Είναι χαμένο το δυτικό παιχνίδι στη Συρία;

Γράφει ο
Θανάσης Παπανδρόπουλος

«Για την Δύση, και ιδιαιτέρως για τις ΗΠΑ, το παιχνίδι στην Συρία χάθηκε πριν τέσσερα χρόνια, επί προεδρίας Μπαράκ Ομπάμα. Η διστακτικότητα τού τότε προέδρου να παρέμβει δυναμικά σε μία κρίση που γινόταν όλο και πιο πολύπλοκη άφησε το πεδίο ελεύθερο στους Ρώσους και στους Ιρανούς. Παράλληλα, όμως, έφερε στο προσκήνιο και το Ισλαμικό Κράτος (ISIS), αυτό το σύγχρονο τερατούργημα της πολιτικής. Κατά τα λοιπά, όλα δείχνουν ότι ένας τύραννος που έχει βαμμένα τα χέρια του με το αίμα 500.000 νεκρών, ο Μπασάρ ελ-Άσσαντ, όχι μόνον την βγάζει καθαρή στο πολυτελέστατο παλάτι του στην Δαμασκό, αλλά θα πάρει μέρος και σε όποια πολιτική διευθέτηση προκύψει για το πρόβλημα της Συρίας».

Αυτά μάς είπε ο Πατρίκ Βαϊσμάν, εκδότης και διευθυντής της γαλλικής επιθεώρησης Politique Internationale –το αντίστοιχο του αμερικανικού περιοδικού Foreign Affairs στην γαλλική γλώσσα. Κατά την εκτίμησή του, η δυτικο-αμερικανική πολιτική στο συριακό πρόβλημα, πέρα από την ανθρωπιστική καταστροφή και το μέγεθός της, θα έχει ως θύματα και τους Κούρδους, τους μόνους που πολέμησαν ανοικτά και ηρωϊκά τους τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους. Ήδη, απ’ ό,τι γνωρίζουμε, πολλοί νέοι Κούρδοι μαχητές της ΝΑ Συρίας που είχαν πάει στην Αφρίν για να αντιμετωπίσουν την τουρκική επίθεση, σήμερα έχουν προσχωρήσει στις δυνάμεις του Άσσαντ και ζητούν εκδίκηση.
Από την πλευρά του, ο διευθυντής του Κινεζικού Ινστιτούτου Σύγχρονων Διεθνών Σχέσεων, πολιτειολόγος Liao Bairhi, μιλώντας στο φιλορωσικό πρακτορείο ειδήσεων Sputnik, είπε ότι «η τριεθνής επέμβαση στην Συρία μπερδεύει την εξεύρεση μίας πολιτικής λύσης στο συριακό πρόβλημα και κάνει πλέον πολύ πιθανή την κλιμάκωση περιφερειακών συγκρούσεων. Ο Ντ. Τραμπ είχε δηλώσει προσφάτως αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από την Συρία. Πλην όμως, με αφορμή την υποτιθέμενη περίφημη χημική επίθεση που συνέβη μετά τις δηλώσεις του, ο Αμερικανός πρόεδρος δείχνει να βρέθηκε μπροστά σε αδιέξοδο. Τί συμβαίνει τελικά; Μήπως είναι η ρωσική δέσμευση που τον κάνει να αλλάζει γνώμη;».
Απαντώντας στο ερώτημα του Κινέζου αναλυτή, το πρακτορείο Sputnik μεταφέρει απόψεις Ρώσων αξιωματούχων που λένε ότι, πλήττοντας οι Δυτικοί στρατιωτικές εγκαταστάσεις του συριακού καθεστώτος ερήμην του Διεθνούς Δικαίου, στην ουσία προσφέρουν χείρα βοηθείας στους τζιχαντιστές, που είναι από τους κορυφαίους εχθρούς και αντιπάλους του προέδρου Άσσαντ. Με τον τρόπο αυτόν όμως η όποια πολιτική λύση στο πρόβλημα πάει περίπατο, επισημαίνει η ρωσική πλευρά.
Κατά την άποψή μας, η εκτίμηση αυτή είναι σχετική. Πιστεύουμε ότι ΗΠΑ, Γαλλία και Ηνωμένο Βασίλειο, για τρεις διαφορετικούς λόγους, αποφάσισαν να «τιμωρήσουν» το βάρβαρο καθεστώς Άσσαντ ακριβώς για να πάρουν μέρος με ανεβασμένα χαρτιά σε μία πολιτική λύση του όλου προβλήματος. Παράλληλα, η μεν Γαλλία αποδεικνύει ότι είναι η μοναδική άξια λόγου στρατιωτική δύναμη της ηπειρωτικής Ευρώπης, η δε Μεγάλη Βρεταννία έδειξε ότι οι σχέσεις της με την ΕΕ δεν είναι τόσο τελειωμένες όσο φαίνονται. Ταυτοχρόνως, αμφότερες οι χώρες έστειλαν μήνυμα και στον Σύριο δικτάτορα ότι δεν απέχουν από τις συριακές εξελίξεις.
«Τα πράγματα ωστόσο δεν πάνε μακρύτερα», μάς τόνισε σε διαδικτυακή μας συζήτηση εκπρόσωπος του Ισπανικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών, που είναι μία δεξαμενή σκέψης υπαγόμενη στο ισπανικό υπουργείο Άμυνας. «Ο τσάρος στην Ρωσία και ο αγιατολλάχ στο Ιράν μπορούν να κοιμούνται ήσυχοι. Αν υπάρξει κλιμάκωση στην Μέση Ανατολή, θα οφείλεται στην αντιπαράθεση μεταξύ Ιράν και Ισραήλ, η οποία μπήκε σε νέα φάση –ιδιαίτερα δε μετά την προσέγγιση του Ισραήλ με την Σαουδική Αραβία, η οποία αυτή την στιγμή βλέπει με μεγάλο φόβο την ιρανική επέκταση στον μεσανατολικό χώρο», προσέθεσε ο συνομιλητής μας.
Ένας χώρος που αφορά άμεσα τόσο την Ελλάδα όσο και την Ευρώπη, η οποία, αν ρίξουμε μία αναλυτική ματιά στον παγκόσμιο χάρτη, βρίσκεται περικυκλωμένη από αναρίθμητες εστίες σημερινών και αυριανών σοβαρών προβλημάτων. Η Μέση Ανατολή στην ανατολική πλευρά της, η Αφρική στα νότια, η Ρωσία και η Κεντρική Ασία στα βόρεια, είναι περιοχές προβληματικές και ασταθείς, που όλες τελούν υπό αυταρχικά και διεφθαρμένα καθεστώτα. Επίσης, το γεγονός ότι στην Αφρική ήδη υπάρχουν 26 ακραίες ισλαμικές οργανώσεις δολοφόνων, λαθρεμπόρων και αφιονισμενων τζιχαντιστών, σίγουρα επιβάλλει νέους τρόπους σκέψης και συνεργασίας για την ευρωπαϊκή ασφάλεια.
Οι γελωτοποιοί του λαϊκισμού και του εθνικισμού, που νομίζουν ότι αυτά τα σοβαρά προβλήματα μπορούν να αντιμετωπιστούν από την κάθε χώρα ξεχωριστά, δεν ξέρουν τί λένε –στην καλύτερη περίπτωση. Η Ευρώπη έχει άμεση και ζωτική ανάγκη από κοινές δομές άμυνας και ασφάλειας. Χρειάζεται μία ολοκληρωμένη κοινή πολιτική για την μετανάστευση και, χωρίς ενιαία εκπροσώπηση στο διεθνές σύστημα στον υπό διαμόρφωση πολυπολικό κόσμο, το μέλλον της θα είναι άδηλον.
Στον βαθμό λοιπόν που η υπερατλαντική υπερδύναμη βρίσκεται σε φάση «ήξεις αφήξεις» στην γεωπολιτική σκακιέρα, η Ένωση θα πρέπει να αποφασίσει όσο το δυνατόν γρηγορότερα αν θα παραμένει εσαεί πολιτικός νάνος ή θα αποκτήσει λόγο στις παγκόσμιες εξελίξεις.