Ένα αρχαίο χειρόγραφο που αποκαλύφθηκε πρόσφατα δείχνει ότι το 262 μ.Χ. έγινε άλλη μια μάχη στις Θερμοπύλες που ουσιαστικά έσωσε την Ελλάδα από τους Γότθους.
Το 2007, η Jana Grusková, PhD, του Πανεπιστημίου Masaryk, ανακάλυψε ένα κομμάτι χειρογράφου που περιείχε ένα κομμάτι της χαμένης αρχαίας Ελληνικής ιστορίας.
Τα θραύσματα, που χρονολογούνται από τον 13ο αιώνα, περνούσαν απαρατήρητα για αιώνες, επειδή οι σελίδες ήταν παλίμψηστα, ή χειρόγραφα όπου η αρχική γραφή ξεπλύθηκε ή ξύστηκε για να γράψουν κάτι νέο στην ίδια σελίδα.
Η τεχνολογία δίνει τώρα τη δυνατότητα στους ιστορικούς να διαβάσουν τα αποσπάσματα που αναφέρονται σε ένα κείμενο του τρίτου αιώνα μ.Χ. που περιγράφει μια μάχη στο ορεινό πέρασμα των Θερμοπυλών, τον τόπο της περίφημης μάχης όπου ο Λεωνίδας και οι 300 γενναίοι του πολέμησαν ενάντια στον παντοδύναμο περσικό στρατό.
Η μάχη έλαβε χώρα κατά την περίοδο των γερμανικών εισβολών στη Ρωμαϊκή επικράτεια
Τα θραύσματα προέρχονται από μια χρονική περίοδο όπου υπάρχουν λίγες αξιόπιστες ιστορικές πηγές - τις δεκαετίες που ακολούθησαν την έναρξη των γερμανικών εισβολών στη Ρωμαϊκή επικράτεια το 238 μ.Χ.
Τα θραύσματα του παλίμψηστου φαίνεται να είναι χαμένα αποσπάσματα από ένα ιστορικό έργο του τρίτου αιώνα που περιγράφει λεπτομερώς τους πολέμους μεταξύ της Ρώμης και των Γότθων.
Συγγραφέας αυτού του έργου, εξάλλου, θεωρείται ο Αθηναίος ιστορικός Πόπλιος Ερρένιος Δέξιππος (Publius Herennius Dexippus), μια αξιόπιστη πηγή σύμφωνα με τους σημερινούς ιστορικούς.
Το απόσπασμα που αφορά τη μάχη στις Θερμοπύλες περιγράφει γεγονότα που έλαβαν χώρα το 254 ή το 262 μ.Χ., σύμφωνα με ένα άρθρο στο Journal of Roman Studies. Η ακριβής χρονολόγηση της μάχης είναι ασαφής και οι μελετητές εξακολουθούν να συζητούν αυτό το θέμα. Αλλά το απόσπασμα, που βρίσκεται στην Αυστριακή Εθνική Βιβλιοθήκη, παρουσιάζει ξεκάθαρα τους κύριους παίκτες στη μάχη και πώς ήταν κατά κάποιο τρόπο μια αναπαράσταση της αρχικής Μάχης των Θερμοπυλών.
Το απόσπασμα καταγράφει ότι ένας στρατός Γότθων διέσχιζε τη Θράκη και τη Μακεδονία, λεηλατώντας την ύπαιθρο και τα πολύτιμα αντικείμενα καθώς πήγαιναν. Ωστόσο, όταν επιχείρησαν να λεηλατήσουν την πρωτεύουσα της Ρωμαϊκής επαρχίας της Μακεδονίας, τη Θεσσαλονίκη, (σημερινή Θεσσαλονίκη), εκδιώχθηκαν.
Οι Γότθοι έβαλαν το βλέμμα τους στην Αθήνα και την Αχαΐα, οραματιζόμενοι τα πολλά χρυσά και αργυρά αναθήματα και τα πολλά πομπικά αγαθά στα Ελληνικά ιερά, σύμφωνα με τον Δέξιππο.
Οι Έλληνες αντιμετώπισαν τους Γότθους στις Θερμοπύλες
Η τοποθεσία των Θερμοπυλών. Φωτογραφία: Fkerasar/Wikimedia Commons/ CC BY-SA 3.0
Οι Έλληνες, ωστόσο, κατάλαβαν το νόημα του σχεδίου και επέλεξαν να σταματήσουν τους Γότθους στο σημείο πρόσβασης προς την Αθήνα από τα βόρεια — το ορεινό πέρασμα των Θερμοπυλών. Πολεμώντας υπό τον Μαριάνο, τον Ρωμαίο ανθύπατο της Αχαΐας, στο πλευρό του Αθηναίου Φιλόστρατου, στάθηκαν εκεί που στάθηκε ο Λεωνίδας πριν από αιώνες, στις «Καυτές Πύλες».
«Μερικοί κουβαλούσαν μικρά δόρατα, άλλοι τσεκούρια, άλλοι κομμάτια ξύλου επικαλυμμένα με μπρούτζο και με σιδερένια άκρα ή με ότι μπορούσε να οπλιστεί ο καθένας. Και όταν οργανώθηκαν, οχύρωσαν πλήρως το περιμετρικό τείχος και αφοσιώθηκαν στην προστασία του με βιασύνη», αναφέρει το απόσπασμα.
Ο Ελληνικός στρατός βρισκόταν στον τόπο που έγινε μια από τις πιο διάσημες μάχες στην ιστορία, οπότε οι έξυπνοι στρατηγοί το χρησιμοποίησαν αυτό προς όφελός τους: «Φαινόταν ότι η πιο συνετή πορεία ήταν να ενθαρρύνουν τους άνδρες με μια ομιλία και να ανακαλέσουν τη μνήμη της ανδρείας των προγόνων τους, ώστε να αναλάβουν όλο τον πόλεμο με μεγαλύτερη καρδιά και να μην τα παρατήσουν…»
Το απόσπασμα καταγράφει μέρος της ομιλίας του Μαριάνου, του Ρωμαίου αρχηγού του Ελληνικού στρατού:
«Ω Έλληνες, η περίσταση της διατήρησής μας για την οποία έχετε συγκεντρωθεί και η Γη στην οποία έχετε αναπτυχθεί είναι και τα δύο πραγματικά κατάλληλα για να ξυπνήσουν τη μνήμη των ενάρετων πράξεων. Γιατί οι πρόγονοί σας, που πολεμώντας σε αυτόν τον τόπο παλιότερα, δεν απογοήτευσαν την Ελλάδα και δεν της στέρησαν το ελεύθερο κράτος της…»
«Μπορεί λοιπόν να είναι καλή τύχη», γράφει η γραφή στο απόσπασμα, «σύμφωνα με το δαιμόνιο [ουράνια δύναμη], που έχει ανατεθεί στους Έλληνες να πολεμήσουν εναντίον των βαρβάρων σε αυτήν την περιοχή (μάλιστα οι δικές σας αρχές η καταπολέμηση των πολέμων έχει αποδειχτεί έγκυρη στο παρελθόν).»
Σύμφωνα με τους ιστορικούς, οι Γότθοι γύρισαν πίσω από τον Μαριανό και τον στρατό του. «Οι Θερμοπύλες έσωσαν την Αθήνα από μια πιο σκοτεινή μοίρα για άλλη μια φορά», καταλήγει η ιστορία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου