Ο Πόλεμος των Έξι Ημερών...

«Είχα παρατηρήσει την αυτοπεποίθηση εις τα πρόσωπα των στρατιωτών μας και γνώριζα ότι ήταν έτοιμοι για όλα» Ισραηλινός Ταξίαρχος Αριέλ Σαρόν.

Το διάστημα από 5 έως 10 Ιουν. 1967 το Ισραήλ πολέμησε εναντίον της Αιγύπτου, της Συρίας, της Ιορδανίας, του Ιράκ και του Λιβάνου(1).  Οι Ισραηλινές δυνάμεις αριθμούσαν 240.000 άνδρες, 800 άρματα μάχης και 300 αεροσκάφη. Οι αραβικές
ανερχόντουσαν σε 550.000 άνδρες, 2.504 άρματα μάχης και 957 αεροσκάφη(2).  Εντός έξι ημερών οι αραβικές δυνάμεις υπέστησαν συντριπτική ήττα, με αποτέλεσμα το Ισραήλ να καταλάβει εδάφη κατά 3,5 φορές μεγαλύτερα της συνολικής εκτάσεως του: την χερσόνησο του Σινά και την Λωρίδα της Γάζας οι οποίες ανήκαν στην Αίγυπτο, την δυτική όχθη του Ιορδάνη ποταμού σε βάρος της Ιορδανίας και τα Συριακά υψώματα του Γκολάν. Οι απώλειες του Ισραήλ ανήλθαν σε 1.000 νεκρούς, 400 άρματα μάχης και 46 αεροσκάφη, ενώ οι αραβικές σε 23.000 νεκρούς, 6.000 αιχμαλώτους, 1.200 άρματα μάχης και 500 αεροσκάφη.

Τρεις Πόλεμοι σε 19 Χρόνια 
Ο πόλεμος των έξι ημερών, υπήρξε η τρίτη αραβοϊσραηλινή σύρραξη των τελευταίων 19 χρόνων. Το 1948 οι Ισραηλινοί πολέμησαν επί δεκάμηνο, με τα όμορα αραβικά κράτη για την ίδρυση του κράτους τους, μετά την αποχώρηση των Βρεττανών από την Παλαιστίνη. Τον Οκτ. του 1956 κατά την διάρκεια της δεκαημέρου κρίσεως του Σουέζ, Ισραηλινά στρατεύματα κατέλαβαν το Σινά και Γαλλο-βρετανοί αλεξιπτωτιστές την διώρυγα του Σουέζ. Το Ισραήλ συμφώνησε να αποχωρήσει από το Σινά, με τον προϋπόθεση να επιτρέπεται η ελευθέρα διέλευση των πλοίων του από τα στα στενά του Τιράν, δηλώνοντας ότι, το κλείσιμο των στενών από την Αίγυπτο θα συνιστούσε αιτία πολέμου. Τα Αραβικά κράτη δεν είχαν αναγνώρισαν το κράτος του Ισραήλ (3),  αλλά ταυτοχρόνως βρισκόντουσαν σέ εμπόλεμη κατάσταση εναντίον του. Η στρατιωτική ενίσχυση της Αιγύπτου και της Συρίας από την ΕΣΣΔ δημιούργησαν τις συνθήκες, ώστε οι Άραβες ηγέτες να θεωρούν δυνατή την καταστροφή του Ισραήλ με στρατιωτικά μέσα. Το ίδιο διάστημα το Ισραήλ προετοιμάζονταν μεθοδικά και εντατικά, δίνοντας βαρύτητα στο στρατό και την αεροπορία και δείχνοντας αποφασισμένο να υπερασπιστεί την ύπαρξη του με όλα τα μέσα. 

Ο Δρόμος προς την Σύγκρουση   
Η κλιμάκωση της εντάσεως η οποία κατέληξε σε σύρραξη ξεκίνησε 8 μήνες πριν. Την 4η Νοεμ. 1966 η Αίγυπτος και η Συρία υπέγραψαν αμυντικό σύμφωνο. Την 15η Μαΐου 1967 τα αιγυπτιακά στρατεύματα στο Σινά αυξήθηκαν στις 7 μεραρχίες (90.000 άνδρες και 900 άρματα). Την 17η Μαΐου η Αίγυπτος απαίτησε την απομάκρυνση των 3.375 ανδρών της δυνάμεως του ΟΗΕ από τα σύνορα Ισραήλ-Αίγυπτου. Την 22α Μαΐου η Αίγυπτος ανακοίνωσε την απαγόρευση διελεύσεως των Ισραηλινών πλοίων από τα Στενά του Τιράν, στην έξοδο του κόλπου της Άκαμπα. Την επομένη ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Λεβί Εσκόλ χαρακτήρισε το κλείσιμο των στενών, ως πολεμική ενέργεια κατά της χώρας του. Ο Αιγύπτιος πρόεδρος Νάσερ του απάντησε: «Εάν το Ισραήλ μας απειλεί με πόλεμο, θα απαντήσωμεν: Προχωρείτε». Την 30η Μαΐου η Ιορδανία και η Αίγυπτος υπέγραψαν αμυντικό σύμφωνο. Η Ιορδανία επέτρεψε την διέλευση ιρακινών στρατευμάτων από το έδαφος της. Την 26η Μαΐου ο Νάσερ δήλωσε ότι: «Εάν κηρυσσόταν πόλεμος, θα ήταν ολοκληρωτικός και ο αντικειμενικός σκοπός θα ήταν η καταστροφή του Ισραήλ». Την 3η Ιουν. ημέρα Σάββατο, το Ισραήλ θεωρώντας άμεση και επικείμενη την απειλή εναντίον του από 3 κατευθύνσεις (Αίγυπτο, Συρία, Ιορδανία) αποφάσισε να επιτεθεί πρώτο. Την Κυριακή 4 Ιουν. 20.000 Ισραηλινοί στρατιώτες είχαν πλημμυρίσει τις παραλίες προκειμένου να παραπλανήσουν τους Άραβες, σχετικά με την πρόθεσή του Ισραήλ να επιτεθεί την επομένη. Ο Στρατηγός Μοσέ Νταγιάν, ο ήρωας του πολέμου του 1956, ανέλαβε την ηγεσία των ενόπλων δυνάμεων. 

Η Αεροπορική επίθεση
Την 5ης Ιουνίου η ισραηλινή αεροπορία σε δύο διαδοχικές προσβολές (την 07:45 και την 11:00), πρόσβαλε ταυτοχρόνως τα 19 αιγυπτιακά πολεμικά αεροδρόμια και κατέστρεψε ολοσχερώς την αεροπορία της επί του εδάφους. Εντός της ίδιας ημέρας εξουδετέρωσε πλήρως την ιορδανική και την συριακή αεροπορία εντός 45 λεπτών. Εντός δύο ημερών κατέστρεψε 450 αεροσκάφη και έθεσε εκτός λειτουργίας τους περισσότερους διαδρόμους των αεροδρομίων, με μία βόμβα ιδιοφυούς κατασκευής. Η ώρα της επιθέσεως κατά της Αιγύπτου επελέγη για τους εξής λόγους:
α. Η επαγρύπνηση των Αιγυπτίων χαλάρωνε δύο ώρες μετά το πρώτο φως.
β. Δίνονταν η δυνατότητα στους χειριστές να κοιμηθούν πριν την πρώτη επίθεση. Εάν επιτίθεντο με το πρώτο φως το πιθανότερο ήταν να παρέμεναν άυπνοι τις δύο πρώτες ημέρες του πολέμου.
γ. Η ομίχλη που επικρατεί στο μεγαλύτερο μέρος του δέλτα του Νείλου διαλύονταν μέχρι την 08:00.
δ. Η ώρα επιθέσεως βρήκε τους περισσότερους Αιγύπτιους αξιωματικούς καθ’ οδόν προς τα στρατόπεδα. 

Ο Σιδηρούς Γρόνθος 
Εις το Σινά το Ισραήλ αντιπαράταξε 3 μεραρχίες έναντι 7 Αιγυπτιακών.
Το ισραηλινό σχέδιο προέβλεπε επίθεση σε 3 φάσεις:
Α΄ Φάση. Επίθεση επί δύο κατευθύνσεων (μία στο Βορρά και μία στο Νότο)(4)  προς διάσπαση των ισχυρών θέσεων αμύνης. 
Β΄ Φάση. Την διείσδυση μιας τεθωρακισμένης μεραρχίας προς αποκοπή των οδών διαφυγής προς την διώρυγα του Σουέζ, μέσω εδαφών τα οποία θεωρούνταν αδιάβατα στο τροχό και την ερπύστρια. 
Γ΄ Φάση. Την καταστροφή και των αιχμαλώτιση των αιγυπτιακών δυνάμεων. 
Το Ισραήλ τοποθέτησε εκατοντάδες ομοιώματα αρμάτων σε όλο το μήκος της μεθορίου, επιτυγχάνοντας να παραπλανήσει τον εχθρό σχετικά με τις προθέσεις τους. Οι Ισραηλινοί χρησιμοποίησαν τα άρματα τους σε αμιγείς τεθωρακισμένους σχηματισμούς σε αντίθεση με του Αιγυπτίους που τα διαμοίρασαν στις μεραρχίες πεζικού. Οι άνυδρες εκτάσεις του Σινά, χωρίς την παρουσία αστικών πληθυσμών, προσφερόταν για στρατιωτικές επιχειρήσεις. Το Ισραήλ ανέλαβε την πρωτοβουλία, αιφνιδίασε τον εχθρό και εντός διημέρου έφτασε στην διώρυγα του Σουέζ καταστρέφοντας, ή αιχμαλωτίζοντας τις εχθρικές δυνάμεις. Ο ανώτερος σε όλα τα επίπεδα Ισραηλινός στρατός με υψηλότατο ηθικό, κατήγαγε μια πρωτοφανή σε έκταση νίκη εντός 48ώρου. 

Η Ιερουσαλήμ και η Δυτική Όχθη
Το πρωί της 5ης Ιουν 1967,ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Εσκόλ έστειλε το ακόλουθο μήνυμα στον βασιλέα της Ιορδανίας Χουσεΐν: «Δεν προτιθέμεθα να προβώμεν σε οιανδήποτε ενέργεια εναντίον της Ιορδανίας, σε αντίθετη περίπτωση θα αντιδράσωμεν με όλες τις δυνάμεις». Ο Χουσεΐν σε διάγγελμα του τόνισε: «Η ώρα της εκδικήσεως έφθασε». Οι ιορδανικές και τις ιρακινές δυνάμεις μπορούσαν να καταλάβουν τον θύλακα της Ιερουσαλήμ και να διχοτομήσουν το Ισραήλ, το πλάτος του οποίου από την θάλασσα έως τα σύνορα ήταν μόλις 16 χιλιόμετρα. Η Ιορδανία απώλεσε την ευκαιρία την πρώτη ημέρα του πολέμου να επιτεθεί, όταν όλες οι προσπάθειες του Νταγιάν είχαν στραφεί κατά των Αιγυπτιακών δυνάμεων στο Σινά. Η Τρίτη ήταν μια τελείως διαφορετική ημέρα, διότι η Ισραηλινή αεροπορία είχε αποκτήσει πλέον την απόλυτη κυριαρχία στον αέρα. Ο διοικητής του κεντρικού τομέως Υποστράτηγος Ούζι Ναρκίς, εντός δύο ημερών κατέλαβε την Ιερουσαλήμ και όλα τα εδάφη μέχρι τον Ιορδάνη ποταμό και την Νεκρά Θάλασσα. Η κατάληψη της Ιερουσαλήμ είχε τεράστια συμβολική σημασία, με τον Νταγιάν να δηλώνει: «Επιστρέψαμε εις τον ιερώτερον εκ των Αγίων μας τόπων, δια να μην αποχωρισθώμεν ποτέ πλέον».

Τα Υψώματα του Γκολάν 
Τα υψώματα του Γκολάν αποτελούν μία φυσική γραμμή αμύνης, υπερκείμενα της κοιλάδος του Ιορδάνου. Ο κατέχων τα υψώματα διαθέτει το στρατηγικό πλεονέκτημα. Επί 19 χρόνια οι Σύριοι είχαν μετατρέψει τα υψώματα σε μία αραβική «Γραμμή Μαζινό», με υπόγεια πυροβολεία, φωλιές αρμάτων και αμυντικά οχυρά, εκτεινόμενη σε βάθος 16 χιλιομέτρων. 265 συριακά πυροβόλα μπορούσαν να βάλλουν άνω των 1.000 βλημάτων ανά λεπτό. Οι Σύριοι παρότι «βρυχώντο», περισσότερο των άλλων, μέχρι την Τρίτη δεν προέβησαν σε καμία ενέργεια πιστεύοντας, όπως και οι Ιορδανοί, ότι οι Αιγύπτιοι «θα τέλειωναν το Ισραήλ». Από την Πέμπτη 8 Ιουν. έως την Παρασκευή στις 11:30 η Ισραηλινή Αεροπορία σφυροκοπούσε νυχθημερόν τις συριακές θέσεις. Στην συνέχεια ο Ισραηλινός στρατός επιτέθηκε και ολοκλήρωσε την κατάληψη των υψωμάτων μέχρι την 12:30 του Σαββάτου, σκορπίζοντας τις συριακές δυνάμεις. Το Σάββατο 10 Ιουν. στις 19:30 τερματίσθηκε επίσημα ο πόλεμος των 6 ημερών με την αποδοχή απ’ όλες τις πλευρές την κατάπαυση των εχθροπραξιών.
Στο πόλεμο των 6 ημερών το Ισραήλ επέδειξε γενναιότητα λέοντος, πονηριά αλεπούς και χτύπησε με την ταχύτητα κόμπρας. Απέδειξε ότι ο πόλεμος αποτελεί πρωτίστως αγώνα ηθικών δυνάμεων και ψυχικής αντοχής τον οποίον διεξάγει ολόκληρο το έθνος και όχι μόνο οι ένοπλες δυνάμεις, σε συνδυασμό πάντοτε με διαρκή και μεθοδική προετοιμασία. Το ισραηλινό επιτελείο εφάρμοσε υποδειγματικά τις αρχές του πολέμου, κατά την σχεδίαση και την εκτέλεση των επιχειρήσεων. Το Ισραήλ έδειξε τον τρόπο πως μία μικρή χώρα μπορεί όχι μόνο να επιβιώσει, αλλά και να νικήσει, έστω και εάν οι αντίπαλοί διαθέτουν συντριπτική αριθμητική υπεροχή. Οι Έλληνες δυστυχώς αρεσκόμεθα σε ατέρμονες γεωπολιτικές αναλύσεις και εκτιμήσεις, ενώ πιστεύουμε αφελώς ότι, για να αντιμετωπίσουμε τις απειλές κατά της πατρίδος μας αρκεί μια στιγμιαία πατριωτική έξαρση.
 Αντγος ε.α. Ιωάννης Κρασσάς
  Βιβλιογραφία
α. Randolph S/Winston S Churchill, Ο Πόλεμος των Εξ Ημερών, Εκδόσεις «ΑΤΛΑΣ» Αθήνα 1967. 
β. ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ 20ου ΑΙΩΝΟΣ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΧΡΥΣΟΣ ΤΥΠΟΣ, Αθήνα 1968.

(1)  Η Αλγερία, το Κουβέιτ, το Μαρόκο, το Σουδάν, το Πακιστάν, το Σουδάν, η Λιβύη, η Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης και η Τυνησία υποστήριξαν τα μαχόμενα Αραβικά κράτη. 
(2)  Οι Ισραηλινοί διέθεταν γαλλικά αεροσκάφη και αμερικανικά άρματα, ενώ οι αραβικές χώρες σοβιετικό εξοπλισμό πλην της Ιορδανίας που είχε δυτικό.
 (3) Η Αίγυπτος πρώτη αναγνώρισε το Ισραήλ το 1979, μετά την συμφωνία του Καμπ Ντέιβιντ, την ακολούθησε η Ιορδανία το 1994.
(4) Στον Βορρά ο Υποστράτηγος Ισραέλ Ταλ και στο Νότο στον Ταξίαρχο Αριέλ Σαρόν.