Όταν μια χώρα μπαίνει σε ύφεση κάνει κάτι πριν είναι αργά…

Γράφει η Σοφία Βούλτεψη

Πριν από δέκα περίπου μέρες, ο Ιταλός πρωθυπουργός Ματτέο Ρέντσι ξεκαθάρισε, σε συνέντευξή του στους Φαϊνάνσιαλ Τάιμς, πως για τις μεταρρυθμίσεις στη χώρα του θα αποφασίσει ο ίδιος και όχι η τρόικα ή η ΕΚΤ ή η Κομισιόν. 
Πρόσθεσε επίσης πως «θα προχωρήσει ο ίδιος στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, διότι η Ιταλία δεν χρειάζεται άλλους να της εξηγήσουν τι να κάνει», υπογραμμίζοντας ότι η τύχη των μεταρρυθμίσεων και της κυβέρνησής του «δεν εξαρτάται από τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι, όπως κάποιοι υπονοούν».
Είχε φροντίσει να το αποδείξει. Τρεις μέρες νωρίτερα – μετά από επίπονες διαπραγματεύσεις με τα συνδικάτα – είχε υπογραφεί η
συμφωνία για την αγορά από την εταιρία των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων Εtihad, του 49% του πακέτου μετοχών της ιταλικής αεροπορικής εταιρίας Alitalia. 
Η Etihad δεσμεύθηκε να καταβάλει άμεσα 560 εκατομμύρια ευρώ για να καλύψει μέρος των χρεών της Alitalia και άλλα 600 εκατομμύρια ευρώ, σταδιακά, στο μέλλον, για απόκτηση νέου τεχνολογικού εξοπλισμού, αγορά αεροσκαφών και εκπαίδευση του προσωπικού. 
Όπως συμφωνήθηκε, 2.170 εκ των υπαλλήλων της εταιρίας θα πρέπει να αλλάξουν αντικείμενο απασχόλησης ή να εγκαταλείψουν οριστικά την Alitalia, ενώ περίπου 980 εργαζόμενοι θα υποχρεωθούν να παρακολουθήσουν σεμινάρια επαγγελματικής κατάρτισης, χωρίς καμία βεβαιότητα επαναπρόσληψης από κάποια άλλη επιχείρηση.
Φυσικά, δεν έλειψαν οι απεργιακές κινητοποιήσεις και οι λευκές απεργίες, κυρίως από τους εργαζόμενους στην φορτοεκφόρτωση των αποσκευών, οι οποίοι, σε μεγάλο ποσοστό, συμπεριλαμβάνονται στην λίστα του προσωπικού που θα απολυθεί από την ιταλική αεροπορική εταιρία.
Αλλά η λύση της πώλησης του 49% των μετοχών ήταν η μόνη προκειμένου να αποφευχθεί το λουκέτο στην εταιρία και την απόλυση όλων των εργαζομένων. 
Είχε προηγηθεί η δημοσιοποίηση αρνητικών στοιχείων για την ιταλική οικονομία, σύμφωνα με τα οποία η ανάπτυξη του ΑΕΠ εμφανιζόταν αρνητική και όλοι κατάλαβαν πως χρειαζόταν μια τονωτική ένεση. 
Νωρίτερα, στις 31 Ιουλίου εκπρόσωποι του κινεζικού ομίλου State Grid Corporation of China, είχαν υπογράψει στο κυβερνητικό μέγαρο της Ρώμης, το Παλάτσο Κίτζι, συμφωνία για την αγορά του 35% του τομέα του Ιταλικού Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, που ελέγχει το 30% του δικτύου διανομής φυσικού αερίου της εταιρίας Snam Gas και του δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας Τerna.
Η συμφωνία υπογράφηκε παρουσία του Ιταλού πρωθυπουργού, του υπουργού Οικονομικών, Πιερ Κάρλο Πάντοαν, του επικεφαλής του Ιταλικού Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, Τζοβάνι Γκόρνο Τεμπίνι, καθώς και του κινέζου πρέσβη στην Ιταλία.
Το ύψος της συμφωνίας, άγγιξε τα 2,1 δις ευρώ και το ποσό θα χρησιμοποιηθεί για την μείωση του δημόσιου χρέους της Ιταλίας. 
«Πρόκειται για την σημαντικότερη επένδυση κινεζικής εταιρίας στην Ιταλία αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη», είχε αναφέρει σε ανακοίνωσή της η ιταλική κυβέρνηση.
Συνεπώς, η Ιταλία δεν χάνει άσκοπα χρόνο, ούτε μεταθέτει τη λύση των προβλημάτων για αργότερα – όταν, για παράδειγμα, θα κατέφθανε η τρόικα.
Στις 6 Αυγούστου, με επιστολή του προς τους βουλευτές και τους γερουσιαστές, ο Ρέντσι ενημέρωσε πως, σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία (Istat), το ΑΕΠ της χώρας εισήλθε εκ νέου σε ύφεση (-0,2%), και, όπως ανέφερε, «από εμάς εξαρτάται να αντιστρέψουμε την πορεία αυτή, από την προσπάθεια που θα καταβάλουμε στο κοινοβούλιο και σε όλη την χώρα».
Υπενθυμίζοντας ότι «το 2014 το ΑΕΠ της Ιταλίας συρρικνώθηκε κατά 2,4%, το 2013 κατά 1,6% και τους πρώτους έξι μήνες, φέτος, κατά 0,3%», ο Ρέντσι υπερασπίστηκε τις μέχρι τώρα επιλογές του, τονίζοντας ότι «η μείωση των φόρων για τους μικρομεσαίους πολίτες κατά 10 δισεκατομμύρια ευρώ και ο περιορισμός κατά 10% του φόρου για τις επιχειρήσεις αποτελούν μια ιστορική στροφή για την Ιταλία, αλλά δεν αρκούν».
Με δεδομένο ότι τα στοιχεία για το ΑΕΠ είναι τα χειρότερα μετά το 2000, ο Ιταλός πρωθυπουργός ενημέρωσε επίσης ότι την 29η Αυγούστου το υπουργικό συμβούλιο πρόκειται να εγκρίνει μια σειρά μέτρων υπέρ των ψηφιακών δικτύων, της εξοικονόμησης ενέργειας και της απλοποίησης του κρατικού, γραφειοκρατικού μηχανισμού».
Σε ιστορικά υψηλά (από το 1977) βρίσκεται στην Ιταλία και η ανεργία των νέων, που έφθασε τον Ιούνιο στο 43,7%, αλλά το συνολικό ποσοστό της ανεργίας μειώθηκε στο 12,4%, ενώ και εκεί ο μεγάλος ασθενής παραμένει ο δημόσιος τομέας. 
Ο «επίτροπος», Κάρλο Κοταρέλλι, που διορίστηκε από την ιταλική κυβέρνηση με αρμοδιότητα την αναθεώρηση των δαπανών του δημοσίου, διαφώνησε με την απόφαση της Βουλής να διατεθούν περίπου 460 εκατομμύρια ευρώ για την πρόωρη συνταξιοδότηση εκπαιδευτικών, γράφοντας στο προσωπικό του ιστολόγιο ότι «αν χρησιμοποιήσουμε τα χρήματα που καταφέραμε να εξοικονομήσουμε για να αυξήσουμε και πάλι τα έξοδα του ιταλικού κράτους, δεν θα μπορέσουμε ποτέ να μειώσουμε τους φόρους που επιβάλλονται στους εργαζόμενους».
Ωστόσο, οι Ιταλοί εξακολουθούν να περιβάλλουν με την εμπιστοσύνη τους τον Ρέντσι, παρά το γεγονός ότι από δημοσκόπηση σε δημοσκόπηση η δημοτικότητά του μειώνεται έστω και ελαφρά. 
Για πρώτη φορά από την ορκωμοσία του Ρέντσι τον περασμένο Φεβρουάριο, η δημοφιλία του έπεσε κάτω από το 50%, αλλά πάντως παρέμεινε στο 49%, ενώ η εμπιστοσύνη προς την κυβέρνηση στο σύνολό της, από 50% την μειώθηκε στο 48%. 
Αλλά οι διαφορές με τους άλλους αρχηγούς παραμένουν:
Ο ιδρυτής του Κινήματος Πέντε Αστέρων, Μπέπε Γκρίλο βρίσκεται στο 19%, ο γραμματέας της ξενοφοβικής Λέγκας του Βορρά Ματέο Σαλβίνι στο 18% και ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι, ο ηγέτης του κόμματος Φόρτσα Ιτάλια, στο 17%.
Και αυτό σημαίνει ότι οι Ιταλοί έχουν καταλάβει πως όταν μια οικονομία μπαίνει σε ύφεση, κάτι πρέπει να γίνει.