Η Ενημέρωση στην Εποχή της Κρίσης

Γράφει ο
Ηλίας Καραβόλιας

Το Σημαντικό έχει απορροφηθεί από το Συμβολικό σε αυτό τον τόπο. Τα χρόνια που ζούμε ανέδειξαν πώς τα ΜΜΕ συμβάλλουν στην άνοδο της ασημαντότητας, στον ανορθολογισμό του εφήμερου εντυπωσιασμού και φυσικά στην χρησιμοθηρική παραπληροφόρηση. Η Ελλάδα βομβαρδίστηκε, και αυτό συνεχίζεται ακόμη, από ψεύδη, μισές αλήθειες, τρόμο, πανικό και τοξικές ειδήσεις. Λαϊκοί εισαγγελείς και ιεροκήρυκες της δήθεν κοινής λογικής, έθρεψαν μια ρητορική μίσους και διακρίσεων μεταξύ της νεοελληνικής κοινωνίας. Χωριστήκαμε σε ειδικούς και αδαείς, χωρίς κανείς να ξέρει στην ουσία σε ποιά κατηγορία
ανήκει. Ο δε ιδεολογικός διαχωρισμός, βολεύει όποιον δεν κατανοεί το πότε η ιδεολογία του γίνεται δόγμα.
Τα μνημόνια και οι ξένοι ήταν μια κάποια λύση. Ήταν ο εχθρός που βόλευε τους πάντες. Και λόγω αυτού του εχθρού, όλοι ''σπούδασαν'' την επιστήμη που απέτυχε να μας προειδοποιήσει για το Κακό. Η Οικονομία ξαφνικά έγινε απλή, προσιτή στον καθένα. Τα δημοσιονομικά και τα μεγέθη των δις  έγιναν καθημερινότητα που προσποιούμασταν ότι απωθούσαμε. Η μηνυματική όμως γλώσσα της οικονομικής εξουσίας δεν απωθείται εύκολα αλλά αποθηκεύεται στο συλλογικό ασυνείδητο και επανέρχεται μεταμφιεσμένη στην ατομική πρακτική: πτώση του ΑΕΠ σημαίνει λιγότερο εισόδημα, στόχος πλεονάσματος σημαίνει νέοι φόροι, περιορισμός δαπανών σημαίνει μείωση συντάξεων.
 Το ότι είμαστε χρηματοοικονομικά αναλφάβητοι δεν μας λυτρώνει από τις ευθύνες μας. Η πληροφόρηση στην εικονιστική κοινωνία του σήμερα, είναι καθαρά αποτέλεσμα ατομικής επιλογής. Και στην χώρα αυτή, δεν πληροφορούμαστε σωστά- οι περισσότεροι τουλάχιστον. Απλά διαβάζουμε και προσαρμόζουμε τις επιθυμίες μας στην πληροφορία, με σκοπό να την μετατρέψουμε σε είδηση. Οι ευθύνες φυσικά των πολιτικών και των δημοσιογράφων τεράστιες. Η εποχή προσφέρεται για προπαγάνδα  και έτσι ο κάθε πολίτης καλείται να διακρίνει την ''πληρωμένη'' είδηση από την σκόπιμη, την χρήσιμη πληροφορία από την σκοπίμως διοχετευμένη.
Στον καιρό των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, στην εποχή της μόνιμης σύνδεσης στο διαδίκτυο, ''μάθαμε'' για την Κρίση σχεδόν τα πάντα. Η αλήθεια όμως είναι ότι  η κοινωνία βομβαρδίζεται με την γλώσσα του κυρίαρχου μονεταριστικού λόγου και με την καλλιέργεια αισθήματος συλλογικής και ατομικής ενοχής αφού η λιτότητα έπρεπε να σερβιριστεί με τρόμο. Η βιοπολιτική δούλεψε παράλληλα με την κοινωνική μηχανική και ιζηματοποίησε τα αντανακλαστικά της κοινωνίας.
Πολιτικά ψέματα συντηρούν το φαινόμενο της σκόπιμης παραπληροφόρησης που συνεχίζεται 8 χρόνια μετά το πρώτο σοκ της Κρίσης. Και εμείς δεν έχουμε μάθει να ξεχωρίζουμε την Είδηση από την Πληροφόρηση. Πειστήκαμε ότι υπήρχε άλλος δρόμος, ακούγοντας ανεδαφικές υποσχέσεις. Ακούμε τώρα ότι βγαίνουμε στο ξέφωτο, ότι τελειώνουν τα βάσανα. Το Πραγματικό όμως δεν χωράει σε μηνύματα, δεν στριμώχνεται στην οθόνη του διαδικτύου. Μόνη υπεύθυνη για την ενημέρωση μας είναι η Γνώση. Και αυτή απαιτεί κοπιαστική μελέτη, αδογμάτιστες επιλογές ενημέρωσης, απομόνωση απο την Επιθυμία και την Ιδεολογία του καθενός.
Απο τους πλέον εύστοχους αναλυτές του κοινωνικού γίγνεσθαι στον τόπο μας,ο Ευγένιος Αρανίτσης είχε γράψει τον Ιανουάριο του 2008 στην Ελευθεροτυπία τα εξής : '' Τα ΜΜΕ θερίζουν ότι έσπειραν: τον υπερθεματισμό ,την αχαλίνωτη υπερβολή ,την αδιάκοπη ρελάνς. Τα γεγονότα, μολονότι συμβαίνουν, στερούνται πραγματικότητας , διαλύονται στον ορίζοντα της τηλεοπτικής παραίσθησης''. Διορατικός παρατηρητής, κατανόησε από τότε πόσο ισχυρά είναι τα ''στερητικά συμπτώματα της κοινωνίας των τηλεθεατών''.
Αυτό το μαζικό στερητικό σύνδρομο για καταστροφολογία, για τρομολαγνεία και Τέλος, είναι η βάση πάνω στην οποία πατάει η  ρητορική της ''αλλαγής'' την οποία λανσάρει η εκάστοτε εξουσία.
Ας μάθουμε επιτέλους ότι η Υπερβολή δεν ταιριάζει στην Γνώση. Και ας θυμόμαστε πάντα ότι η Γνώση κατακτιέται, κοστίζει, δεν υπάρχει δωρεάν. Ας μην μπερδεύουμε την τζάμπα ενημέρωση με την Αλήθεια. Θα χαθούμε ξανά σαν λαός στα μονοπάτια μιας πολιτισμικής και κοινωνικής κρίσης που με μαθηματική ακρίβεια θα καταλήξει πάλι σε οικονομική τραγωδία.