«Μη στεναχωριέστε, κύριε Κυβερνήτα. Καλά είμαι. Τι είναι ένα χέρι για την Πατρίδα; Τίποτα!»

Το βράδυ της 22ας/10/1942 το αντιτορπιλικό «Αδρίας» προσκρούει σε νάρκη και δημιουργεί έναν ακόμα θρύλο του ναυτικού μας, ο οποίος έκανε για άλλη μια φορά την Ελλάδα μας ξακουστή στην Οικουμένη.
Τέλη 1941, η Βρετανία, ύστερα από ελληνικό αίτημα, δίδει στην Ελλάδα δύο από τα νέα αντιτορπιλικά τύπου «Hunt», τα οποία ονομάστηκαν «Πίνδος» και «Αδρίας». Κυβερνήτες τοποθετήθηκαν οι αντιπλοίαρχοι Κύρης και Ιωάννης Τούμπας αντιστοίχως. Στις 20/7/1942, στο Νιούκαστλ της Αγγλίας, υψώνεται επισήμως η ελληνική σημαία επί του αντιτορπιλικού «Αδρίας»!
21/10/1943, το «Αδρίας» απέπλευσε από την Αλεξάνδρεια, με προορισμό τα Δωδεκάνησα. Ήδη είχε γίνει ξακουστό για την δράση του και τον ηρωισμό του πληρώματός του!
Στις 8 το βράδυ της 21ης Οκτωβρίου 1943, ο «Αδρίας» και το βρεταννικό αντιτορπιλικό «Χάργουορθ», αποχωρίστηκαν από το συμμαχικό στολίσκο και κατευθύνθηκαν προς την Κάλυμνο, όπου έφτασαν τα ξημερώματα της 22ας Οκτωβρίου. Ερεύνησαν τις ακτές του νησιού επί δίωρον και στις 3 το πρωί απομακρύνθηκαν, όταν ξαφνικά υπέστησαν νυχτερινή αεροπορική προσβολή, από γερμανικά αεροσκάφη καθέτου εφορμήσεως ju-87 «Στούκας».
Πλέοντας ελίγδην (= ζικ-ζακ) προς το στενό της Κω, τα δύο πολεμικά απέφυγαν τις γερμανικές βόμβες. Στις 6 το πρωί της 22ας Οκτωβρίου, τα δύο πολεμικά αγκυροβόλησαν στον τουρκικό όρμο Γεντί Αταλά. Το απόγευμα της ιδίας ημέρας, τα δύο αντιτορπιλικά διετάχθησαν να επαναπλεύσουν προς την Κάλυμνο, επιχειρώντας αντιπερισπασμό.
Ενώ τα δύο πλοία έπλεαν σε «γραμμή παραγωγής» (= το ένα πίσω από το άλλο) με προηγούμενο το βρεταννικό «Χάργουορθ», στις 21:56 ισχυρότατη διπλή δόνηση συγκλόνισε τον «Αδρία», για να επακολουθήσει μία τρομακτικής ισχύος έκρηξη.
Ο αντιπλοίαρχος Τούμπας, ο οποίος βρισκόταν στη γέφυρα, εκτινάχθηκε από τα αέρια της εκρήξεως, και ξανάπεσε τραυματισμένος πάνω σε αυτήν, καταπλακωμένος από τα συντρίμμια της.
Ολόκληρο το έμπροσθεν της γέφυρας πρωραίο τμήμα, είχε αποκολληθεί, ενώ στο υπόλοιπο πλοίο είχε ξεσπάσει πυρκαϊά από βραχυκύκλωμα.
Νεκροί, τραυματίες και κομμένα μέλη ναυτικών μας, ήταν διάσπαρτα παντού.
Ο Τούμπας, διαπιστώνει ότι, το τμήμα του πλοίου που επέπλεε, παρέμενε αξιόπλοο, αν και με κλίση 15 μοιρών προς τα δεξιά, καθώς το σύστημα προώσεώς του δεν παρουσίαζε ιδιαίτερα προβλήματα. Ο Κυβερνήτης του «Αδρία», αρνήθηκε δύο φορές τη διαταγή του Βρεταννού διοικητή της δυνάμεως, αντιπλοιάρχου Ρόιστον Ράιτ, να πλευρίσει δίπλα του και να παραλάβει το πλήρωμα του ελληνικού πλοίου, δηλώνοντας ότι θα πλησίαζε τις τουρκικές ακτές για να προσαράξει σε αυτές.
Στις 22.10, ενώ το «Χάργουορθ» προσπαθούσε να πλησιάσει τον «Αδρία» και να παραλάβει τουλάχιστον όσους από το πλήρωμα δεν ήταν απαραίτητοι, μια τρομακτική έκρηξη σημειώθηκε! Το Αγγλικό πλοίο τινάχτηκε ολόκληρο στον αέρα και ακολούθως βυθίστηκε αστραπιαία. Όλοι αντελήφθησαν τότε πως, τα δύο πολεμικά, βρίσκονταν εν μέσω ενός γερμανικού ναρκοπεδίου, που είχε ποντιστεί το πρωί της μέρας αυτής.
Επειδή ο «Αδρίας» άρχισε να βάζει νερά, ο κυβερνήτης του αποφάσισε να απομακρυνθεί τάχιστα και με ταχύτητα έξι κόμβων, προσεγγίζοντας τις τουρκικές ακτές, όπου προσάραξε ομαλά, στην αμμώδη ακτή του μυχού του όρμου του Γκιουμουλσούκ, έχοντας διανύσει σε περίπου τρεις ώρες (2 ώρες και 50 λεπτά), απόσταση 15 μιλίων από το σημείο της προσκρούσεως στην γερμανική νάρκη…
Στην διάρκεια αυτού του πλου, ο γιατρός του «Αδρία», ανθυποπλοίαρχος Καποδίστριας, επέδενε τα τραύματα των τραυματιών, υπό πρωτόγονες συνθήκες. Δύο τραυματίες, ο σημαιοφόρος Θέμελης και ο δίοπος Χαβιάρας, απεγκλωβίστηκαν από τα συντρίμμια της κομμένης πρώρας, μόνο μετά την προσάραξη του πλοίου!…
Το ηθικό των ανδρών, ήταν εξαιρετικά υψηλό. Μοναδικό παράδειγμα θάρρους και υψηλού πνεύματος θυσίας, ήταν η περίπτωση του δίοπος μηχανικού Παπαφραντζέσκου, ο οποίος είχε τραυματιστεί σοβαρότατα στο αριστερό χέρι του, και ο γιατρός Καποδίστριας, ήταν υποχρεωμένος να του το κόψει κάτω από τον αγκώνα, χωρίς αναισθητικό. Όταν ο τραυματίας Παπαφραντζέσκος αντιλήφθηκε τον κυβερνήτη, να εισέρχεται στο χώρο της «χειρουργικής επεμβάσεως», γυρνάει και λέει στον Κυβερνήτη του, για να του δώσει θάρρος: << Μη στεναχωριέστε, κύριε Κυβερνήτα. Καλά είμαι. Τι είναι ένα χέρι για την Πατρίδα; Τίποτα!>>. Πραγματικά, μοναδικές στιγμές!….
Ο Τούμπας, γύρισε όλο το πλοίο. Μίλησε, χαιρέτησε και ευχαρίστησε έναν προς έναν το πλήρωμα του. Και μόλις χαιρέτησε και τον τελευταίο, λιποθύμησε από την αιμορραγία του τραύματός του.
Οι απώλειες του «Αδρία», ανήλθαν σε 18 νεκρούς, 3 εξαφανισθέντες και 24 τραυματίες, μεταξύ των οποίων και ο κυβερνήτης του.
Έπειτα από επισκευές, που διήρκεσαν περίπου 40 μέρες, στις 21:00 της 1ης Δεκεμβρίου 1943 ο «Αδρίας» ξεκίνησε το ταξίδι της επιστροφής, πλέοντας με την πρύμη του. Γρήγορα ο Τούμπας, διαπίστωσε ότι αυτό ήταν αρκετά χρονοβόρο, οπότε αποφάσισε να πλεύσει «επί το πρόσω», με το υπόλοιπο κομμένο τμήμα του πλοίου του ως νέα «πρώρα».
Στις 14:08, της 6ης/12/1943, ανήμερα μάλιστα του Αγ. Νικολάου, προστάτη των ναυτικών μας, το εναπομείναν τμήμα του θρυλικού «Αδρία» εισήρετο περήφανα στο λιμάνι-ναύσταθμο της Αλεξανδρείας.
Ψηλά, στον κεντρικό ιστό του, έφερε αναπεπταμένη τη μεταξωτή ελληνική σημαία, υπό τους θριαμβευτικούς συριγμούς του συνόλου των βρεταννικών, ελληνικών και λοιπών συμμαχικών πλοίων που είχαν παραταχθεί για να τιμήσουν το αντιτορπιλικό μας, που κατάφερε ένα ηρωϊκό ταξίδι επιστροφής, αδιανόητο για όλους, αλλά αντάξιο της πανάρχαιας ναυτοσύνης του Έθνους μας!….
( «Απογευματινή», Σαββατο, 22 Οκτωβρίου 2005, φ.16.909, σελ. 20)

ΠΗΓΗ: elnewsgr