Βραχογραφίες 14.000 χρόνων στο Άκακο όρος Και γαλακτοκομικά 9.500 χρόνων! Σχέση με Αρκάδες!

 

Του Γιώργου Λεκάκη

Η Μαία έτεκε τον θεό Ερμή μια αυγή, σε μια ιερή σπηλιά στο όρος Κυλλήνη στην Αρκαδία. Ο θεός ανατράφηκε από τον Άκακο. Ο Άκακος, υιός του Λυκάονος, έγινε έτσι ο θετός πατέρας του Ερμού, και βασιλιάς του Ακακασίου στην Αρκαδία – βλ. Παυσανίας «Ελλ. Περ.», 8.3.1.

Οι υιοί του Λυκάονος, ως γνωστόν, με θεϊκή και πατρική εντολή ξεχύθηκαν από την Αρκαδία, εδημιούργησαν αποικίες σε όλον τον κόσμο, γι’ αυτό και το έθνος τους, έμεινε γνωστό ως το «πλέον φιλαπόδημον».

Οι Αρκάδες, όπως και άλλοι αρχαίοι Έλληνες (Κρήτες, κ.ά.), εδημιούργησαν πολλές αποικίες και στην Βόρειο Αφρική – και στην νυν έκταση της Λιβύης. Τα τοπωνύμια αδιάψευστοι μάρτυρες…

Σήμερα υπάρχει το όρος Άκακος / Άκακον[1], σε μια έρημη περιοχή στην δυτική Λιβύη, στον 24^ο παράλληλο [24°50′N 10°20′E], που είναι μάλιστα γνωστό από έναν προϊστορικό αρχαιολογικό χώρο, σημαντικό για τις βραχογραφίες / σπηλαιογραφίες του, που απεικονίζουν ανθρώπους και ζώα, 14.000 χρόνων – την λεγομένη «βροχερή περίοδο της Σαχάρα» ή «Πράσινη Σαχάρα». Απεικονίζουν καμηλοπαρδάλεις, γαζέλες, βοοειδή, ελέφαντες, στρουθοκάμηλους, καμήλες, ρινόκερους, ιπποπόταμους, κροκόδειλους, άλογα, αλλά και άνδρες. Οι άνθρωποι μάλιστα έχουν πολιτιστική και κοινωνική ζωή: χοροί, υπαίθριες γιορτές (πανηγύρια-τραγούδια), παίζουν μουσικά όργανα (κυρίως πνευστά), εικονίζονται σε σχέση, σε πλοία, σε ταυροκαθάψια, κάνουν οργανωμένο κυνήγι (με σκύλους, με τόξα, ακόντια, ρόπαλα), κλπ.

Άνθρωπος με ηλιακό φλάμπουρο / μπαϊράκι / σημαία!

Τα βραχογραφήματα χαρακτηρίσθηκαν Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO το 1985.

Το όρος ευρίσκεται κοντά στην πόλη Ghat[2], κοντά στα σύνορα με την Αλγερία.

Εκτός από αυτήν την τέχνη, υπάρχουν και λαξευμένες πετροκαμάρες / πετραψίδες (του Afazedjar και του Tin Khlega), βραχογλυπτά, περιστασιακές / πρόχειρες αλλά κτιστές αρχαίες οικίες, πηγές, ακόμη και πηγάδια στα βουνά, αλλά και ίσως μονόλιθοι / ορθόλιθοι – που όλα δείχνουν πως ο τόπος κατοικείτο - αλλά και πολύχρωμοι αμμόλοφοι, φαράγγια, "πέτρινα μανιτάρια", κλπ.

Η περιοχή ήταν μια από τις πιο ξηρές στον κόσμο για δύο χιλιετίες. Αλλά υπάρχουν μερικά φυτά, όπως η καλοτροπία (calotropis tallus).

Ανθρώπινες σχέσεις...

Σημαντικό είναι επίσης, ότι η περιοχή θεωρείται εφευρέτης των γαλακτοκομικών προϊόντων από βοοειδή: Ένα όστρακο, ηλικίας 9.500 χρόνων, σύμφωνα με βιοχημικές αναλύσεις, χρησιμοποιήθηκε για την συλλογή του γάλακτος βοοειδών, που έχει υποστεί ζύμωση - είναι το αρχαιότερο σχετικό κεραμικό, που είναι γνωστό μέχρι σήμερα!

Επίσης σε κεραμική, από το σπήλαιο Takarkori, η οποία χρονολογείται 10.200 – 8.400 χρόνια πριν από σήμερα, βρέθηκαν ίχνη φυτικού λίπους. Η ανάλυση των ισοτόπων άνθρακα έδειξε ότι τα κεραμικά πιάτα χρησιμοποιήθηκαν για την θερμική επεξεργασία φυτών (όπως cattail, ficus, κυπαρίσσι, cassia, tragus, barnyard grasses και trithle grass). Επίσης,ευρέθησαν  περισσότεροι από 200.000 σπόροι στο ίδιο σπήλαιο, γεγονός που υποδηλώνει την έναρξη της γεωργίας και των καλλιεργειών, από τους κατοίκους. Στην δε κοιλάδα Wadi Takarkori, ανακαλύφθηκαν 20 σκελετοί σε έναν λόφο, οι οποίοι χρονολογήθηκαν με ραδιενεργό άνθρακα μεταξύ 8.000 και 4.200 χρόνια πριν από σήμερα. Ευρέθησαν σκελετοί δύο νεολιθικών κτηνοτρόφων[3] στο Takarkori, που έζησαν στην «Πράσινη Σαχάρα», πριν από 7.000 χρόνια. Στα αγγεία από το σπήλαιο Takarkori, ηλικίας 7.000 χρόνων, φασματομετρία μάζας απεκάλυψε την παρουσία λιπών γάλακτος. Εκείνη την εποχή, οι κάτοικοι της Βόρειας Αφρικής είχαν δυσανεξία στην λακτόζη.

Τέλος, το 1958 βρέθηκε παιδική μούμια (γνωστή ως «Uan Muhuggiag»).

Στις αρχές του 21^ου αιώνα, στην περιοχή ξεκίνησαν έρευνες για πετρέλαιο, που απείλησαν τα μνημεία της βραχοτεχνίας. Υπόγειες εκρήξεις για τον εντοπισμό κοιτασμάτων πετρελαίου κατέστρεψαν σημαντικά έναν αριθμό βράχων, συμπεριλαμβανομένων και αυτών με βραχογραφίες…[4]

Σαν να μην έφτανε αυτό, η περιοχή υπέστη βανδαλισμό! Τον Απρίλιο του 2014, στην πρόθεσή τους να διαγράψουν όλα τα ίχνη των προ-ισλαμικών πολιτισμών στην περιοχή, οι οποίοι ήταν «δαιμονικοί» στα μάτια τους, οι τζιχαντιστές σαλαφιστές, επιτέθηκαν στις βραχογραφίες, διαγράφοντας κομμάτια τους, χρησιμοποιώντας απορρυπαντικά ή σφυρηλατώντας τις παραστάσεις!!![5]

ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης "Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις". ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 5.4.2018.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

---

[1] Νυν Akakus, Bivouac ή Tadrart Acacus.

[2] Προπύργιο των Γαραμάντων (εκ Κρήτης) και είτα των Τουαρέγκ, σημαντικό βιοτεχνικό κέντρο στο Φεζάν, στον 24^ο παράλληλο [24°57′52″N 10°10′41″E] με ιδιαίτερα σημαντικά εργαστήρια σιδηρουργών και ξιφοποιών. Κέντρο γεωργίας (καλλιέργεια σιτηρών, κηπευτικών και χουρμάδων), κτηνοτροφίας (αναπαραγωγή προβάτων και καμήλων), ταπητουργίας, μεταλλουργίας, παραγωγής δέρματος, εξόρυξης σόδας. Σημαντικός σταθμός στο εμπόριο καραβανιών στην Σαχάρα. Από τον 5^ο αιώνα π.Χ. έως τον 5^ο αιώνα μ.Χ., το Fezzan ήταν η έδρα της Γαραμαντικής Αυτοκρατορίας, στους εμπορικούς δρόμους της Υπερσαχάριας Αφρικής, μεταξύ των Καρχηδονίων και αργότερα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

[3] TK RS H1 και TK RS H9, υποκατηγορία της μιτοχονδριακής απλοομάδας N.

[4] Βλ. J. Bohannon «Στην κοιλάδα της ζωής, το πετρέλαιο είναι θάνατος για την τέχνη ενός χαμένου πολιτισμού», 10.2.2005.

[5] Βλ. Im. Bahri «Libye: les salafistes wahhabites libyens détruisent un site de 12.000 ans d’âge», στο kapitalis 2014.