Ένα ηθικό δίλημμα

Γράφει η Σοφία Βούλτεψη

Ένα από τα πιο συγκλονιστικά κεφάλαια της σύγχρονης Ιστορίας μας έκλεισε πριν από μερικές ημέρες στον Ιερό Ναό της Του Θεού Σοφίας στη Λευκωσία, με την κηδεία των 12 καταδρομέων που έπεσαν στις 15 Ιουλίου 1974, κατά την επίθεση στο Προεδρικό Μέγαρο, εκτελώντας διατεταγμένη υπηρεσία.
Τα οστά των καταδρομέων βρίσκονταν σε ομαδικό τάφο στο κοιμητήριο Κωνσταντίνου και Ελένης στη Λευκωσία και ταυτοποιήθηκαν πρόσφατα με την εξέταση γενετικού υλικού.
Φυσικά, το γεγονός δεν μπορούσε να περάσει απαρατήρητο.
Πληγώνουν ακόμη τα γεγονότα εκείνης της περιόδου, η Κύπρος
παραμένει ακρωτηριασμένη και εκείνα τα παιδιά έπεσαν σ’ αυτό που τους είπαν πως ήταν το καθήκον τους.
Στον επικήδειο λόγο του ο Κύπριος υπουργός Εσωτερικών Σωκράτης Χάσικος είπε ότι οι 12 ατύχησαν να υπηρετήσουν τη στρατιωτική τους θητεία σε λάθος χρόνο και υπήρξαν θύματα, τελικά, γεγονότων και καταστάσεων, που άλλοι δημιούργησαν.
Αναφερόταν στο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974 και την επίθεση εναντίον του Προεδρικού Μεγάρου, του Εφεδρικού και του Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου.
«Γεγονότα και καταστάσεις για τα οποία οι 12 νεκροί των οποίων τα οστά κηδεύουμε σήμερα ουδεμία ευθύνη φέρουν. Δώδεκα νέοι άνθρωποι που δεν πρόλαβαν να χαρούν τη ζωή και των οποίων η Πολιτεία αγνόησε επιδεικτικά και σκανδαλωδώς τη θυσία, δεκαετίες ολόκληρες, για καθαρά πολιτικούς λόγους και μόνο,» είπε ο κ. Χάσικος.
«Μετά από σαράντα ολόκληρα χρόνια, είμαστε σήμερα εδώ, με βαριά την ευθύνη να δείξουμε σε νεκρούς και ζώντες το σεβασμό που οφείλουμε σ` εκείνους που θυσιάστηκαν, υπηρετώντας στην Εθνική Φρουρά, στο αποκορύφωμα της αδελφοκτόνου συμφοράς, στο προδοτικό πραξικόπημα που διενήργησε, εναντίον του Ελληνισμού στην Κύπρο, η χούντα των Αθηνών», ανέφερε και πρόσθεσε:
«Κλίνουμε ευλαβικά το γόνυ και εκφράζουμε τον απέραντο σεβασμό και την εκτίμηση μας, απέναντι στα 18χρονα παιδιά που αυτή η Πολιτεία, δια νόμου, στρατολόγησε στην Εθνική Φρουρά, η ίδια Πολιτεία όρισε να εκτελούν χωρίς αντιρρήσεις τις διαταγές των ανωτέρων τους και, τα οποία, έπεσαν, εκτελώντας όσα διατάχθηκαν, κατά τη διάρκεια του πραξικοπήματος».
Με την απόφαση διαφώνησε το ΑΚΕΛ, που με δήλωση του Αρίστου Δαμιανού, επικεφαλής του Γραφείου Νομικών του ΑΚΕΛ, ανέφερε ότι η απόφαση της κυβέρνησης να κηδευθούν με πολιτειακές και στρατιωτικές τιμές, παρουσία του Υπουργού Εσωτερικών, 12 καταδρομείς, οι οποίοι με την επίκληση της «διατεταγμένης αποστολής» συντάχθηκαν με τη χούντα και την ΕΟΚΑ Β΄ για την κατάλυση της Δημοκρατίας το 1974, «είναι προκλητική και καταδικαστέα».
«Σε μια περίοδο που η τουρκική προκλητικότητα κορυφώνεται και η ενότητα γύρω από στόχους και συλλογικότητα θα έπρεπε να αποτελούν μέλημα όλων και πρωτίστως του Προέδρου της Δημοκρατίας, οι κυβερνώντες δικαιώνουν πραξικοπηματίες και προκαλούν τα δημοκρατικά αισθήματα της Αριστεράς αλλά και της πλειοψηφίας του κυπριακού λαού», ανέφερε ο εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ.
Όπως είπε, πρόκειται για προσπάθεια ισοπέδωσης της δημοκρατικής αντίστασης με την παρανομία και το πραξικόπημα και πρόσθεσε πως «η παραχάραξη της ιστορικής αλήθειας αποτελεί προσβολή της μνήμης όσων αγωνίστηκαν και όσων θυσιάστηκαν για την Ελευθερία και τη Δημοκρατία».
Αγανάκτηση και αποτροπιασμό εξέφρασε και ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Δημοκρατικών Αντιστασιακών, σημειώνοντας ότι η επίκληση της  «διατεταγμένης αποστολής» δεν δίνει συγχωροχάρτι και δικαίωμα σε κανένα να δαφνοστεφανώνει με στρατιωτικά αγήματα αυτούς που κατέλυσαν την Δημοκρατία.
Υποστήριξαν πως με τον τρόπο αυτό εξισώνονται οι θύτες και τα θύματα, αυτοί «που αντιστάθηκαν στο φασισμό  με αυτούς που έστρεψαν τα όπλα  κατά της δημοκρατίας».
Ποιος έχει δίκιο;
Ακούγοντας και τις δύο απόψεις, θα έλεγε κανείς πως η κυπριακή κυβέρνηση έκανε το σωστό.
Έκλεισε εκείνο το κεφάλαιο με τρόπο που πολεμά τον διχασμό.
Πολύ περισσότερο που εκείνα τα παιδιά ούτε ήξεραν τι τους διέταξαν να κάνουν, ούτε και το γιατί…
Καλύτερα να διδασκόμαστε από την Ιστορία μας, παρά να την χρησιμοποιούμε ως όπλο κατά του μέλλοντος…