«Από λάθος σε λάθος, ανακαλύπτει κανείς ολόκληρη την αλήθεια» Ζίγκουμντ Φρόυντ(1856-19139), Αυστριακός ψυχίατρος.

Από : Αντιστράτηγο ε.α Ιωάννη Κρασσά.

Την 4η Σεπτεμβρίου 2022, οι Ουκρανικές δυνάμεις αντεπιτέθηκαν για την απελευθέρωση των καταληφθέντων από τους Ρώσσους εδαφών. Η ενέργεια αυτή σηματοδότησε την Γ΄ Φάση του Ρωσο-ουκρανικού πολέμου. Οι δύο πρώτες φάσεις ήσαν:

Α΄ Φάση: Από 24 Φεβ 2022(ημερομηνία ενάρξεως της ρωσικής επιθέσεως κατά της Ουκρανίας), μέχρι την 17η Μαΐου 2022(πλήρης κατάληψη της Μαριούπολης, μετά την παράδοση των υπερασπιστών του εργοστασίου σιδήρου Αζόφσταλ).

Β΄ Φάση: Από τέλη Μαΐου έως την 3η Σεπτεμβρίου σταθεροποίηση της γραμμής του μετώπου.

Η Ουκρανική Αντεπίθεση

Ο Ουκρανικός στρατός εξαπέλυσε επίθεση σε δύο κατευθύνσεις:

Α. Προς νότο κατά μήκος του ποταμού Δνείπερου, με κύριο αντικειμενικό σκοπό την απελευθέρωση της Χερσώνας και σε δεύτερο χρόνο την ανακατάληψή των περιοχών μέχρι την χερσόνησο της Κριμαίας. Ο Ουκρανός Προέδρος Ζελένσκυ δήλωσε ότι η απελευθέρωση της Κριμαίας περιλαμβάνεται μέσα στους στόχους του πολέμου που διεξάγει. Την 8η Οκτ καταστράφηκε μέρος της γέφυρας του Κέρτς, που ενώνει την Ρωσία με την Κριμαία, μετά από έκρηξη σε παγιδευμένο με εκρηκτικά όχημα. Από την έκρηξη αντιτάχθηκαν 9 βαγόνια σιδηροδρομικού συρμού που μετέφεραν καύσιμα και κατέρρευσαν δύο τμήματα μεταξύ των βάθρων, του ενός εκ δύο ρευμάτων κυκλοφορίας του αυτοκινητόδρομου. Η πυρκαγιά πιθανότατα δεν προκλήθηκε από πύραυλο. Οι Ουκρανοί δεν ανέλαβαν την ευθύνη της δολιοφθοράς, η οποία δεν είναι ένα απλό περιστατικό και θα επηρεάσει την εξέλιξη του πολέμου[1].

Β. Προς Ανατολάς προς ανακατάληψη των επαρχιών του Χαρκόβου (Kharkiv), του Λουγκάνσκ (Luhansk) και του Ντονέσκ (Donetsk).

Το ρωσικό επιτελείο καθόρισε ως κύρια αμυντική τοποθεσία την περιοχή της Χερσώνας και της Ζαπορίζια(Zaporizhzhia). Αυτό είχε ως συνέπεια την μεταφορά των περισσοτέρων και πλέον αξιόμαχων μονάδων τους στις παραπάνω τοποθεσίες και την εξασθένηση του μετώπου του Ντομπάς. Ο Ουκρανικός στρατός το εκμεταλλεύθηκε και κατεύθυνε τις περισσότερες δυνάμεις του προς ανατολάς. Σύμφωνα με το ουκρανικό υπουργείο εθνικής αμύνης ανακαταλήφθηκαν οι πόλεις Ίζιουμ(Izyum), Κουπιάνσκ (Kupiansk) και Λήμαν (Lyman) και εδάφη συνολικής εκτάσεως πλέον των 8.000 χμ2. 

 


Η Ανταλλαγή Αιχμαλώτων                                                                                                                                                                                                      

Την 21η Σεπτεμβρίου πραγματοποιήθηκε η μεγαλύτερη ανταλλαγή αιχμαλώτων από την έναρξη του πολέμου. Η Ρωσία απελευθέρωσε 205 Ουκρανούς και 10 εθελοντές από άλλες χώρες[2]. Σε αντάλλαγμα, η Ουκρανία έστειλε πίσω 55 Ρώσους και φιλορώσους Ουκρανούς και τον Βίκτορ Μεντβεντσούκ, τον ηγέτη ενός απαγορευμένου φιλορωσικού κόμματος που αντιμετώπιζε κατηγορίες εσχάτης προδοσίας. Για την επίτευξη της συμφωνίας μεσολάβησαν η Τουρκία και η Σαουδική Αραβία. Οι μη Ουκρανοί εστάλησαν στην Σαουδική Αραβία, ενώ από τους Ουκρανούς διοικητές[3] της φρουράς της Μαριούπολης, πέντε θα παραμείνουν στην Τουρκία μέχρι το τέλος του πολέμου. Ο Ζελένσκι σε διάγγελμά του ευχαρίστησε τον Τούρκο Προέδρο Ταγίπ Ερντογάν και τον Σαουδάραβα διάδοχο του θρόνου πρίγκιπα Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν για την βοήθεια τους.

Διαταγή Μερικής Επιστρατεύσεως από τον Πούτιν

Την 21 Σεπτεμβρίου 2022, ο Πούτιν ανακοίνωσε σε διάγγελμά του την μερική επιστράτευση 300.000 εφέδρων όλων των βαθμών(αξιωματικών, υπαξιωματικών και στρατιωτών), από όλες τις ρωσικές περιφέρειες. «Όπως ανέφερε στο διάγγελμά του, οδηγήθηκε σ’ αυτή την απόφασή προκειμένου: «να προστατεύσουμε τη μητέρα-πατρίδα, την κυριαρχία και την εδαφική της ακεραιότητά της καθώς και την ασφάλεια των πολιτών». Με αφορμή τις νίκες του Ουκρανικού στρατού, απείλησε για το ενδεχόμενο χρησιμοποιήσεως πυρηνικών όπλων, τονίζοντας ότι «αυτό δεν αποτελεί μπλόφα». Οι κληθέντες επίστρατοι θα υπηρετήσουν στο στρατό με το ίδιο καθεστώς του αμειβόμενου προσωπικού «με συμβόλαιο». Με την κήρυξη της μερικής επιστρατεύσεως αυστηροποιούνται οι ποινές για τα αδικήματα της λιποταξίας και της ανυποταξίας(μη παρουσιάσεως προς κατάταξη, μετά από πρόσκληση).

Δημοψηφίσματα και Προσάρτηση κατεχόμενων Ουκρανικών Επαρχιών

Το χρονικό διάστημα από 23 έως 27 Σεπτεμβρίου διεξάχθηκαν δημοψηφίσματα, στα οποία οι κάτοικοι αυτών περιοχών κλήθηκαν να απαντήσουν εάν επιθυμούσαν να αποσπαστούν από την Ουκρανία και να ενσωματωθούν στη Ρωσία. Εκτός από το Λουχάνσκ, οι υπόλοιπες επαρχίες δεν ελέγχονται πλήρως από τον ρωσικό στρατό. Οι συνθήκες διεξαγωγής των δημοψηφισμάτων δεν επέτρεψαν σε καμία περίπτωση την έκφραση της ελευθέρας βουλήσεως των κατοίκων τους. Αυτό επέτρεψε στο Πούτιν να κηρύξει μερική επιστράτευση και να απειλεί με χρήση πυρηνικών όπλων, με το αιτιολογικό ότι απειλείται η «ύπαρξη της χώρας του». Την 30η Σεπτεμβρίου 2022, ο Πούτιν ανακοίνωσε την προσάρτηση στην επικράτεια της Ρωσίας των Ουκρανικών επαρχείων του Ντονέτσκ(Donetsk), του Λουχάνσκ(Luhansk), της Χερσώνας(Kherson) και της Ζαπορίζια(Zaporizhzhia), απόφασή που λήφθηκε υπό την πίεση των ουκρανικών νικών. Με την κατάληψη του 15% του εδάφους της Ουκρανίας, η Ρωσία δεν φαίνεται πλέον ως μαχόμενη για την οικειοποιήσει ξένων εδαφών, αλλά για την υπεράσπιση της «Μητέρας Πατρίδος».

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν χαρακτήρισε «απερίσκεπτα λόγια» τις απειλές του Ρώσου ομολόγου του και πρόσθεσε ότι ο κ. Πούτιν «δεν πρόκειται να μας τρομάξει». Ο Ουκρανός Πρόεδρος Ζελένσκυ από την πλευρά του κατήγγειλε την νομιμότητα των δημοψηφισμάτων, τα οποία χαρακτήρισε ως «φάρσα» και δήλωσε ότι θα συνεχίσει τον πόλεμο μέχρι την πλήρη απελευθέρωση όλων των κατεχομένων επαρχιών συμπεριλαμβανομένης και της Κριμαίας. Υπέβαλλε επίσης αίτημα αμέσου εντάξεως της χώρας του στο ΝΑΤΟ.

Οι αποφάσεις των δύο ηγετών επηρεάζονται άμεσα από την πορεία διεξαγωγής του πολέμου. Μετά από οκτώ μήνες οι Ουκρανοί ανέλαβαν την πρωτοβουλία. Η επιστράτευση ενός εκατομμυρίου ανδρών και η απόκτηση σύγχρονων όπλων από την Δύση, τους έδωσαν την δυνατότητα να αντεπιτεθούν. Οι ρωσικές δυνάμεις μειώθηκαν λόγω των απωλειών σε προσωπικό και μέσα, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να αμυνθούν αποτελεσματικά σ΄ ένα μέτωπο 1.000 χιλιομέτρων(Χερσώνα- Χάρκοβο). Ο Πούτιν με την πρόσκληση των 300.000 εφέδρων προσδοκά να αναπληρώσει τις απώλειες σε προσωπικό. Όσον αφορά την αντικατάσταση των καταστραφέντων όπλων θα χρησιμοποιήσει τα αποθέματά του και ενδεχομένως να προστρέξει στη Κίνα και στην Βόρειο Κορέα(γράφεται ότι έχει ήδη προμηθευτεί όπλα από την Βόρειο Κορέα).

Εκτίμηση της Καταστάσεως

Όσο οι Ουκρανικές δυνάμεις ανακτούν περισσότερα εδάφη, τόσο θα μειώνεται η γραμμή του μετώπου. Αυτό θα σημάνει την αυξανόμενη αντίσταση των Ρωσικών δυνάμεων, οι οποίες θα ενισχύονται με την άφιξη των εφέδρων. Οι Ουκρανοί από την πλευρά τους για την συνέχιση της επιθέσεως θα πρέπει να αναπληρώνουν τις απώλειες τους. Πρακτικά ο εναπομένων χρόνος των επιχειρήσεων πριν την έλευση του χειμώνος είναι 30 με 40 ημέρες. Λογικά όλα θα ξαναρχίσουν την άνοιξη με τους δυο αντιπάλους να έχουν αναδιοργανωθεί. Εφόσον δεν υπάρξει αποτελεσματική αντιμετώπιση των Ουκρανικών δυνάμεων, θα ανακαταλάβουν τις τέσσερεις προσαρτηθείσες επαρχίες (Ντονέτσκ, Λουχάνσκ, Χερσώνας, Ζαπορίζια). Η μάχη για την ανακατάληψη της Κριμαίας θα σημάνει την κρίσιμη καμπή του πολέμου, ή την έναρξη «πραγματικών» διαπραγματεύσεων για τον τερματισμό τους. Μέχρι τότε θα αναμένομε.

Ο Ουκρανικός πόλεμος ανέδειξε πλήθος θεμάτων σχετικά με τις απαιτήσεις και τις προϋποθέσεις  διεξαγωγής του πολέμου. Η πατρίδα μας μπορεί να διδαχθεί πολλά, ώστε να αποφύγει λάθη και να συμπληρώσει τις όποιες ελλείψεις. Αυτά που συμβαίνουν ο καθένας τα αφομοιώνει, τα αντιλαμβάνεται και τα αξιολογεί σύμφωνα με τις διανοητικές του ικανότητες. Το αποτέλεσμα είναι αυτό που δικαιώνει τις εκτιμήσεις τις επιλογές και τις αποφάσεις. Περισσότερο απογοητευτικό όμως από την ήττα, είναι η αδυναμία κατανοήσεως των αιτίων που την προκάλεσαν. Η αναγνώριση του λάθους εκτός από γενναιοψυχία απαιτεί και ευφυΐα.

   Αντιστράτηγος ε.α Ιωάννης Κρασσάς

Οκτ 2022

 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

 [1] Η γέφυρα στο στενό του Κερτς έχει μήκος 19 χιλιομέτρων (12 μιλίων), η κατασκευή της κόστισε 2,7 δισεκατομμύρια λίρες και εγκαινιάστηκε τέσσερα χρόνια μετά την παράνομη προσάρτηση της Κριμαίας από τη Μόσχα. Η γέφυρα συμβάλλει αποφασιστικά στον εφοδιασμό τόσο των ρωσικών δυνάμεων που μάχονται στην Χερσώνα, όσο και των κατοίκων.

[2] Απελευθερώθηκαν συνολικά 10 αλλοδαποί(5 Βρετανοί, 2 Αμερικανοί, 1 Μαροκινός, 1 Κροάτης και 1 Σουηδός υπήκοος). Οι Βρετανοί Aiden Aslin και Shaun Pinner και ο Μαροκινός Brahim Saadoun, είχαν καταδικαστεί όλοι σε θάνατο από δικαστήριο της αυτοανακηρυχθείσης Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ.

[3] Στους 5 ανώτερους αξιωματικούς περιλαμβάνονται, ο διοικητής και ο υποδιοικητής του τάγματος Αζόφ(ο Αντισυνταγματάρχης Denys Prokopenko και ο Λοχαγός Svyatoslav Palamar) και ταγματάρχης Serhiy Volynsky, διοικητής της 36ης Ταξιαρχίας Πεζοναυτών.