Γράφει η Μαρισία Σπίνου
Φοιτήτρια Παντείου Πανεπιστημίου
Το λαοφιλέστερο άθλημα σήμερα παγκοσμίως είναι το ποδόσφαιρο. Και ασφαλώς , οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν ότι είναι δημιούργημα των Άγγλων. Ποιος γνωρίζει όμως ότι το ποδόσφαιρο και τα άλλα συναφή με αυτό αθλήματα αποτελούν ελληνικές επινοήσεις εδώ και πολλούς αιώνες;
Η αρχαιότερη αναφορά στο παιχνίδι προέρχεται από την <<Οδύσσεια>>, όπου ο Όμηρος μας περιγράφει: <<Ο ένας έριχνε την μπάλα τρέχοντας κι ο άλλος κάνοντας ένα πήδημα την έπιανε
και την ξανάριχνε στον σύντροφο του χωρίς κόπο και προσπάθεια, πριν ξαναγγίξει με το πόδι του το χώμα. Έριχνε ψηλά την σφαίρα και την γη που έθρεψε πολλούς άρχιζε να χτυπά με προικισμένα πόδια να κάνει στροφές γρήγορες και εναλλασσόμενες, ενώ οι άλλοι νέοι τον ζητωκραύγαζαν και στον ουρανό υψώνονταν δυνατές φωνές>>.
Η συγκεκριμένη περιγραφή , που μπορεί να μας θυμίζει αναμετάδοση αγώνα, δεν είναι μοναδική, αναφορές σε παιχνίδια με μπάλα κάνει και ο Γαληνός το 180 π.Χ.
Μόλις πρόσφατα, το 1996, ανακαλύφθηκε στην Σαμοθράκη από την Αμερικανίδα αρχαιολόγο Λιζ Ντούσμπερυ και τον Έλληνα συνάδελφο της Ανδρέα Βαβρίτσα μια αρχαία μπάλα ποδοσφαίρου, που δεν έχει καμία διαφορά με τις σημερινές και χρονολογείται τον 3ο π.Χ. αιώνα.
Πρόκειται για μια μπάλα με δερμάτινο κάλυμμα, που αποτελείται από συραμμένα τμήματα με πολλές γωνίες. Στο κάλυμμα διακρίνεται μια σχισμή από την οποία τροφοδοτείται με αέρα το εσωτερικό της μπάλας, που αποτελείται από κύστη μεγάλου ζώου.
Εντύπωση προκαλεί κι ένα άλλο εύρημα το οποίο εκτίθεται σήμερα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών. Είναι μια ανάγλυφη παράσταση νεαρού άνδρα, που <<κοντρολάρει>> μια μπάλα ως εξαιρετικός τεχνίτης ποδοσφαιριστής.
Μέσα από περιγραφές αρχαίων συγγραφέων και παραστάσεις ευρημάτων μπορούμε να ανακαλύψουμε και άλλες μορφές παιχνιδιών με μπάλα. Το σύνολο αυτών των παιχνιδιών ονομάζονταν <<σφαιρίσεις>>, στις οποίες συγκαταλέγονται αθλήματα που σήμερα είναι γνωστά όπως: <<χάντμπολ>>, <<ράγκμπυ>>και <<χόκεϋ επί χόρτου>>.
Όσα αφορά το <<χοκεϋ επί χόρτου>> (το αρχαίο <<κερητίζειν>>) βρέθηκε ανάγλυφη παράσταση του 510 π.Χ., το 1922 στο Θεμιστόκλειο τείχος του Κεραμεικού. Στο οποίο παριστάνονται παίκτες με κοντές ράβδους (μπαστούνια) να ξεκινούν το παιχνίδι με μια μικρή σφαίρα.
Το εντυπωσιακό με αυτή την παράσταση είναι η εκπληκτική ομοιότητα της με ένα μεταγενέστερο σκίτσο που έγινε από Ισπανούς κατακτητές της Νοτίου Αμερικής που έφθασαν στην Χιλή και συνάντησαν τους Αραουκάνους(φυλή ιθαγενών).
Στο σκίτσο εμφανίζονται η Αραουκανοί να παίζουν ένα παιχνίδι με μπαστούνια και μπάλα, όπως ακριβώς συμβαίνει και στο ελληνικό ανάγλυφο. Η πλήρης ταύτιση των δύο εικόνων δίνει ένα ακόμα επιχείρημα στους ερευνητές , που θέλουν τους αρχαίους Έλληνες να ταξιδεύουν στην Αμερική αιώνες πριν τον Κολόμβο.
Το ποδόσφαιρο λοιπόν τεκμηριωμένα όπως και άλλες μορφές παιχνιδιών με μπάλα, είτε βάσει πηγών είτε βάση ευρημάτων , ήταν γνωστό από αρχαιοτάτων χρόνων. Πέρα από ένα λαϊκό άθλημα είχε και έντονο μυστηριακό χαρακτήρα, καθώς τα δυο τέρματα συμβόλιζαν την ανατολή και την δύση , ενώ η μπάλα αντίστοιχα τον ήλιο.
Το γεγονός ότι επρόκειτο για ένα ομαδικό άθλημα δεν επέτρεψε την πλήρη ανάδειξη του, η αίγλη των ολυμπιακών (ατομικών) αγωνισμάτων επισκίαζε καθετί το διαφορετικό.
Το ποδόσφαιρο από τους Έλληνες πέρασε στους Ρωμαίους, όπου βρήκε μεγάλη ανταπόκριση στους λεγεωνάριους, που με την σειρά τους συνέβαλαν στην διάδοση του σε λαούς της Βορείου Ευρώπης.
ΠΗΓΗ:Η ΜΥΣΤΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΔΜΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου