Στον ΣΥΡΙΖΑ τα «καλύτερα» έρχονται

Σάκης  Μουμτζής

Αυτά που γίνονται στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ ήταν προδιαγεγραμμένα λόγω του DNA του χώρου της Αριστεράς, που έχει ένα βασικό χαρακτηριστικό.

Την ηθικοποίηση της ήττας. Την βίωση της πρώτα στο φαντασιακό επίπεδο και στην συνέχεια την εσωτερίκευση της στις διαδικασίες ανεύρεσης ενόχων που θα είναι στιγματισμένοι κυρίως ηθικά.

Δεν έχει σημασία το μέγεθος της ήττας. Σημασία έχει αυτό καθ΄εαυτό το γεγονός. Και πάνω σε αυτό στήνεται όλη η μυθολογία για την «γενιά της ήττας», την «ποίηση της ήττας», το «τραύμα της ήττας» κ.ο.κ.

Ο χώρος της Αριστεράς διακρινόταν ιστορικά για την βιαιότητα του στα εσωκομματικά ξεκαθαρίσματα. Είναι γεγονός πως οι νεκροί κομμουνιστές που εκτελέστηκαν από χέρι συντρόφων τους είναι πολύ περισσότεροι από αυτούς που εκτέλεσε ο ταξικός εχθρός.

Η ιδεολογία που διακονεί η μαρξιστική Αριστερά απαιτεί την απόλυτη καθαρότητα. Το πρότυπο κοινωνικής οργάνωσης που προβάλλει δεν έχει αποχρώσεις. Κινείται στον χώρο του μαύρου—άσπρου, του καλού—κακού. Έχει θεολογική μορφή.

Αυτό συνεπάγεται πως και στο εσωκομματικό πεδίο δεν συγχωρούνται διαφοροποιήσεις και διαφωνίες. Παλιότερα και η υποψία διαφωνίας στοίχιζε στον υποψήφιο διαφωνούντα, στην καλύτερη περίπτωση, δεκαετή εγκλεισμό σε γκούλαγκ, στην χειρότερη μια σφαίρα στο σβέρκο.

Εδώ και πολύ καιρό η κατάσταση έχει εξευγενισθεί. Οι διαφωνούντες διαγράφονται ή εξαναγκάζονται σε αποχώρηση με την ρετσινιά του διασπαστή.

Να θυμίσω την διάσπαση του ΚΚΕ το 1968 και εν συνεχεία τις διασπάσεις των υποατομικών σωματιδίων που προέκυψαν από το ΚΚΕ εσωτερικού.

Είναι αλήθεια πως ο ΣΥΡΙΖΑ έδειξε μέχρι στιγμής ισχυρές αντοχές. Βέβαια, μέχρι το 2015 η προσδοκία της εξουσίας ήταν ισχυρή συγκολλητική ουσία, όπως και η νομή της στην συνέχεια.

Έτσι, σχετικά ανώδυνα ο ΣΥΡΙΖΑ ξεπέρασε την διάσπαση του καλοκαιριού του 2015, όταν αποχώρησε η ομάδα Λαφαζάνη που εκπροσωπούσε το 25% περίπου της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματος.

Σήμερα όμως η κατάσταση είναι διαφορετική. Ο ΣΥΡΙΖΑ ηττήθηκε μέσα σε δύο μήνες τέσσερις φορές πανηγυρικά και έκτοτε δεν έχει σηκώσει κεφάλι.

Το ένα κτύπημα διαδέχεται το άλλο. Οι τάσεις και οι ομάδες που υπάρχουν στο εσωτερικό του κόμματός βρίσκονται στα χαρακώματα. Οι πάντες βάλλουν κατά πάντων. Και ο άλλοτε κραταιός Α.Τσίπρας παρακολουθεί ως θεατής τον εμφύλιο πόλεμο που μόλις έχει αρχίσει.

Η συγκολλητική ουσία της εξουσίας έχει χαθεί μαζί με την εξουσία. Και το χειρότερο όλων είναι πως οι εξελίξεις δεν προμηνύουν κάτι το θετικό για τον ΣΥΡΙΖΑ.

Η προσδοκία της επιστροφής στην εξουσία δεν υπάρχει. Η κυβέρνηση είναι πανίσχυρη και μέχρι στιγμής περνά με επιτυχία μέσα από τις Συμπληγάδες. Δεν θυμάμαι να υπάρχουν κυβερνήσεις που να αντιμετώπισαν στον πρώτο χρόνο της θητείας τους τόσο πολλά και τόσο κρίσιμα προβλήματα, όσο αυτή του Κυριάκου Μητσοτάκη.

Και όσο η κυβέρνηση χειρίζεται με επιτυχία αυτά τα προβλήματα, τόσο οξύνονται οι εσωκομματικές αντιθέσεις στον ΣΥΡΙΖΑ. Είναι ολοφάνερο πως αυτό το κόμμα δεν μπορεί να αντέξει μια τετραετία στην αντιπολίτευση. Δεν είναι μόνον η αδυναμία συγκρότησης πειστικού αντιπολιτευτικού λόγου. Είναι κυρίως οι διαφορετικοί ιδεολογικοί και πολιτικοί προσανατολισμοί των διαφόρων τάσεων που υπάρχουν στο εσωτερικό του.

Διαφορές που δεν μπορούν να γεφυρωθούν. Έτσι σήμερα βρισκόμαστε στην αρχή μιας διαδικασίας που η τελική της κατάληξη θα είναι ή μια νέα διάσπαση ή συνεχόμενες πολυδιασπάσεις.

Ο ρόλος του χώρου της ριζοσπαστικής Αριστεράς, όπως το γνωρίσαμε, έχει εκλείψει μαζί με την εποχή των μνημονίων. Σήμερα απλώς επιβιώνει με τον νόμο της αδράνειας.