη ναυτιλία ελέγχει έναν Στόλο χωρητικότητας 341.170.000 τόνων deadweight (dwt) με μέσο όρο ηλικίας τα 11,2 έτη. Αυτό σημαίνει αύξηση χωρητικότητας περίπου 22% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Ετσι, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Ενώσεως Ελλήνων Εφοπλιστών (ΕΕΕ), η ελληνόκτητη ναυτιλία αντιπροσωπεύει το 19,63% του παγκόσμιου στόλου σε χωρητικότητα dwt και το 49,96% του στόλου της Ε.Ε.

Ανά κατηγορία, ο ελληνόκτητος στόλος ελέγχει το 30,14% του παγκόσμιου Στόλου δεξαμενοπλοίων και το 21,18% του παγκόσμιου στόλου φορτηγών πλοίων χύδην φορτίων.

Αλλά οι εν Ελλάδι εδρεύουσες ναυτιλιακές επιχειρήσεις μειώθηκαν το 2016 σε 638 από 648 το 2015 και 926 το 1998. Αντιθέτως, αυξήθηκαν οι ελληνικές ναυτιλιακές επιχειρήσεις με στόλους από 25 πλοία, καθώς η διαχείριση του ολοένα και μεγαλύτερου σε χωρητικότητα και αριθμό πλοίων ελληνόκτητου Στόλου γίνεται από ολοένα και μεγαλύτερες επιχειρήσεις. Πάντως, ο αριθμός των ελληνικών συμφερόντων ναυτιλιακών μειώνεται, καθώς εδώ και μία δεκαετία γίνονται συγχωνεύσεις, εξαγορές αλλά και χρεοκοπίες. Είναι χαρακτηριστικό ότι 10 ελληνόκτητες επιχειρήσεις εξαφανίστηκαν μόνον κατά το τελευταίο έτος, σύμφωνα με την ετήσια μελέτη της Petrofin Research. Αλλες 20 εξέλειψαν το 2015.

Ομως η μείωση του αριθμού των επιχειρήσεων κρύβει και την ίδρυση ορισμένων νέων, με ένα ή δύο πλοία, που προκύπτουν είτε από διαιρέσεις υπαρχουσών εταιριών ελέω κληρονομικών διευθετήσεων είτε από την είσοδο νέων επιχειρηματιών.