Η μάχη των δύο κόσμων

Σάκης  Μουμτζής

Στην ελληνική κοινωνία υπάρχουν δύο κόσμοι με εντελώς διαφορετικά ιδεολογικά, πολιτικά, κοινωνικά, ανθρωπολογικά χαρακτηριστικά. Δύο κόσμοι που δεν επικοινωνούν μεταξύ τους και ίσως και δεν θα έπρεπε να επικοινωνούν. Η ύπαρξη των δύο κόσμων δεν είναι ένα πολιτικό σύνθημα σαν αυτό που εισήγαγε στην πολιτική ανάλυση το 1984 ο σύμβουλος του Ανδρέα Παπανδρέου, Αντώνης Στρατής.

Αυτό γράφτηκε στο πλαίσιο της άγριας αντιπαράθεσης μεταξύ ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημοκρατίας. Οι εξελίξεις απέδειξαν πως τα δύο κόμματα, πέρα από τις διαφορετικές ιστορικές καταβολές είχαν πολλά σημεία σύγκλισης. Γι΄αυτό και η πόλωση της δεκαετίας του 1980 έδωσε τη θέση της στη συνέχεια σε μια λελογισμένη αντιπολίτευση. Τα δύο κόμματα τότε δεν αμφισβητούσαν τις σταθερές της Μεταπολιτευτικής Δημοκρατίας μας.

Σήμερα η κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική. Η πιο οδυνηρή συνέπεια της ανόδου του εθνολαϊκισμού στην εξουσία δεν ήταν τόσο οι πολιτικές του μπλοκ που κυβέρνησε από το 2015 ως το 2019. Είναι πρωτίστως ότι απελευθερώθηκαν οι πιο χαμερπείς δυνάμεις που υπήρχαν μέσα στην κοινωνία.

Δυνάμεις που κουβαλούσαν τον φθόνο, την οργή, τον θυμό. Δυνάμεις ανθρώπων που έρχονταν από το πουθενά και το μόνο που ήθελαν ήταν να γκρεμίσουν. Δυνάμεις που δεν αναγνώριζαν θεσμούς και περιφρονούσαν τους βασικούς κανόνες του δημοκρατικού πολιτεύματος. Δυνάμεις που όταν έχασαν την εξουσία το 2019 νόμισαν πως άλλαξε το καθεστώς και ως εκ τούτου δεν ορρωδούν μπροστά σε τίποτα για να επανέλθουν. Δυνάμεις του περιθωρίου, με λόγο υποκόσμου, που μετέφεραν τα ήθη τους στον κόσμο των κανονικών ανθρώπων και θέλουν να τα επιβάλουν.

Με όλους αυτούς δεν μπορεί να υπάρξει -και δεν πρέπει να υπάρξει- κανένα κανάλι επικοινωνίας, κανένας διάλογος. Με ανθρώπους που έχουν αμφισβητήσει και αμφισβητούν το τεκμήριο της αθωότητας πολλάκις, με ανθρώπους που μιλούν με δημόσιο λόγο και λένε πως «οι δικαστικές αποφάσεις εκδίδονται στο όνομα του ελληνικού λαού και ως εκ τούτου οφείλουν να ευθυγραμμίζονται με το κοινό περί δικαίου αίσθημα», με ανθρώπους που μαγαρίζουν το θέατρο της Επιδαύρου, με όλους αυτούς υπάρχει μόνον πόλεμος.

Είμαστε δύο κόσμοι, εκπροσωπούμε δύο διαφορετικούς τύπους ανθρώπων. Ο καθένας διαλέγει στρατόπεδο. Σήμερα, επειδή έχουν κοπεί όλες οι γέφυρες, είναι πολύ δύσκολη η μετακίνηση από το ένα στρατόπεδο στο άλλο και γι' αυτό όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν μια παγωμένη εικόνα εδώ και τρία χρόνια. Οι εκλογές που θα διεξαχθούν μετά από ένα χρόνο θα έχουν μια και μόνο μια διακύβευση: με τον πολιτισμό ή τη βαρβαρότητα. Όλα τα επί μέρους βρίσκονται κάτω από αυτό το δίλημμα. Ο εκτσογλανισμός της πολιτικής ζωής που βιώνουμε από το 2011 δείχνει πως τελικά το πρόβλημα είναι πρωτίστως ανθρωπολογικό.

liberal.gr