Οι μνηστήρες των κοιτασμάτων πετρελαίου - αερίου

Ρεπορτάζ: Εύη Παπαδοσηφάκη

Πολύ κοντά έχει έρθει, χρονικά, από το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής η προκήρυξη της διεθνούς πρόσκλησης για την πραγματοποίηση μη αποκλειστικών σεισμικών ερευνών σχετικά με την ύπαρξη και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων σε περιοχές του ελλαδικού χώρου.

Στελέχη της αγοράς θεωρούν «θέμα ημερών» την ανακοίνωση της πρόσκλησης, καθώς εκτιμάται ότι η υπόθεση θα συνδυαστεί με τις ανακοινώσεις του Πρωθυπουργού στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης.

Εκτιμάται ότι οι έρευνες θα αφορούν στο τόξο Ιονίου - Κρήτης, καθώς οι πρώτες εκτιμήσεις θέλουν να υπάρχουν αποθέματα, από τα βόρεια της Κέρκυρας, τα ανοιχτά της Λευκάδας και τα ανοιχτά του Πατραϊκού μέχρι το Κατάκολο και ίσως και νοτιότερα. Παράλληλα, έρευνες της Αμερικανικής Γεωλογικής Υπηρεσίας (USGS) αλλά και ανακαλύψεις ανοιχτά του Ισραήλ και νότια της Κύπρου δημιουργούν αισιοδοξία για ύπαρξη αποθεμάτων και στη νότια πλευρά της Κρήτης.

Υπενθυμίζεται ότι ο Εθνικός Φορέας Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ ΑΕ) τους επόμενους μήνες αναμένεται να συμβάλει, ώστε κάποιες περιοχές που θα επιλεγούν να ενταχθούν στο πιο ευέλικτο σύστημα της «ανοιχτής πρόσκλησης» (open door), που θεσμοθετήθηκε με το τελευταίο ενεργειακό νομοσχέδιο.

Η κατάσταση που διαμορφώνεται στο πεδίο της έρευνας και παραγωγής υδρογονανθράκων δημιουργεί προσδοκίες και έχει ήδη έχει κινητοποιήσει αρκετές εταιρείες, οι οποίες έχουν εκδηλώσει το ενδιαφέρον τους τόσο για το στάδιο της αναζήτησης όσο και για το στάδιο των γεωτρήσεων...

ΟΙ ΝΟΡΒΗΓΟΙ ΚΑΙ... ΟΙ ΑΛΛΟΙ
Σε ό,τι αφορά την αναζήτηση υδρογονανθράκων, πληροφορίες αναφέρουν ότι με ενδιαφέρον ασχολούνται με τις εγχώριες εξελίξεις, τρεις νορβηγικές εταιρείες, (παγκόσμιες ηγέτιδες στον τομέα των σεισμικών και γεωφυσικών ερευνών).

Πρόκειται για την Petroleum Geo-Services (PGS) που ειδικεύεται στις δισδιάστατες και τρισδιάστατες σεισμικές έρευνες τις οποίες έχει εφαρμόσει μεταξύ άλλων στην Κύπρο, στη Γροιλανδία και την Ανατολική Αφρική. Η TGS-Nopec Geophysical Company που παρέχει multi-client γεωλογικά δεδομένα και δραστηριοποιείται μεταξύ άλλων στην Ινδονησία, τα νησιά Φερόε, τον Κόλπο του Μεξικού και τη Δυτική Αφρική και τη Spectrum-ASA που προσφέρει multi-client σεισμικές απεικονίσεις και έχει παρουσία σε ΗΠΑ, Αυστραλία, Σιγκαπούρη και ΗΒ, ενώ έχει συνεργαστεί και με την PGS για την ανακάλυψη του κοιτάσματος Λεβιάθαν.

Οι εκπρόσωποι των δύο πρώτων έχουν κάνει ήδη τις πρώτες επαφές με τον υφυπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Ι. Μανιάτη με το σκεπτικό ότι όσο πιο ώριμες και έμπειρες εταιρείες ενδιαφερθούν για το δυναμικό της χώρας, τόσο πιο υψηλό θα είναι και το επίπεδο του ανταγωνισμού, προσφέροντας καλύτερες εγγυήσεις για τη βιωσιμότητα της επένδυσης, την κερδοφορία της και την ασφάλεια των εργασιών και του περιβάλλοντος.

Ενδιαφέρον φέρεται να έχουν εκδηλώσει ακόμη η Noble Energy, η Statoil, η Shell, η κυπριακή Energean Oil and Gas και τα ΕΛΠΕ.

Η NOBLE ENERGY
Υπενθυμίζεται ότι η Noble Energy είναι ιδιωτικών συμφερόντων αμερικανική εταιρεία με 80χρονη διαδρομή. Η Noble απέκτησε παρουσία στις ΗΠΑ, κυρίως στο onshore κομμάτι και διεθνώς, κυρίως σε υποθαλάσσιες γεωτρήσεις, στον κόλπο του Μεξικού, την ανατολική Μεσόγειο και τη Δυτική Αφρική. Με ειδίκευση στα κοιτάσματα μεγάλου βάθους, η Noble έχει παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο από το 1998 στη θαλάσσια περιοχή του Ισραήλ και συγκεκριμένα στα πεδία Mari-B, Ταμάρ και Λεβιάθαν. Το κοίτασμα Λεβιάθαν, που περιλαμβάνει περίπου 450 δισ. κυβ. μέτρα, χάρισε στην εταιρεία τη μεγαλύτερη ανακάλυψη στην ιστορία της. Αξίζει να σημειωθεί ότι στη Noble παραχώρησε η Κύπρος τα δικαιώματα έρευνας και παραγωγής για το «οικόπεδο 12» και οι γεωτρήσεις αναμένεται να ξεκινήσουν μέσα στο 2012.

Η STATOIL
Η νορβηγική Statoil - κατά 67% κρατική είναι μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες παγκοσμίως στον τομέα της έρευνας και παραγωγής υδρογονανθράκων αλλά και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. H εταιρεία έχει επίσης παρουσία στο downstream τμήμα της αγοράς (επεξεργασία-διάθεση). Αν το όνομά της ακούγεται οικείο, είναι γιατί συμμετέχει στην κοινοπραξία του αγωγού TAP (Trans-Adriatic Pipeline). Υπενθυμίζεται ότι συγκεκριμένη επένδυση είναι ύψους άνω του 1 δισ. ευρώ για την Ελλάδα, σχεδιασμένη να μεταφέρει μέσω της χώρας μας φυσικό αέριο από το κοίτασμα Shah Deniz ΙΙ στο Αζερμπαϊτζάν και να συμβάλει στην ενεργειακή διαφοροποίηση της Ευρώπης.

Η εταιρεία έχει αναπτύξει καινοτόμες τεχνικές που την καθιστούν τον μεγαλύτερο διαχειριστή κοιτασμάτων μεγάλου βάθους. Είναι επίσης ο δεύτερος μεγαλύτερος προμηθευτής φυσικού αερίου για την Ευρώπη. Βασικό πεδίο των δραστηριοτήτων της είναι η νορβηγική υφαλοκρηπίδα.

Στον τομέα της έρευνας και παραγωγής έργα ορόσημα για τη Statoil αποτελούν μεταξύ άλλων το κοίτασμα πετρελαίου Asgard, ένα σύμπλεγμα 52 γεωτρήσεων και ένα από τα μεγαλύτερα στη Νορβηγική Θάλασσα και το κοίτασμα Peregrino στη Βραζιλία. Το προβάδισμα η Statoil το έχει αποκτήσει χάρη στην έξυπνη χρήση της τεχνολογίας και τη συγκέντρωση τεχνογνωσίας, όπως στον τομέα της παραγωγής υδρογονανθράκων μέσω υποθαλάσσιων εγκαταστάσεων. Πρόσφατα, η εταιρεία πέτυχε μία ακόμη εντυπωσιακή πρωτιά, αναπτύσσοντας τεχνολογία για τη συμπίεση φυσικού αερίου επί του βυθού. Το έργο αναμένεται να λειτουργήσει από το 2015 στο Asgard.

Η SHELL
H βρετανική Shell, απόλυτα καθετοποιημένη με δραστηριότητες τόσο στο κομμάτι του upstream (έρευνα και παραγωγή) όσο και του downstream (επεξεργασία-διάθεση), η Shell έχει παρουσία σε πάνω από 90 χώρες και στα έργα στα οποία μετέχει συμπεριλαμβάνονται, το Perdido στον Κόλπο του Μεξικού (ποσοστά συμμετοχής: Shell 35%, Chevron 37,5%, BP 27,5%), το Sakhalin II στη Ρωσία (ποσοστά συμμετοχής: Shell 27,5%, Gazprom: 50%) και το Prelude στην Αυστραλία (100% Shell).

Υπενθυμίζεται ότι η Shell έχει επιδείξει στο παρελθόν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το πετρελαιοδυναμικό της Ελλάδας, όταν το 1981 διενεργήθηκε γύρος παραχωρήσεων από τη Δημόσια Επιχείρηση Πετρελαίου, η Shell υπέβαλε προσφορά για τον Θερμαϊκό Κόλπο και εν συνεχεία υπέγραψε σύμβαση με το Δημόσιο, που όμως δεν επικυρώθηκε. Επίσης, το 2005 ενημέρωσε την τότε κυβέρνηση για την ύπαρξη δορυφορικών χαρτών που μαρτυρούσαν την ύπαρξη εκμεταλλεύσιμων κοιτασμάτων πετρελαίου στη θέση Μπάμπουρας. Το διάβημα της Shell, όμως, συνάντησε αντίσταση, αφού συνοδευόταν από την πρόταση για συνεκμετάλλευση των πετρελαίων με την Τουρκία.

Η ENERGEAN OIL AND GAS
Η Energean Oil and Gas έκανε τα πρώτα της βήματα στον τομέα της έρευνας και παραγωγής εξαγοράζοντας την Kavala Oil, η οποία είχε την εκμετάλλευση του Πρίνου. Η εταιρεία έχει αποδεδειγμένα και πιθανά αποθέματα της τάξης των 11,3 εκατ. βαρελιών ισοδύναμου πετρελαίου, ενώ εκτός από την Ελλάδα, η Energean δραστηριοποιείται και στην Αίγυπτο.

Στην Ελλάδα, η εταιρεία εκμεταλλεύεται τα κοιτάσματα πετρελαίου Πρίνος, Βόρειος Πρίνος και Εψιλον και φυσικού αερίου Νότια Καβάλα που πλέον έχει σχεδόν εξαντληθεί και σχεδιάζεται να μετατραπεί σε υπόγεια αποθηκευτική εγκατάσταση φυσικού αερίου. Στις ίδιες περιοχές έχει ανακαλύψει και τα κοιτάσματα Δέλτα και Αθως. Επίσης, η εταιρεία έχει 70% συμμετοχή στην παραχώρηση άδειας έρευνας σε έκταση 1.600 τ.χλμ. στο Θρακικό Πέλαγος δυτικά και ανατολικά της Θάσου (στην κοινοπραξία συμμετέχουν και τα ΕΛΠΕ κατά 25%). Η γεώτρηση του Εψιλον είναι η βαθύτερη που έχει γίνει ποτέ στη χώρα μας.

ΤΑ ΕΛΠΕ
Για τα ΕΛΠΕ πρέπει να σημειωθεί πως αν και καθετοποιημένη εταιρεία, το βάρος των δραστηριοτήτων της είναι συγκεντρωμένο στο downstream τμήμα της αγοράς. Εξειδικεύονται στη διύλιση αργού πετρελαίου και τη διάθεση καυσίμων στην αγορά, την εμπορία προϊόντων πετρελαίου, την παραγωγή και εμπορία χημικών και πετροχημικών αλλά και την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας μέσω της Elpedison (από κοινού με την Edison). Επίσης, δραστηριοποιούνται και στο φυσικό αέριο μέσω της συμμετοχής τους κατά 30% στη ΔΕΠΑ.

Στον τομέα της παραγωγής και έρευνας υδρογονανθράκων, μέχρι τώρα τα ΕΛΠΕ δραστηριοποιούνται αποκλειστικά μέσω κοινοπραξιών και συγκεκριμένα στην Αίγυπτο, το Μαυροβούνιο και την Ελλάδα, ενώ λόγω της περιορισμένης εμπειρίας τους στο upstream, η συμβολή τους στην έρευνα και την εκμετάλλευση ελληνικών κοιτασμάτων φαίνεται πως μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο ως μέρος μίας κοινοπραξίας.

http://www.kerdos.gr