Λανθασμένα μηνύματα στα βιβλία του σχολείου

Κωνσταντίνος Χολέβας, Πολιτικός επιστήμων

Παρακολούθησα το Σάββατο 12/10/2013 την ημερίδα της Πανελληνίου Ενώσεως Θεολόγων για τα αναλυτικά προγράμματα και τα σχολικά βιβλία των ανθρωπιστικών μαθημάτων (Νέων Ελληνικών, Θρησκευτικών, Ιστορίας) της Δημοτικής και της Μέσης Εκπαιδεύσεως. Τα συναισθήματά μου είναι ανάμεικτα από τη γενική εικόνα που επικρατεί σήμερα στην Παιδεία μας. Από τη μία πλευρά, θλίβομαι για το αξιακό υπόβαθρο και το αφελληνισμένο και αποχριστιανοποιημένο περιεχόμενο ορισμένων διδακτικών εγχειριδίων.
Από την άλλη πλευρά, διαπιστώνω ότι, όταν γίνεται αγώνας με τεκμηρίωση και σοβαρά επιχειρήματα, τότε μπορεί να αποσυρθεί ένα προβληματικό βιβλίο. Παράδειγμα, το βιβλίο Ιστορίας της Γ΄ Λυκείου του 2002 που αποσύρθηκε αμέσως και αντικαταστάθηκε από το σημερινό, το οποίο είναι επιστημονικώς και εθνικώς αξιοπρεπές. Εξάλλου χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του... συνωστισμένου βιβλίου της ΣΤ΄ Δημοτικού, το οποίο αντικαταστάθηκε από ένα πολύ καλύτερο, το ισχύον σήμερα. Προηγήθηκε η έντονη διαμαρτυρία των Πανελλήνων και ο μεθοδικός εντοπισμός των σφαλμάτων από την Ακαδημία Αθηνών.

Τα καλά βιβλία υπάρχουν, αλλά φοβούμαι ότι αποτελούν μειοψηφία. Κατά την αλλαγή των σχολικών βιβλίων το 2003 εμφανίστηκαν, ειδικά στο Δημοτικό και το Γυμνάσιο, απαράδεκτες «εκσυγχρονιστικές» αντιλήψεις που πληγώνουν τον ψυχισμό των παιδιών μας, τα αποκόπτουν από τους χυμούς της ελληνορθόδοξης παράδοσής μας και από τους ήρωες της Ιστορίας μας, τα στερούν από πρότυπα ικανά να τους δώσουν ελπίδα και αγωνιστικότητα, και τα αποκοιμίζουν με νανουρίσματα για χταπόδια! Οι μεγάλοι λογοτέχνες μας έχουν συρρικνωθεί ή εξαφανιστεί από τα λογοτεχνικά κείμενα του Δημοτικού και του Γυμνασίου. Εχουν αντικατασταθεί από κείμενα ακατάλληλα για την παιδική και προεφηβική ηλικία, από συνταγές χρήσης καφετιέρας ή από εντελώς άγνωστους πεζογράφους, οι οποίοι επελέγησαν λόγω «προοδευτικών» ιδεών.

Ο «Υμνος εις την Ελευθερίαν» του Διονυσίου Σολωμού σχεδόν έχει εξαφανιστεί. Με διάφορες ανυπόστατες δικαιολογίες, το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, το οποίο έχει πλέον καταργηθεί, αφαίρεσε το θαυμάσιο αυτό πατριωτικό, χριστιανικό και πανανθρώπινο μήνυμα ελευθερίας από τα βιβλία των τριών τάξεων του Γυμνασίου. Οι έφηβοί μας, στην ηλικία που διαπλάθουν ήθος και χαρακτήρα, δεν θα μάθουν τον εθνικό ύμνο της πατρίδας μας, διότι κάποιοι εγκέφαλοι τον θεωρούν ξεπερασμένο και... ασύμβατο με τη μοντέρνα και μεταμοντέρνα λογική τους! Στο «Ανθολόγιο» του Δημοτικού χλευάζεται η ιερή συνήθεια των ορθοδόξων να περιφέρουν τον Επιτάφιο τη Μεγάλη Παρασκευή. Το κείμενο περιγράφει «πώς πήγαμε βόλτα τον Επιτάφιο» και ειρωνεύεται ότι ο ιερεύς... δεν έβρισκε εθελοντές για την περιφορά.

Στην Ιστορία παρατηρείται διχασμός απόψεων και ερμηνειών μεταξύ του βιβλίου της Γ΄ Γυμνασίου και εκείνου της Γ΄ Λυκείου. Το βιβλίο της Γ΄ Γυμνασίου, το οποίο χρειάζεται διόρθωση σε πολλά σημεία, ειρωνεύεται την ορκωμοσία των αγωνιστών από τον Παλαιών Πατρών Γερμανό και τη χαρακτηρίζει φανταστικό γεγονός, ενώ το ευπρεπές εγχειρίδιο της Γ΄ Λυκείου καταγράφει ότι πράγματι στις 25 Μαρτίου ο Γερμανός ευλόγησε τον Αγώνα στην πλατεία της Πάτρας. Κατά το βιβλίο της Γ΄ Γυμνασίου, οι Κύπριοι αγωνίστηκαν το 1955-59 για την Ανεξαρτησία της Μεγαλονήσου (λάθος!), ενώ το βιβλίο της Γ΄ Λυκείου ορθώς αναφέρει ότι ο αγώνας έγινε για την Ενωση με την Ελλάδα.

Είναι πολλά τα παραδείγματα ιδεολογικής φορτίσεως και λανθασμένων μηνυμάτων που εκπέμπονται από ορισμένα σχολικά βιβλία. Εδώ απλώς παρουσίασα ελάχιστα δείγματα. Είναι κρίμα να αφήνουμε τους νέους μας χωρίς ηθικό εξοπλισμό και, μάλιστα, σε μια περίοδο πνευματικής και οικονομικής κρίσης. Ας δώσουμε στους νέους μας τη δυνατότητα να ξεδιψάσουν από το ζείδωρον ύδωρ της ορθόδοξης πίστης μας, από τη διαχρονική συνέχεια του Ελληνισμού, από τους κλασικούς της λογοτεχνίας μας, από την τεράστια γλωσσική μας κληρονομιά.

Θέλουμε Παιδεία ελληνική, χριστιανική και δημοκρατική, με μηνύματα αισιοδοξίας για τους νέους.

Δημοκρατία, 15/10/2013