78 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΜΕΤΑΞΑ

Γράφει ο Σπίνος Κωνσταντίνος

Ο Ιωάννης Μεταξάς, στρατιωτικός και πολιτικός καταγόμενος από την Ιθάκη κυριάρχησε στην πολιτική ζωή επί τρεις δεκαετίες κατά το πρώτο ήμισυ του 20ού αιώνα, ως ιστορική προσωπικότητα ανήκει σε αυτές ακριβώς τις περιπτώσεις που είτε προτιμάμε να τις αγνοούμε είτε τις τακτοποιούμε στη σκέψη μας βάσει των επιταγών της ιδεολογικής μόδας. Και είναι άδικο αυτό ―όχι βεβαίως για τον Μεταξά γιατί το έργο του έχει καταγραφεί στις δέλτους της ιστορίας, αλλά, για εμάς τους ίδιους και την προσπάθειά μας να καταλάβουμε την πορεία της χώρας μας στον 20ό αιώνα.  

Υπήρξε άριστος Αξιωματικός, με έξοχη κατάρτιση και δημιουργικό νου προσόντα τα οποία είχε εκτιμήσει ο Ελευθέριος Βενιζέλος γι’ αυτό και τον διόρισε υπασπιστή του και στρατιωτικό

σύμβουλό του. Ως αρχηγός κόμματος επτά βουλευτών, την 13^η Απριλίου 1936 πήρε το χρίσμα του Πρωθυπουργού και στις 25 Απριλίου που παρουσίασε τις προγραμματικές του δηλώσεις η Βουλή ψήφισε 241 υπέρ της κυβέρνησης Μεταξά, 16 κατά και 4 αποχές.  Ας μην ξεχνάμε ότι πριν από τον Ιωάννη Μεταξά, από τις 25/2/ 1915 (Κυβέρνηση Γούναρη) έως την 30/11/1935 (Κυβέρνηση Δεμερτζή) το χάος της ασυναρτησίας και ακυβερνησίας που επικρατούσε, αφού έλαβαν χώρα 39 κυβερνήσεις και 36 κινήματα. Την 4^η  Αυγούστου του 1936 διέλυσε την Βουλή κι ανέστειλε την ισχύ ορισμένων διατάξεων του Συντάγματος εγκαθιστώντας πολίτευμα δικτατορικό, το οποίο ίσχυε μέχρι της εισβολής των Γερμανών στην Ελλάδα την 6^η Απριλίου 1941.

Την 29^η Ιανουαρίου 1941 πεθαίνει μυστηριωδώς ο Ιωάννης Μεταξάς. Το επίσημο ιατρικό ανακοινωθέν αναφέρει «…φλεγμονή του φάρυγγος, η οποία δημιούργησε παραμυγδαλικό απόστημα», ενώ έντονες φήμες αναφέρουν ότι υπήρξε θύμα ξένων πρακτόρων. Εβδομήντα οκτώ χρόνια από τον θάνατό του θα δούμε κάποια έργα που συντελέσθηκαν κατά την περίοδο της δικτατορίας Μεταξά.        

1936- 1940: Κατασκευάστηκε με απόλυτη μυστικότητα ένα τιτάνιο στρατιωτικό οχυρωματικό έργο στα βόρεια σύνορα της Ελλάδας, που στηρίζονταν σε 21 οχυρά συγκροτήματα. Σκοπός τους η εξασφάλιση της εδαφικής ακεραιότητας της Ελλάδας, από την βουλγαρική επεκτατική πολιτική, που αξίωνε έξοδο στο Αιγαίο Πέλαγος. Το κάθε οχυρό αποτελούσε στο σύνολό του ένα περίκλειστο έργο από ένα ή περισσότερα στεγανά συγκροτήματα, ικανό να αμυνθεί προς κάθε κατεύθυνση. Περιλάμβανε σκέπαστρα, πυροβολεία, πολυβολεία, ολμοβολεία, βομβιδοβολεία, παρατηρητήρια, έργα παραλλαγής και παραπλάνησης, πολλαπλές εισόδους και εξόδους. Οι υπόγειες εγκαταστάσεις κάθε οχυρού περιλάμβαναν διοικητήριο, θαλάμους αξιωματικών, θαλάμους οπλιτών, τηλεφωνικό κέντρο, μαγειρείο, δεξαμενές νερού, χώρους υγιεινής, αποθήκες τροφίμων (για 15 μέρες), χειρουργείο, φαρμακείο, συστήματα αερισμού, φωτισμού (γεννήτριες, λάμπες πετρελαίου, φακούς κ.ά.), αποχέτευση, εξωτερικές θέσεις μάχης, αντιαρματικά κωλύματα, θέσεις αντιαεροπορικών όπλων κ.ά. Οι κατασκευές αυτές ήταν ιδιαίτερα ανθεκτικές, ενώ κάποιες εξ αυτών συνεχίζουν να χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα.
Το εσωτερικό των έργων αυτών φωτιζόταν κυρίως με λάμπες πετρελαίου, ενώ σε μερικά είχαν εγκατασταθεί και κάποιες ηλεκτρογεννήτριες, (Σήμερα τα οχυρά της γραμμής αυτής ηλεκτροφωτίζονται από το δίκτυο της ΔΕΗ, συνεχίζοντας όμως να διατηρούν και τις ηλεκτρογεννήτριες). Ο εξαερισμός τους επιτυγχανόταν τόσο με τεχνητές όσο και με φυσικές μεθόδους. Η δε παροχή νερού γινόταν από το δημόσιο δίκτυο. Το καθένα από τα οχυρά αυτά έχει και την ιστορία του, τη γενναία αντίσταση των υπερασπιστών του. Πολλά οχυρά έμειναν απόρθητα και παραδόθηκαν στις 10 Απριλίου μετά την υπογραφή του σχετικού Πρωτοκόλλου Συνθηκολόγησης (9 Απριλίου 1941).

4/9/36: Ιδρύεται Υφυπουργείο Τύπου και Τουρισμού, με αρμοδιότητες την οργάνωση του τουρισμού και την εποπτεία του Τύπου. 

15/9/36: Δημιουργείται Εθνικός Παμφοιτιτικός Σύλλογος ο οποίος θα περιλαμβάνει και στα μέλη του όλους τους σπουδαστές των ανωτέρων σχολών.

18/9/36: Νομοθετείται η διαθεσιμότητα των δημοσίων λειτουργών, ο τρόπος των μεταθέσεων, οι μετατάξεις και το ασυμβίβαστο του έργου των.   

23/10/ 1936: Αρχίζουν γεωτρήσεις σε Μακεδονία και Θράκη, για την ανακάλυψη κοιτασμάτων πετρελαίου!
26/10/ 1936 Αποφυλακίζονται οι κρατούμενοι για χρέη μέχρι 1000 δραχμές!
30/ 10/1936 Το Πυροσβεστικό Σώμα επεκτείνεται και σε άλλες πόλεις της Ελλάδος!
25/12/ 1936 Ιδρύεται οικονομική αστυνομία για την δίωξη του λαθρεμπορίου και την πάταξη της φοροδιαφυγής!

09/ 01/1937 Αρχίζουν τα μαθήματα της Ελεύθερης Σχολής Κοινωνικής Πρόνοιας!
17/01/1937 Με αναγκαστικό νόμο καθορίζεται ο τρόπος απονομής σεβασμού, προς την σημαία και τα Εθνικά σύμβολα!
06/ 02/1937 Το κράτος αναλαμβάνει την εκμετάλλευση διαφόρων υπεραστικών λεωφορειακών γραμμών και τ΄αυτοκίνητα των γραμμών αυτών υπάγονται στον ΟΣΕ!
04/ 03/1937 Αρχίζει η εφαρμογή του θεσμού των κοινωνικών ασφαλίσεων στην Θεσσαλονίκη, την Αθήνα και τον Πειραιά! Την 1.3.1937, ο Ι. Μεταξάς σε δηλώσεις του ανακοινώνει ότι αρχίζει η λειτουργία του θεσμού του ΙΚΑ (Λόγος τόμος Α’ σελίς 170-172). 
Έτσι εφαρμόστηκε το 8ωρο, η Κυριακάτικη αργία, που επεβλήθη σε 80 πόλεις και χωριά, οι 15 ημέρες ετήσιας υποχρεωτικής άδειας. Θεσμοθετήθηκε  η αργία της Κυριακής  και για τους δημοσιογράφους. Υπογράφηκαν 237 συλλογικές συμβάσεις μέχρι το 1938. Απαγορεύθηκε η χρησιμοποίηση  ανηλίκων σε εργασίες. Θεσμοθετήθηκε και οργανώθηκε η νοσηλεία όλων των εργαζομένων. Ιδρύθηκε η  «Εργατική Εστία» με στόχο να προσφέρει  ψυχαγωγία, μαθήματα  γραφής και ανάγνωσης, εκδρομές, θεατρικές παραστάσεις. Ιδρύθηκε Σχολή Κοινωνικής Προνοίας Δημιουργήθηκαν  ιατρεία για την παρακολούθηση των εγκύων. Καταπολεμήθηκε η ελονοσία με την δημιουργία  42 ιατρείων, τα τραχώματα με 51 ιατρεία σε όλη τη χώρα. . Νοσηλεύτηκαν 7124 παιδιά Οργανώθηκαν συσσίτια μαθητικά  για 50.000 παιδιά. και το 1937 απεφασίσθη τα συσσίτια να αποβούν παιδαγωγικός και εκπαιδευτικός θεσμός. Επίσης οργανώθηκαν συσσίτια απόρων ανέργων σε 48 πόλεις της Ελλάδος..  Ιδρύθηκε  Σχολή Νοσοκόμων. Οργανώθηκε «Έκθεση Υγιεινής στο Ζάππειο 1938». 
24/03/1937 Με τα διαθέσιμα των νομικών προσώπων η κυβέρνηση αποφάσισε την εκτέλεση διαφόρων παραγωγικών έργων!
27/12/1937 Μέτρα της κυβέρνησης υπέρ των σταφιδοπαραγωγών. Ενισχύεται ο ΑΣΟ κι απαγορεύεται η επέκταση των φυτειών!

02/04/1937 Καθιερώνεται η πρώτη Μαΐου ως εορτή της εργασίας!

20/04/1937 Θα κατασκευαστεί πλωτή δεξαμενή στην Σύρο για την εξυπηρέτηση της Εμπορικής Ναυτιλίας!

02 – 05 – 1937 Συνίσταται Ταμείο Ασφάλισης Εμπόρων κι ορίζεται το πρώτο διοικητικό του συμβούλιο!

14/05/1937 Ηλεκτροκινείται ο σιδηρόδρομος Κηφισιάς με απλή στρωτή γραμμή. Στις διαβάσεις θα κατασκευασθούν γέφυρες!

13/ 06/1937 Γίνονται τα εγκαίνια της γεωργικής εκθέσεως Ζαππείου, με αφάνταστη ποικιλία εκθεμάτων απ’ όλη την Ελλάδα!
30/06/1937 Χορηγείται δάνειο ύψους 55.000.000 δραχμών στον Δήμο Αθηναίων, για την ανέγερση της νέας λαχαναγοράς στο Ρούφ!

09/07/1937 Το υπουργείο Γεωργίας απαγόρευσε την χορήγηση αδειών στους δασικούς υπαλλήλους, κατά το θέρος, εξ’ αιτίας του κινδύνου πυρκαγιών!

25/08/1937 Με απόφαση του υπουργού Εργασίας συστάθηκαν γραφεία ευρέσεως εργασίας σε μεγάλες πόλεις της χώρας!
27/09/1937 Από την 15η Νοεμβρίου αρχίζει η τακτική λειτουργία του Οργανισμού Κοινωνικών Ασφαλίσεων!

10/10/1937 Αναδιοργανώνεται επί νέων βάσεων η Πάντειος Σχολή κι εξομοιώνεται με τα Πανεπιστήμια!

23/10/1937 Ιδρύεται η Ζωσιμαία Βιβλιοθήκη στην Ήπειρο!

19/11/1937 Αναδιοργανώνονται οι Παιδαγωγικές Ακαδημίες κι ιδρύονται νέα τμήματα στην Τρίπολη και στα Γιάννενα!
23/12/1937 Καταρτίζονται νομοσχέδια σχετικά με την οργάνωση της νεολαίας επί Εθνικών βάσεων!
14/01/1938 Αρχίζει η λειτουργία των μαθητικών συσσιτίων σε όλα τα Δημοτικά σχολεία της χώρας!

01/02/1938 Άρχισε η ασύρματη επικοινωνία με την Κρήτη!

09/03/1938 Ιδρύονται δημόσια Νοσηλευτικά Ιδρύματα στην Νάουσα, στην Ξάνθη, στο Βαθύ Σάμου και στην Λαμία!
22/03/1938 Ανακαλύφθηκαν ραδιενεργές πηγές στα Καμμένα Βούρλα με ραδιενέργεια μεγαλύτερη από 230 μονάδες mache, γεγονός που τις κατατάσσει στις καλύτερες της Ευρώπης!

20 – 04 – 1938 Καθιερώνεται ο θεσμός της Αγροτικής Ασφάλειας σε όλη την χώρα, για την πρόληψη και καταστολή αγροτικών αδικημάτων!

21/05/1938 Αρχίζει επίσημα η λειτουργία του Ραδιοφωνικού Σταθμού Αθηνών!

20/08/1938 Ο Ελληνικός Στρατός εισήλθε στην αφοπλισμένη ζώνη της Δυτικής Θράκης κι η Αλεξανδρούπολης ορίσθηκε ως έδρα Σώματος Στρατού!

25/08/1938 Δύο μεγάλες οτομοτρίς εξυπηρετούν την σιδηροδρομική συγκοινωνία μεταξύ Βόλου και Λάρισας!

18/09/1938 Επεκτείνεται η μηχανική καλλιέργεια κατά τις αροτριώσεις σε πολλές περιφέρειες της χώρας!

30/09/1938 Ιδρύεται Ελληνικό Τουριστικό Γραφείο στο Λονδίνο, για την ανάπτυξη του Ελληνικού Τουρισμού!
01/10/ 1938 Έγιναν τα εγκαίνια της Σχολής Αξιωματικών της Αστυνομίας Πόλεων!
04/10/1938 Οργανώνεται πλήρως η τροχαία κίνησης στην πρωτεύουσα!

07/11/1938 Έγιναν τα εγκαίνια της Ζωσιμαίας Παιδαγωγικής Ακαδημίας και της Ζωσιμαίας Βιβλιοθήκης στα Γιάννενα!
30/11/1938 Αρχίζει η πλήρης ιατρική περίθαλψη των ασφαλισμένων στο ΙΚΑ και προσλαμβάνονται οι απαραίτητοι γιατροί!

07/12/1938 Γίνονται 12 οι Νομαρχίες του Κράτους!

09/03/1939 Έγιναν τα εγκαίνια του Ινστιτούτου Χημείας και Γεωργίας!
08 – 06 – 1939 Καταργούνται τα οκτατάξια Γυμνάσια κι απ’ το προσεχές έτος ιδρύονται εξατάξια!
18/06/1939 Σύμφωνα με τις γνωμοδοτήσεις ειδικών η υπάρχουσα ποσότητα χρυσού στον Γαλλικό ποταμό, είναι εκμεταλλεύσιμη! Συνεχίζονται οι έρευνες για την ανακάλυψη πετρελαίου στην Ήπειρο!
12/10/1939 Περατώθηκαν οι εργασίες αναστηλώσεως του ναού της Απτέρου Νίκης!
13/10/1939 Το Αεροπορικό Σώμα αποκτά δικό του Μετοχικό Ταμείο στην Αθήνα!
16/11/1939 Ιδρύεται στην Αθήνα η Εθνική Ακαδημία Σωματικής Αγωγής για την θεωρητική και πρακτική μόρφωση των καθηγητών και καθηγητριών της σωματικής αγωγής!

23/01/1940 Αρχίζει η κατασκευή του αποχετευτικού αγωγού της Αθήνας!
28/02/1940 Έγιναν τα εγκαίνια δύο σταθμών ασυρμάτου στο Χαρβάτι και στην Λούτσα!

16/03/1940 Η Ελλάδα αποκτά Αστικό Κώδικα!

28/03/1940 Θεμελιώθηκαν οι μόνιμες εγκαταστάσεις της Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης στο παραχωρηθέν οικόπεδό της!
13/04/1940 Αρχίζει έντονος ανθελονοσιακός αγώνας. Ιδρύονται νέες επιθεωρήσεις και πειραματικοί σταθμοί ανά το κράτος!
08/05/1940 Εγκαινιάζεται η γέφυρα στον Νέστο ποταμό κι η σιδηροδρομική γραμμή Μύρρινας – Τσάγεζι!
26/05/1940 Θεμελιώνεται το Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο παρά το Γηροκομείο!
3/9/1940: Ο Σοφοκλής Βενιζέλος με δηλώσεις του στις ελληνικές εφημερίδες «ΑΤΛΑΝΤΙΣ» και «ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ», αναφέρει ότι τάσσεται ανεπιφύλακτα στη διάθεση της ελληνικής κυβέρνησης, χάριν της εθνικής ενότητας.

19/9/1940: Ανακαλύφθηκε προϊστορική λιμναία πόλη αναγόμενη σε εποχή παλιότερη του 2000 π.Χ. στην λίμνη της Καστοριάς.

20/10/1940: ΟΧΙ του κυβερνήτη της Ελλάδος Ιωάννη Μεταξά. Ένδοξες στιγμές ακολουθούν.

3/11/1940: Καταπληκτικοί ηρωισμοί των Ελλήνων αεροπόρων. Αθρόες καταρρίψεις κορακιών του Ντούτσε. Παγκόσμιος θαυμασμός. Η ακαδημία Αθηνών, το Πανεπιστήμιο, και οι άνθρωποι του πνεύματος καταγγέλλουν την απάνθρωπη ιταλική επιδρομή. Πανελλήνιος ο πατριωτικός ενθουσιασμός.. Ένα είναι το σύνθημα: Η ΝΙΚΗ!!!