Πολυτελής παπιόσχημη κύμβη, από ενιαίο κομμάτι ορείας κρυστάλλου, 3.700 χρόνων βρέθηκε στις Μυκήνες!

Είναι μινωικής τέχνης!

Του Γιώργου Λεκάκη

Αυτό το πολυτελές σκεύος (λέγεται κύμβη[1]), φιλοτεχνημένο από ενιαίο κομμάτι ορείας κρυστάλλου(!), σε σχήμα πάπιας, ευρέθη στις Μυκήνες, στον Τάφο O, του Ταφικού Κύκλου Β, και είναι του 16^ου αι. π.Χ.!

Πρόκειται για ένα από τα πιο εντυπωσιακά ευρήματα του Ταφικού Κύκλου Β των Μυκηνών. Εξαίρετο δείγμα της μινωικής τέχνης. 

Πιθανόν σκεύος καλλωπισμού.

Το αγγείο βρέθηκε σε θραύσματα και έχει συγκολληθεί, αλλά ήταν κατασκευασμένο από ενιαίο κομμάτι ορυκτού κρυστάλλου.

Το κοίλο σώμα καταλήγει σε προχοή στο ένα άκρο, ενώ στο άλλο σε λαβή, που έχει μορφή κεφαλής πάπιας, στραμμένης προς τα πίσω. Ο καλλιτέχνης έχει αποδώσει με εκπληκτική ακρίβεια και

ζωντάνια όλες τις ανατομικές λεπτομέρειες της κεφαλής του πτηνού.

ΠΗΓΗ: ΕΑΜ, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 5.5.2019.

ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ Γ. Λεκάκη:

---

[1] Ίσως μα ήταν και δοχείο νυκτός - εξ ου και "πάπια".

Κύμβη εκαλείτο το κοῖλον ἀγγείου, ἀγγεῖον πρὸς πόσιν, ἔκπωμα, ποτήριον - Νικ. Ἀλ. 164, 389, Θ. 943, Ἀθήν. 483^Α. Και το ὀξύβαφον αγγείο - Ἡσύχ.

Εκ του σχήματος και:

            - η λέμβος, το πλοιάριον - Σοφ. Ἀποσπ. 120. Κοντή και πλατειά βάρκα, που την τοποθετούσαν αναποδογυρισμένη στους τροχούς των τροχήλατων πλοίων. Εξ αυτής και η πτυσσόμενη βάρκα των τορπιλλοβόλων και αντιτορπιλλικών, που ο σκελετός της άνοιγε σαν ριπίδι και η οποία συμπτυσσόταν και τοποθετούνταν στο κατάστρωμα, όπου καταλάμβανε ελάχιστο χώρο. Και στον στρατό οι πτυσσόμενες βάρκες του Μηχανικού, που είχαν χρήση υπόβαθρου για την ζεύξη ελαφρών γεφυρών σε ποταμούς.

            - το μικρότερο επάνω μέρος της κόγχης του πτερυγίου του αυτιού.

            - η πήρα, κοινώς το ταγάρι, ο σάκκος, ὡς τὸ κύββα - Ἡσύχ.

            - είδος πτηνού, πιθανώς περιστεριού («πτεροβάμονες κύμβαι» - Εμπ.).

ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ:

κύπτω > κύμβη > λατ. cymba, γερμ. Kübel, σανσκρ. kumbhas, αρχαία ινδική kumbha, αβεστ. xumba, κλπ.

κύπη = εἶδος πλοίου, και ιδίου σχηματος «οἴκησις ἐξ ὕλης καὶ χόρτου», δηλ. η καλύβη - Ἡσύχ.

ΣΧΕΤΙΚΑ: κυμβείον, κυμβίον, κύμβος, κύπελλον, κύββα, κυμβητιώ,

            - κύβη (= κεφάλι), 

            - κύμβαλον = αρχαίο μουσικὸ ὄργανο, συνιστάμενον ἐκ δύο μεταλλίνων κοίλων ἡμισφαιρίων ἅπερ συνέκρουον πρὸς ἄλληλα πρὸ πάντων εἰς τὰς ἑορτὰς τοῦ Βάκχου καὶ τῆς Κυβέλης > λατ. cymbalum. Ίσως και η Κυβέλη εκ του Κυμβέλη.

            - κύμβαχος (αυτός που πέφτει προς τα κάτω με το κεφάλι («ἔκπεσε δίφρου κύμβαχος ἐν κονίῃσιν», Ομ. Ιλ.) και το ακρότατο σημείο της περικεφαλαίας, ο κώνος της, στον οποίο στηριζόταν το λοφίο («κόρυθος... ἱπποδασείης κύμβαχος ἀκρότατος», Ομ. Ιλ.)., κλπ.