Ψάχνοντας για τον όρο “πίτσα” οι ειδικοί τον εντόπισαν σε λατινικό κείμενο του 997 μ.Χ., που προερχόταν από την ιταλική πόλη Γκαέτα (Gaeta – Ιωνική αποικία της Σάμου), 80 χλμ. μακριά από τη Νάπολη (επίσης ελληνική αποικία – Νεάπολις). Προσπαθώντας να βρουν την προέλευση της λέξης υπέθεσαν ότι η ρίζα της βρίσκεται στην αρχαία ελληνική λέξη πηκτή (είδος ζύμης), που έγινε picta στα λατινικά, για να μετατραπεί τελικά σε pizza. Ακόμα, τη συσχέτισαν με την ομηρική λέξη πίσσα ή πίττα, που σήμαινε είδος ψωμιού.

Η λεπτή πίτα στολισμένη με λογιών – λογιών καλούδια φαίνεται ότι δεν ήταν ανακάλυψη της μεσαιωνικής Ιταλίας. Οι ιστορικοί υπενθυμίζουν ότι στην αρχαία Ρώμη ήταν δημοφιλής η σημερινή focaccia, είδος ζύμης γαρνιρισμένης με διάφορα υλικά. Όμως όλα ίσως ξεκίνησαν πράγματι από την αρχαία Ελλάδα, αφού οι πρόγονοί μας (όπως αναφέρει και ο Πλάτωνας) έφτιαχναν λεπτές επίπεδες πίτες (πλακούντες), που τις στόλιζαν με λαχανικά, ελιές, βολβούς, σκόρδο, κρεμμύδι, τυρί, μυρωδικά, μπαχαρικά και ελαιόλαδο. Τις έτρωγαν ως κύριο πιάτο και όχι ως ορεκτικό. Μάλιστα άφηναν να ξεροψηθεί το χείλος αυτής της πίτας για να μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως λαβή.