"Παγκόσμια Ημέρα Ευτυχίας"

Του πολίτη Π. Παπαγαρυφάλλου

Οι ανά τον κόσμο κρατούντες, αδυνατούντες να δημιουργήσουν τις στοιχειώδεις συνθήκες μιας ανεκτής ζωής των λαών, καταφεύγουν σε αποβλακωτικά υποκατάστατα, καθιερώνοντας διάφορες "Παγκόσμιες Ημέρες", εξαπατώντας τους λαούς.

Έτσι, άκουσα ότι η 20η Μαρτίου  καθιερώθηκε ως "Παγκόσμια Ημέρα Ευτυχίας".

Ευτυχία, λέει το λεξικό σημαίνει: ευδαιμονία, αφθονία ατομικών υλικών αγαθών, ευημερία, καλή τύχη και ευτυχής σημαίνει: ο καλότυχος, ο πολύ ευχαριστημένος,  ο μακάριος, ο πολύ επιτυχημένος.

Όπως βλέπουμε η ευτυχία προϋποθέτει μια σειρά συντρεχουσών προϋποθέσεων, οι οποίες αρχίζουν από την ύπαρξη υλικών αγαθών και καταλήγουν σε ψυχικές καταστάσεις

υποκειμενικού χαρακτήρα. Συνεπώς, θα λέγαμε ότι η πολυπόθητη ευτυχία δεν διατάσσεται, δεν επιβάλλεται ούτε με νόμους ούτε με ευχές, οι οποίες εξάλλου καθημερινά δίνονται αφειδώς χωρίς όμως να πραγματώνεται.

Εξάλλου, μπορεί να είσαι πάμπλουτος και να αισθάνεσαι τραγικά δυστυχής και αντιστρόφως. Να είσαι πάμπτωχος και να αισθάνεσαι ευτυχέστατος.

Συνεπώς το πρόβλημα της ευτυχίας συνδέεται περισσότερο με τις ψυχικές καταστάσεις παρά με την ύπαρξη πληθώρας υλικών αγαθών.

Αυτή την εκδοχή της ευτυχίας επαγγέλθηκε ο μαρξισμός με την οικοδόμηση της κομμουνιστικής κοινωνίας, στην οποία θα υπάρχει αφθονία υλικών αγαθών!

Ανεξάρτητα από το αδύνατο ελεύσεως της κοινωνίας της αφθονίας, εκείνο που πρέπει να υπογραμμίσω είναι τούτο: Η ευτυχία συνιστά κατ' εξοχήν υποκειμενική κατάσταση.

Άλλος τη βρίσκει στον έρωτα. Άλλος στη νίκη της ομάδας στο ποδόσφαιρο.  Άλλος στο κυνήγι άγριων ζώων, άλλος στο ψάρεμα, άλλος στο χρήμα, άλλος στην ιδεολογία και άλλος στην ομορφιά της γνώσης κ.ο.κ.

Αυτή την υποκειμενικότητα της ευτυχίας διαπραγματεύομαι στο έργο μου; "Η Κομμουνιστική Ουτοπία", όπου διαπραγματεύομαι  το κεφάλαιο: "Η σχετικότητα της ευτυχίας, της ηδονής και του ωφελιμισμού ως μεταβλητοί παράγοντες της κομμουνιστικής κοινωνίας" (εκδ. β', Αθήνα 2013, εκδ. "Πελασγός" - Ι. Γιαννάκενας - σελ. 173-191).

Στο κεφάλαιο αυτό παρατίθεται και τούτη η άποψη του μεγάλου φιλοσόφου της αρχαιότητας, του Επίκουρου (341-270), που έγραφε: "Την ευχάριστη ζωή δεν την κάνουν τα συμπόσια και οι συνεχείς γιορτές, ούτε οι απολαύσεις που δίνουν τα παιδιά και οι γυναίκες, ούτε τα ψάρια και όλα τα εδέσματα που έχει ένα πλούσιο τραπέζι, αλλά ο βαθύς στοχασμός που αναζητά τις αιτίες κάθε επιλογής και αποφυγής και απορρίπτει τις δοξασίες εκείνες που προκαλούν μεγάλη αναστάτωση στις ψυχές".

Αυτό το είδος της ευτυχίας, την οποία ο Επίκουρος αναζητούσε στη γνώση και στο "βαθύ στοχασμό" αναζητούσε και ο θεμελιωτής της υλιστικής θεωρίας, ο Δημόκριτος, γεγονός το οποίο αναδεικνύει και ο ίδιος ο Μαρξ στη διδακτορική του διατριβή, η οποία είχε ως θέμα: "Διαφορά της δημοκρίτειας και επικούρειας φυσικής φιλοσοφίας" (Αθήνα, 1983).

Έγραφε, λοιπόν, ο νεαρός Μαρξ και τα εξής σχετικά; "Τον Δημόκριτο η ηδονή της γνώσης δεν τον αφήνει σε ησυχία… τον σπρώχνει όμως και το αίσθημα του ανικανοποίητου από την αληθινή φιλοσοφική γνώση… Λέγεται λοιπόν, ότι ο Δημόκριτος τυφλώθηκε μοναχός του για να μην αποκαλύπτεται η οξύτητα του πνεύματός του από το αισθητό φως! Αυτός ο ίδιος άνθρωπος είχε γυρίσει την μισή υφήλιο, καθώς διηγείται ο Κικέρωνας, όμως δεν είχε βρει ό,τι ζητούσε" (βλ. όπ.π. σελ. 173 και 177).

Εδώ ο ιδρυτής της κοσμοθεωρίας του ιστορικού και διαλεκτικού υλισμού δεν διστάζει να αναδείξει την καθοριστική σημασία του πνεύματος, των συναισθημάτων και της γνώσης στη ζωή των ανθρώπων.

Να προστεθεί ακόμη ότι ο Δημόκριτος, προχωρώντας περισσότερο, θεωρούσε ότι "όταν η πόλη κυβερνιέται καλά και προοδεύει το κοινό συμφέρον αυτό αποτελεί την μεγαλύτερη ευτυχία, που μέσα του περικλείνονται τα πάντα" (το παραθέτει ο ιστορικός Αντώνης Αντωνάκος, στο κείμενό του: "Η πολιτική ανευθυνο-υπευθυνότητα και ο νόμος "περί ευθύνης υπουργών" στο μηνιαίο περιοδικό "Ελληνόραμα", Μαρτίου-Απριλίου 2014, σελ. 50-53).

Εδώ, λοιπόν, ανακύπτει, κατά τη Δημόκριτο, μια άλλη πτυχή της ευτυχίας, η οποία συνίσταται στην ωφέλιμη διακυβέρνηση του κράτους, που τείνει στην εξυπηρέτηση του κοινού συμφέροντος.

Η ευτυχία, λοιπόν, δεν μπορεί να εξαντλείται στο μαμ, κακά και νάνι. Είναι κάτι το πιο ωραίο και υψηλό και προ παντός στο χώρο του πνεύματος και των ιδεών.

Ο γράφων, αισθανόταν ευτυχισμένος στα χρόνια της πείνας και των διώξεων, αγωνιζόμενος για την έλευση της κομμουνιστικής κοινωνίας, την οποία φανταζόταν ερχόμενη καβάλα πάνω σε λευκά άτια!

Ούτως εχόντων των πραγμάτων θα έλεγα ότι η ανακήρυξη της Παγκόσμιας Ημέρας Ευτυχίας είναι μια ατόφια μπούρδα εκείνων που την αποφάσισαν.

Εξάλλου, όπως έγραφε και ο Γερμανός πολιτικός φιλόσοφος Χ. Μαρκούζε (1898-1979): "Η ιστορία δεν έχει κρατήσει θέση για την ευτυχία. Οι περίοδοι ευτυχίας είναι λευκές σελίδες στο βιβλίο της ευτυχίας" (βλ. όπ.π. σελ. 173).

Καταλήγοντας, λοιπόν, θα έλεγα ότι η ανακήρυξη της παγκόσμιας ημέρας της ευτυχίας, της ποίησης, της γυναίκας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των ναρκωτικών  κτλ., κτλ., δεν είναι παρά προπαγανδιστικά κατατόπια στη δυστυχία των ανθρώπων, την οποία δημιουργούν οι εξουσιαστές του κόσμου.

Η ανθρωπότητα, που δυστυχεί, έχει περισσότερη ανάγκη από κοινωνική δικαιοσύνη και από πολιτική ηθική και όχι από ημέρες τελετουργίας και κοινωνικής και πολιτικής απάτης.