Η τραγωδία, η προπαγάνδα και η ομερτά

Γράφει η Σοφία Βούλτεψη

Αν κατάλαβα καλά, πήγαμε εντελώς by the book. By the propaganda book, εννοώ. Ακολουθήθηκαν δηλαδή όλες οι οδηγίες που περιλαμβάνονται στα εγχειρίδια για την επικοινωνιακή διαχείριση των καταστροφών που προκαλούνται στους πολέμους και για τις φυσικές καταστροφές.
Οι οδηγίες αυτές είναι σαφείς και πολύ συγκεκριμένες: Αποφεύγετε τις ανακοινώσεις περί ευθυνών. Να λέτε ότι αυτό θα γίνει αργότερα, ότι τώρα είναι ώρα της μάχης, της επούλωσης των πληγών, του πόνου και της σιωπής, του πένθους, της σιωπής, δεν είναι ώρα να αναζητηθούν λάθη και ευθύνες, θα συσταθούν επιτροπές, θα έλθει η ώρα γι’ αυτά, σεβασμός στους νεκρούς, δεν ξεχνάμε, θα υπάρξουν απαντήσεις, με ενότητα και αλληλεγγύη θα ξεπεράσουμε όλες τις δυσκολίες, τα μέσα ενημέρωσης πρέπει να γίνουν μέρος της προσπάθειας.
Στα εγχειρίδια μάλιστα αυτά εξηγούνται και οι λόγοι για τους
οποίους όλα πρέπει να γίνουν «αργότερα». Επειδή, λένε, αργότερα το πρώτο σοκ θα έχει ξεπεραστεί, οι εντυπώσεις θα έχουν αμβλυνθεί, η οργή θα έχει υποχωρήσει, ο εθισμός στις εικόνες της καταστροφής θα έχει κάνει τη δουλειά του, η ζωή θα νικήσει τον θάνατο καθώς θα συνεχίζεται γι’ αυτούς που έμειναν.
Αυτά λένε σε παγκόσμιο επίπεδο όσοι έχουν την ευθύνη να κατευθύνουν την κοινή γνώμη δια της προπαγάνδας.
Αυτό ακριβώς έγινε και στην περίπτωση της καταστροφικής πυρκαγιάς με την εκατόμβη των νεκρών και την παράδοση άγνωστου αριθμού περιουσιακών στοιχείων στις φλόγες και ανυπολόγιστης οικονομικής καταστροφής.
Αυτές ακριβώς τις προτροπές ακούσαμε. Μέχρι και το ΕΣΡ εξέδωσε οδηγία, επικαλούμενο μάλιστα διατάξεις του νόμου, για να αποφευχθεί, λέει, η πρόκληση περαιτέρω πανικού – μόνο που όταν εκδόθηκε η οδηγία το θέμα του πανικού είχε τελειώσει και αυτό που έμενε και έπρεπε να κατευναστεί, ήταν η οργή.
Αργότερα, λοιπόν. Και ήδη έχουμε πάρει μια γεύση από το «αργότερα»: Ήταν δυνατοί οι άνεμοι, είχε μποφόρ, οι εστίες πολλαπλασιάζονταν, η φωτιά έτρεχε τόσο γρήγορα που ξεπερνούσε τις ανθρώπινες δυνατότητες.
Αργότερα, λοιπόν. Τώρα, το μόνο που επιτρέπεται είναι να ανακοινώνουμε μέτρα στήριξης (να σε κάψω Γιάννη να σ’ αλείψω λάδι, στην κυριολεξία), να παρακολουθούμε σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό σε απευθείας μετάδοση – αν είναι δυνατόν! – και να ακούμε ανόητες και παιδαριώδεις ερωτήσεις και ανόητες και μουδιασμένες απαντήσεις, που έδιναν την εντύπωση ενός συντονιστικού επιτελείου σε απόλυτη σύγχυση και αμηχανία.
Αν το ΕΣΡ ήθελε να απαγορεύσει κάτι, αυτό έπρεπε να είναι αυτή η σε απευθείας μετάδοση της υπό τον κ. Τσίπρα σύσκεψης. Γιατί αυτή σίγουρα προκάλεσε πανικό.
Αργότερα, λοιπόν. Αργότερα πρέπει να ρωτήσουμε πότε συνεκλήθη για τελευταία φορά το Κεντρικό Συντονιστικό Όργανο Πολιτικής Προστασίας (Κ.Σ.Ο.Π.Π.) με θέμα την ετοιμότητα των εμπλεκόμενων Φορέων στην αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών ενόψει της αντιπυρικής περιόδου.

Συγγνώμη, αλλά επειδή δεν ξέρω πότε είναι αυτό το «αργότερα», θα σας πω ότι η τελευταία αυτή φορά ήταν την 1^η Ιουλίου 2015 (προφανώς από κεκτημένη ταχύτητα και ήδη πολύ αργά).

Πρόκειται για το όργανο που υπάγεται στην Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας με το Νόμο 3013/2002, με αποστολή την πρόληψη και αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών και τη διαχείριση των συνεπειών σε περιπτώσεις μεγάλης έκτασης καταστροφών.

Έκτοτε, αγνοείται η τύχη του. Για την ακρίβεια, συνεκλήθη την… ημέρα της πυρκαγιάς!

Τα προ ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ χρόνια, το συγκεκριμένο όργανο συνεκαλείτο σταθερά κάθε χρόνο και αφού είχαν προηγηθεί διάφορες προπαρασκευαστικές ενέργειες, όπως η έγκαιρη, ήδη από τον Μάρτιο, κατανομή των κονδυλίων για την χρηματοδότηση δράσεων και έργων αντιπυρικής προστασίας σε δήμους και περιφέρειες καθώς και ασκήσεις ετοιμότητας.

Το 2014 το συγκεκριμένο όργανο συνεκλήθη στις 19 Ιουνίου και τέθηκαν όλα τα θέματα από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς – οικονομικά, δημόσιας τάξης, πυροσβεστικής, ενημέρωσης, υγείας, πρόληψης, εκμετάλλευσης κονδυλίων από το «Πράσινο Ταμείο», θέματα περιπόλων και χρηματοδότησής τους, αγοράς 15 αυτοκινήτων, συμμετοχής του υπουργείου Άμυνας, προστασίας πολιτιστικών μνημείων, ΔΕΗ, τοπικής αυτοδιοίκησης, φύλαξης χωματερών και κυρίως συντονισμού και εκκένωσης των κατοικημένων περιοχών.

Το 2013 το όργανο είχε συγκληθεί και τον Δεκέμβριο για την αντιμετώπιση του παγετού και των λοιπών καιρικών φαινομένων, ενώ για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών συνεκλήθη τον Απρίλιο του 2013.
Το 2012 είχε συγκληθεί τον Μάιο, το 2011 στις αρχές Ιουνίου, το 2010 το ίδιο και πάει λέγοντας.
Αλλά, συγγνώμη, ξέχασα, δεν πρέπει να ρωτάμε. Βρισκόμαστε σε μια ιδιότυπη ομερτά. Μόνο στον πρωθυπουργό και σε διάφορους υπουργούς επιτρέπεται να μιλούν για «ασύμμετρη» κατάσταση, υπονοώντας ότι οι φωτιές μπορεί να μπήκαν ακόμη και από ξένες δυνάμεις. Και αυτό δεν προκαλεί πανικό, κατά την γνώμη της προπαγάνδας. Πανικό προκαλεί το ερώτημα αν συνεδρίασε το αρμόδιο συντονιστικό όργανο ή αν εφαρμόστηκε κάποιο σχέδιο εκκένωσης.
Επίσης, είναι ποταπό να αναζητούμε ευθύνες, ενώ δεν είναι ποταπό ο ψηφιακός υπουργός Παππάς να μας ενημερώνει τουιτάροντας ότι επικοινώνησε με τις τηλεφωνικές εταιρίες και αυτές θα διευκολύνουν την επικοινωνία των πληγέντων με δωρεάν κλήσεις. Κατόπιν ενεργειών του, δηλαδή!
Με λίγα λόγια, είναι θεμιτό η κυβέρνηση να στήνει μια ολόκληρη επιχείρηση προπαγάνδας με live μεταδόσεις, αναρτήσεις στο twitter και άλλα μέτρα, αλλά είναι αθέμιτο να θέλουμε να πάρουμε απαντήσεις στα πιο αμείλικτα ερωτήματα.
Δηλαδή, οι κυβερνητικοί μπορούν να πενθεί σκυλεύοντας, αλλά όλοι οι υπόλοιποι πρέπει να πενθούν σιωπώντας.

Υ.Γ. Μέσα στη σύγχυση και στον πόνο για την ανείπωτη τραγωδία, έπρεπε επίσης να πληροφορηθούμε ότι τουιτάρισε και ο Ζάεφ για να μας πει ότι η γειτονική χώρα προσφέρει στην Ελλάδα 6 εκ. δηνάρια (97.000 ευρώ) ως βοήθεια, καθώς και ότι δημιουργεί και συντονιστικό όργανο που «θα παρακολουθεί καθημερινά την κατάσταση και θα συντονίζει το ζήτημα της ανθρωπιστικής βοήθειας η οποία θα συμφωνηθεί με τους απαραίτητους θεσμούς στην Ελλάδα και με την πόλη της Αθήνας».
Δηλαδή, δεν μας έφτανε ο πόνος μας, έπρεπε να θυμηθούμε και την άλλη μεγάλη πληγή…