Ιούνιος 1944: Διαμαρτυρία του Ζέρβα για την «αυτόνομη Μακεδονία» που οραματιζόταν το ΚΚΕ

Του Ιωάννη Αθανασόπουλου ιστορικού

Η συμφωνία των Πρεσπών υποστηρίχθηκε από την αριστερά -και όχι μόνο- με ιδιαίτερο ζήλο.

Η παράδοση του ονόματος της Μακεδονίας καθώς και η αναγνώριση Μακεδονικής εθνότητας, ιθαγένειας και γλώσσας από την αριστερά και τους συνοδοιπόρους της όμως δεν είναι μια ενέργεια που συνέβη εν έτη 2019.

Ήδη από από τα μέσα της δεκαετίας του 1920 το ΚΚΕ ζητούσε την ανεξαρτησία της Μακεδονίας και της Θράκης.

Ο «Ριζοσπάστης» στις 25 Ιανουαρίου 1925 έγραφε: 
«Ο Λένιν εκήρυξε και στη πράξη εφήρμοσε το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης των καταπιεζόμενων εθνοτήτων μέχρις αποχωρισμού από το κράτος όπου είναι προσαρτημένες.

Γι’αυτό όλα τα αστικά κόμματα δεν θέλουν να ακούσουν το όνομα του Λένιν στην Ελλάδα, που, διά μέσον του κόμματός μας, ζητεί να πάψη το ανθρωποπάζαρο των πληθυσμών Μακεδονίας και Θράκης και καλεί τους λαούς των ν’αγωνισθούν για ενιαία και ανεξάρτητη Μακεδονία και Θράκη και για τη Β.Κ.Ο.»

Την πολιτική αυτή ακολούθησε πιστά το κόμμα καθ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του 1930. Φτάνοντας στα χρόνια της κατοχής αντιλήφθηκε πως η θέση αυτή ήταν εξαιρετικά επιζήμια για την ανάπτυξη του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ ιδιαίτερα στη Μακεδονία.

Γι’ αυτό φαινομενικά αποκήρυξε αυτές τις θέσεις του που προκαλούσαν αντιδράσεις περισσότερο στη βάση των μελών του ΕΑΜ.

Στις επαφές του Τζήμα με εκπροσώπους του Τίτο αλλά και των Αλβανών συντρόφων τον Ιούλιο του 1943, ο πρώτος διακήρυξε πως δεν μπορούσαν να αποδεχθούν το σχέδιο που πρότεινε ο Τέμπο και είχε υπογράψει με τον Βερβέρη για αυτόνομη Μακεδονία που θα εγγυούνταν το υπό σύσταση Βαλκανικό Κοινό Γενικό Στρατηγείο (έμεινε στα χαρτιά) γιατί αυτό θα ήταν ολέθριο λάθος για το ΚΚΕ.

Την ίδια περίπου εποχή κυκλοφόρησε και η συμφωνία Πετριτσίου μεταξύ ΚΚΕ και Κ.Κ Βουλγαρίας που παρέδιδε την Μακεδονία.

Το σύμφωνο αυτό αμφισβητείται σήμερα και από σοβαρούς ιστορικούς.

Βέβαια είτε το σύμφωνο αυτό ήταν πλαστό είτε όχι η ουσία των σκοπών και των στόχων του ΚΚΕ δεν άλλαξε σχετικά με την αυτονομία της Μακεδονίας, κάτι που επιβεβαιώθηκε με την απόφαση της 5ης Ολομέλειας της ΚΕ του ΚΚΕ τον Ιανουάριο του 1949.

Σε αυτό το σύμφωνο αναφέρεται ο Ζέρβας στην διαμαρτυρία του που δημοσιεύεται στον Επαναστάτη της 17ης Ιουλίου 1944 (Αρχεία Πανελληνίου Συνδέσμου Αγνωνιστών Εθνικής Αντιστάσεως «ΕΟΕΑ-ΕΔΕΣ ΝΑΠ. ΖΕΡΒΑΣ») καθώς και σε άλλες παρασπονδίες του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ:

Πηγή