Γράφει ο Σπίνος Κωνσταντίνος
Kspin.gr@gmail.com
Στην Ελλάδα της απόλυτης παρακμής, της διάλυσης της ασυδοσίας και ισοπέδωσης κάθε εννοίας νομιμότητας, παίχθηκε μια από τις πρωτόφαντες Αριστοφανικές κωμωδίες, από την οποία αναδύεται η χρεοκοπία και ο ξεπεσμός ολόκληρου του πολιτικού μας συστήματος.
Ο λόγος για την απόφαση του πρωτοβάθμιου πειθαρχικού συμβουλίου της ΕΣΗΕΑ να καλέσει σε απολογία τη δημοσιογράφο και πρώην Βουλευτή ου ΠΑΣΟΚ, κ. Σοφία Γιαννακά, λόγω άρθρου της με τίτλο «Μαρία Καρυστιανού, μήπως το έχει παρακάνει». Φαίνεται ότι ο ελεύθερος στοχασμός της κ. Γιαννακά ερέθισαν τα μέλη του πειθαρχικού συμβουλίου και αποφάσισαν να συνετίσουν την δημοσιογράφο που τόλμησε να ξεστομίσει τέτοιες αλήθειες.
Το κεράσακι στην τούρτα μπήκε με την παραπομπή στο πειθαρχικό του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών του Δικηγόρου Δημητρίου Γαλλή, διότι παραβίασε τη μυστικότητα της ανακριτικής διαδικασίας.
Και όλα αυτά τα ποταπά και ανούσια συμβαίνουν σε μία χώρα που η ελευθερία του λόγου είναι κατοχυρωμένα από αρχαιοτάτων χρόνων. Οι Έλληνες ανέκαθεν παρουσίαζαν μια καταπληκτική αντίθεση από τους άλλους λαούς. Έχουν το ένστικτο της ελευθερίας, λατρεύουν τον νεωτερισμό. Ήθελαν να στοχάζονται ελεύθερα και να μιλούν ελεύθερα. Κανείς άλλος λαός στην Ιστορία δεν εξύμνησε την «ελευθερία του λόγου» περισσότερο από τους Έλληνες, μιας και η ελευθεροστομία είναι προπύργιο της Δημοκρατίας, και η Δημοκρατία είναι ελληνικό δημιούργημα.
Στα πανάρχαια αποθησαυρίσματα του Ομήρου συναντάμε την λέξη «απόφημι» που έχει την σημασία εκφράζομαι ελεύθερα. Αυτό φαίνεται και έμπρακτα στην δεύτερη ραψωδία της Ιλιάδος, όπου ο Θερσίτης ένας απλός πολίτης μιλάει ελεύθερα στο συμβούλιο των βασιλέων, υψώνει την φωνή του και ακόμη - ακόμη εξυβρίζει τον Ανώτατο Ηγεμόνα, τον Αγαμέμνονα. Ο Θερσίτης εισακούγεται στο Συμβούλιο.
Ο πατήρ της Ιστορίας, Ηρόδοτος, μας εμφανίζει στο ιστορικό του έργο την λέξη «Ισηγορία» που σημαίνει ισότητα στο δικαίωμα του λόγου. Την λέξη αυτή χρησιμοποιεί ο Ηρόδοτος, όταν εξηγεί τον ηρωισμό των Αθηναίων κατά την διεξαγωγή των Περσικών Πολέμων.
Ο Ηρόδοτος αποδίδει τον ηρωισμό τους στο ότι είχαν πετύχει την Ισηγορία. Δηλαδή στην ελευθερία του λόγου. «Όταν καταπιεζόταν οι Αθηναίοι ήταν δειλοί και χαλαροί και έμοιαζαν με σκλάβους οι οποίοι δούλευαν για ένα αφέντη. Αντιθέτως όταν ελευθερώθηκαν ο καθένας τους είχε ζήλο να πετύχει το ανώτερο για τον εαυτό του».
Ο Ιστορικός μας Πολύβιος εισάγει στο έργο του την λέξη «Ισολογία» όταν αναφέρεται στην Αχαϊκή Συμπολιτεία. Η Αχαϊκή Συμπολιτεία ήταν το πρώτο πετυχημένο πείραμα για αντιπροσωπευτική και Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση. Όλα τα μέλη της απολάμβαναν πλήρη πολιτική ισότητα. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι οι συντάκτες του Συντάγματος των Η.Π.Α. (αντέγραψαν) ανέτρεξαν στις αρχές της Αχαϊκής Συμπολιτείας τις οποίες χρησιμοποίησαν ως πρότυπο της δικής τους Ομοσπονδίας.
Από τους τραγικούς μας ποιητές, ο Αισχύλος στην τραγωδία του «Ικέτιδες», (436 π.Χ.) μας εισάγει σε μια καινούργια λέξη. Την λέξη «Ελευθεροστομία», που έχει την έννοια της ελευθερίας του λόγου. Το έργο αυτό εκτυλίσσεται στους αρχαϊκούς χρόνους και είναι ένα μάθημα δημοκρατίας. Ίσως είναι η πρώτη μύησης στην ιδέα ότι η νόμιμη Κυβέρνηση βασίζεται στην συναίνεση των κυβερνωμένων. Ήθελα να θυμίσω, ότι, όταν ο Μίλτων έγραψε το περίφημο έργο του «Aeropagitica», που είναι η ευγενέστερη υπεράσπιση της ελευθερίας του λόγου στην αγγλική γλώσσα, διάλεξε δύο από τις «Ικέτιδες» του Αισχύλου σαν πρόλογο στην επίκλησή του στην Βουλή, κατά της λογοκρισίας.
Ο τραγικός μας ποιητής Ευριπίδης, στο έργο του «Φοίνισσες» μας εισάγει την λέξη «παρρησία» που έχει την έννοια της ελευθερίας του λόγου. Μιλώ ελεύθερα, μιλώ χωρίς φόβο.
Παραδόξως δεν υπάρχει ειδική λέξη για την ελευθερία του λόγου στον άλλο μας τραγικό ποιητή, τον Σοφοκλή, αλλά η σπουδαιότητά της δραματοποιείται στην «Αντιγόνη». Το δίδαγμα του έργου είναι ότι ο λαός όχι μόνο πρέπει να μιλάει ελεύθερα, αλλά και να εισακούγεται. Ένας ηγεμόνας θέτει σε κίνδυνο τον εαυτό του και την πόλη όταν περιφρονεί την λαϊκή γνώμη.
Στην Αθηναϊκή Συνέλευση το να μιλάει κάθε πολίτης, ήταν όχι μόνο επιτρεπτό αλλά και καλοδεχούμενο. Η Αθηναϊκή Συνέλευση άρχιζε με τον κήρυκα ο οποίος ανέβαινε στο βήμα και έλεγε: «Τις αγορεύειν βούλεται». Ποιος θέλει να μιλήσει. Το βήμα ήταν ελεύθερο και ο λόγος ανεμπόδιστος. Και αυτό είναι η αποθέωση του δημοκρατικού και ελεύθερου λόγου.
Η Ελευθερία του Λόγου καθιερώθηκε στην Ευρώπη με τον Βρετανικό νόμο «Για τα ανθρώπινα δικαιώματα» το 1689. Δυστυχώς σήμερα, απ’ ότι φαίνεται, η Δημοκρατία κατάντησε μια εύηχη λέξη που την χρησιμοποιούμε κατά το δοκούν ή απλώς μια ιστορική έννοια που την μελετάμε από ενδιαφέρον και μόνο επειδή εμφανίστηκε κάποτε πριν από χιλιάδες χρόνια. Η Δημοκρατία πεθαίνει και την σκοτώνουμε εμείς οι ίδιοι.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου