Πού οδηγούν οι τελευταίες εξελίξεις στη Βαλκανική Χερσόνησο

Γράφει ο
Κωνσταντίνος Χολέβας

Στη Βουλγαρία σχηματίστηκε νέα κυβέρνηση αποτελούμενη από το κεντροδεξιό GERB του πρώην και νυν πρωθυπουργού Μπόικο Μπορίσοφ και από τον εθνικιστικό συνασπισμό που αποκαλείται «Ενωμένοι Πατριώτες».
Παρά την παρουσία δύο κομμάτων της ισχυρής μουσουλμανικής μειονότητας στις εκλογές της 26/3/2017, μόνο το ένα κατόρθωσε να εισέλθει στη Βουλή. Πρόκειται για το Κίνημα Δικαιωμάτων και Ελευθεριών, το οποίο παλαιότερα υπήρξε κυβερνητικός εταίρος. Το δεύτερο, το DOST, το οποίο κατηγορήθηκε ως εκφραστής των τουρκικών συμφερόντων, έμεινε εκτός Βουλής. Για πρώτη φορά η πολιτική παρέμβαση της Αγκυρας στη βουλγαρική πολιτική σκηνή φαίνεται αποδυναμωμένη.

Η Βουλγαρία με τον νέο πρόεδρο Ράντεφ, υποστηριζόμενο από το Σοσιαλιστικό Κόμμα, και τη νέα δεξιόστροφη κυβέρνηση δείχνει διατεθειμένη να παρεμβαίνει πιο δυναμικά στα βαλκανικά δρώμενα. Η αναταραχή στα Σκόπια και οι απαιτήσεις των Αλβανών για συγκυβέρνηση και ισότιμη παρουσία έχουν ανακινήσει το ενδιαφέρον της Σόφιας για ένα κράτος, το οποίο θεωρεί εθνολογικά και ιστορικά συγγενικό. Η Βουλγαρία έχει μεν αναγνωρίσει το κράτος με το όνομα «Δημοκρατία της Μακεδονίας», έχει όμως ρητά αρνηθεί να αναγνωρίσει την ύπαρξη «μακεδονικής εθνότητος». Οι Βούλγαροι ιστορικοί και πολιτικοί θεωρούν τους Σλάβους των Σκοπίων Βουλγάρους και χαρακτηρίζουν τον «μακεδονισμό» μία τεχνητή κατασκευή του Τίτο και του κομμουνιστικού καθεστώτος.
Ο πρόεδρος Ρούμεν Ράντεφ ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Ενωση να αναλάβει η Βουλγαρία τον ρόλο του διαμεσολαβητή μεταξύ Σλάβων και Αλβανών στα Σκόπια. Οι εθνικιστές σύμμαχοι του Μπορίσοφ στην κυβέρνηση είναι βέβαιο ότι θα επιδιώξουν μία μεγαλύτερη προσέγγιση της Βουλγαρίας με το σλαβικό στοιχείο της ΠΓΔΜ. Από την πλευρά τους, αρκετοί Σκοπιανοί πολιτικοί ζητούν στήριξη από τη Βουλγαρία και θυμούνται τις βουλγαρικές ρίζες των ψευδομακεδόνων. Ο υποψήφιος για την πρωθυπουργία ηγέτης των Σοσιαλδημοκρατών Ζόραν Ζάεφ δήλωσε προ ολίγων ημερών ότι οι Σλάβοι των Σκοπίων είναι αδελφός λαός με τους Βουλγάρους. Ο πρώην πρωθυπουργός των Σκοπίων Λιούπτσο Γκεοργκίεφσκι έχει ήδη προχωρήσει περισσότερο. Δηλώνει Βούλγαρος και έχει πείσει πολλές χιλιάδες Σκοπιανών να πάρουν βουλγαρική υπηκοότητα.
Η πίεση της Βουλγαρίας και της Αλβανίας προς τα Σκόπια πιθανότατα θα οδηγήσει σε αλλαγή του Συντάγματος της ΠΓΔΜ και σε καθεστώς ομοσπονδίας (καντονίων). Προβλέπω ότι συντόμως η ψευδεπίγραφη «Μακεδονία» θα χωρισθεί σε καντόνια, εκ των οποίων ένα μεγάλο θα είναι το αλβανικό, άλλο θα είναι το βουλγαρικό, τρίτο το σερβικό κ.ά. Τελικά θα φανεί ότι οι ψευδομακεδόνες αποτελούν μειοψηφία μέσα σε ένα πολυεθνικό μωσαϊκό. Το κράτος των Σκοπίων ή θα διαλυθεί ή θα καντονοποιηθεί ή θα ελέγχεται από την Αλβανία και τη Βουλγαρία. Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάς δεν πρέπει να παραχωρήσει το όνομα της Μακεδονίας.