Τα μεγάλα ψεύδη για το Μνημόνιο - Του Πάσχου Μανδραβέλη

Η μόνη παραγωγική ανασυγκρότηση που έγινε στη χώρα τα τελευταία πέντε χρόνια ήταν στον χώρο της μυθολογίας. Παλιά παραμύθια (όπως εκείνος του Κίσινγκερ που ήθελε να... καταστρέψει την ελληνική γλώσσα για να πλήξει τον ελληνισμό) υποχώρησαν και τη θέση τους πήραν νέοι μύθοι εξίσου απλοϊκοί όσο και καταστροφικοί. Τι δεν ακούσαμε τα τελευταία χρόνια και μάλιστα από επίσημα χείλη. Ακούγαμε, για παράδειγμα, από διάφορους της παλαβής Δεξιάς αλλά και της παλαβής Αριστεράς (δύσκολο, ειδικά μετά τη συγκυβέρνηση, να τους ξεχωρίσει κάποιος) ότι η κρίση και το Μνημόνιο ήταν ένα κόλπο των
Αμερικανών για να πάρουν για ένα ξεροκόμματο τους αμύθητους υδρογονάνθρακες –ή, κατά Πάνο Καμμένο, «υδατάνθρακες»– του Αιγαίου. Τώρα που ο υποστηρικτής αυτής της θεωρίας έγινε υπουργός Εθνικής Αμυνας και πρόσφερε, ως μη ώφειλε, στους Αμερικανούς τη συνεκμετάλλευση του Αιγαίου, εκείνοι έβγαλαν μια ευγενική ανακοίνωση ότι «οι ΗΠΑ δεν συνηθίζουν να προχωρούν σε κρατικές συμφωνίες γι’ αυτά τα θέματα» («Καθημερινή» 31.3.2015)· προφανώς ήταν σκασμένοι στα γέλια, αλλά αυτό δεν μπορούσε να αποτυπωθεί στην ανακοίνωση.

Με τέτοιους παράλογους μύθους χτίστηκαν πολιτικές και δημοσιογραφικές καριέρες, εξόδοις όμως της ελληνική κοινωνίας, η οποία παραζαλισμένη από την κρίση μπορούσε να πιστέψει τα πάντα εκτός από το προφανές. Αυτό δεν ήταν άλλο από το γεγονός ότι το προηγούμενο παραγωγικό μοντέλο που βασιζόταν στα δανεικά και στις υπερτιμημένες υπηρεσίες μεταξύ ημών, δεν μπορούσε να πάει παραπέρα. Το σύστημα αγκομαχούσε ήδη από το 2008, όταν «έπεφταν λεφτά στην αγορά», το κράτος έκανε χιλιάδες προσλήψεις και η οικονομία παρουσίασε ύφεση 0,4%. Το 2009, όταν η κυβέρνηση Καραμανλή τα έδωσε όλα και εκτίναξε το πρωτογενές έλλειμμα στα 24 δισ., η οικονομία βυθίστηκε ακόμη περισσότερο κατά 4,4%. Αυτή η απλή αλήθεια –και σωτήρια για τη χώρα, υπό την έννοια ότι θα μπορούσε να γίνει η αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου πιο ομαλά και με λιγότερο πόνο– αποκρύφτηκε από τον ελληνικό λαό με μύθους και συκοφαντίες περί μαγειρέματος του ελλείμματος του 2009.

Οι μετρήσεις ΕΛΣΤΑΤ

Οι συκοφαντίες για τις μετρήσεις ΕΛΣΤΑΤ ήταν ο θεμέλιος μύθος του μεγαλύτερου και διόλου αθώου παραμυθιού με το οποίο ετράφη επί πενταετία ο ελληνικός λαός, και τον οποίο πουλάει ακόμη η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ. Η πραγματικότητα αντεστράφη πλήρως: οι πολίτες πίστεψαν ότι το Μνημόνιο έφερε την κρίση προς όφελος εκείνων που παρασιτικά ζούσαν από το μοντέλο που χρεοκόπησε. Ετσι, πέντε χρόνια τώρα το πολιτικό, μιντιακό, συνδικαλιστικό σύστημα εναντιώνεται στο φάρμακο, αντί να καταπολεμά την ασθένεια. Μεταρρυθμίσεις για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας υπονομεύονται ως «μνημονιακές», τα βιλαέτια των μικρών και μεγάλων συμφερόντων παραμένουν ανέπαφα και στο τέλος –επειδή «λεφτά δεν υπάρχουν»– ο λογαριασμός καταλήγει στους πιο αδύναμους. Πολλές χώρες μπήκαν σε Μνημόνιο, σχεδόν όλες ασκούν περιοριστικές πολιτικές, αλλά καμιά δεν παρουσίασε μείωση του ΑΕΠ 25%. Ο «αντιμνημονιακός αγώνας» ήταν η μεγαλύτερη απάτη σε βάρος του ελληνικού λαού, για να κρατηθούν ανέπαφοι οι μηχανισμοί προσοδοθηρίας διάφορων ομάδων. Στο πλαίσιο αυτής της απάτης είναι και η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για την Εξεταστική Επιτροπή για το Μνημόνιο που θα ξεκινά αμέσως –μα αμέσως!– μετά την πτώση της κυβέρνησης Καραμανλή.

Για να στηριχτεί αυτός ο προσοδοφόρος για τα συμφέροντα «αντιμνημονιακός αγώνας» φτιάχτηκαν τα τελευταία χρόνια πολλοί δορυφορικοί μύθοι. Ενας από αυτούς ήταν της εναλλακτικής (και μάλιστα χωρίς... όρους) χρηματοδότησης της χώρας. Δεν αναφερόμαστε μόνο στα 600 δισ. που προσέφερε ο Αρτέμης Σώρρας ή στις μετοχές της Τράπεζας της Ανατολής, αλλά σε άλλους εξίσου ευφάνταστους, όπως τα δάνεια από τη χρεοκοπημένη Ρωσία. Αυτός ο μύθος κατέρρευσε στη συνείδηση του λαού, όταν η Κύπρος ζήτησε και δεν πήρε 5 δισ. παρόλο που υπήρχαν δεσμοί «μαύρου» χρήματος της Ρωσίας με τη Μεγαλόνησο. Αυτός ο μύθος εσχάτως ανακυκλώνεται από –ποιον άλλον;– τον κ. Πάνο Καμμένο ο οποίος δήλωνε ότι «έχω πολύ καλή σχέση με τη Ρωσία. Συζητάμε με τους Ρώσους για το “Plan B”» (Mega 10.2.2015). Οι «καλές σχέσεις» του κ. Καμμένου, καθώς και άλλων κυβερνητικών στελεχών, κατέληξαν να σαρώνει η κυβέρνηση τα τελευταία αποθεματικά Ταμείων και οργανισμών, ώστε να τη βγάλει τσίμα-τσίμα και αυτόν τον μήνα.

Λατινοαμερικανικοί μύθοι

Οι μύθοι λατινοαμερικανικής κοπής είχαν ιδιαίτερο σουξέ τα τελευταία χρόνια. Οχι μόνο από τα πιο επίσημα χείλη –«μακάρι να γινόμασταν Αργεντινή», είπε εν τη αφροσύνη του ο κ. Αλέξης Τσίπρας– αλλά και από ένα ολόκληρο σύστημα αντιμνημονιακής «ενημέρωσης». Από την πρώτη στιγμή γυρίστηκαν ντοκιμαντέρ για τη στάση πληρωμών του Ισημερινού –για να δείξουν τι έπρεπε να κάνει η Ελλάδα–, αποκρύπτοντας όμως σημαντικές παραμέτρους του εκουαδοριανού ζητήματος: 1) Ο Ισημερινός είχε διαθέσιμα 6,8 δισ. δολάρια με συνολικό χρέος 4,5 δισ. όταν έκανε στάση πληρωμών το 2008. 2) Το συντριπτικά μεγαλύτερο κομμάτι του χρέους εντασσόταν στον ορισμό του «απεχθούς χρέους», αφού –σε αντίθεση με την Ελλάδα– το είχαν δημιουργήσει δικτατορικές κυβερνήσεις. 3) Ο Ισημερινός είναι πετρελαιοπαραγωγός χώρα και το έλλειμμα στο ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών ήταν μηδενικό.

Πάνω στον μύθο της χρεοκρατίας στήθηκε ένα ολόκληρο πανηγύρι με την Επιτροπή Λογιστικού Ελέγχου του Χρέους, που ξεθύμανε νωρίς μέχρι που το ανέστησε για δικούς της, επικοινωνιακούς και εσωκομματικούς, λόγους η πρόεδρος της Βουλής, κ. Ζωή Κωνσταντοπούλου.

Γενικώς για κάθε πρόβλημα της χώρας φτιάχτηκε κι ένας μύθος, προκειμένου αυτό να μη λυθεί. Ενας από τους βασικούς είναι αυτός που ακόμη κυκλοφορεί ο ΣΥΡΙΖΑ, περί ρευμάτων στην Ευρώπη που θα μας επιτρέψουν να ξεπεράσουμε την κρίση χωρίς να αλλάξει τίποτε σε αυτόν τον κόσμο. Κάθε φορά που ο πρωθυπουργός πάει στην Ευρώπη χαιρετίζει τους 30-50 διαδηλωτές που τον περιμένουν και τους βαφτίζει «συμπαράσταση των ευρωπαϊκών λαών». Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν πολλοί που θα έβλεπαν με καλύτερο μάτι την ελληνική περιπέτεια, αν η Ελλάδα έκανε κάτι για να βγει από την κρίση και αν δεν πλήρωναν αυτοί για τις αποτυχίες μας. Το πρόβλημα είναι ότι μετά τις ανερμάτιστες ρητορείες των κυβερνητικών στελεχών –πόσα είπαν οι άνθρωποι;– το ευρωπαϊκό κλίμα επιβαρύνεται. Για πρώτη φορά από την αρχή της κρίσης και μετά την ακατάσχετη ρητορεία του κ. Γιάνη Βαρουφάκη και τις ανερμάτιστες απειλές του κ. Πάνου Καμμένου, η πλειονότητα των Γερμανών τάσσεται υπέρ της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ. Η Ευρώπη, που τόσο πολύ ο ΣΥΡΙΖΑ υπολόγιζε ότι θα αλλάξει μετά τη νίκη του, πραγματικά αλλάζει. Αλλά όχι προς όφελός μας.

Μύθοι και αλήθειες σε έναν πίνακα

Το μόνο που ακούσαμε από τα ΜΜΕ για την ενδιαφέρουσα έρευνα των Τάσου Γιαννίτση και Σταύρου Ζωγραφάκη σχετικά με την κατανομή του βάρους της κρίσης είναι ότι «το 10% των φτωχότερων νοικοκυριών είχε την πενταετία της κρίσης απώλεια εισοδήματος της τάξεως του 86%, οι απώλειες του 30% των υψηλότερων εισοδημάτων δεν ξεπέρασαν το 17-20%». Αυτό είναι μεν αληθές, αλλά υπάρχουν και μεγάλα ψέματα στις στατιστικές. Από την ανάλυση των δεκατημορίων ανά πηγή εισοδήματος, προκύπτουν και άλλα ενδιαφέροντα συμπεράσματα για την πρώτη περίοδο εφαρμογής του Μνημονίου: π.χ. το πλουσιότερο 10% των εργαζομένων (προφανώς σε ΔΕΚΟ και δημόσιο τομέα, όπου πρόσφατα η «Πρώτη φορά Αριστερά» έδωσε και... τροφεία) είχε απώλειες μόνο 9,3%, ενώ το πλουσιότερο των εισοδημάτων από επιχειρηματική δραστηριότητα είχε μείωση 20%. Πιο σκληρά επλήγησαν τα εισοδήματα των πολύ μικρών επιχειρηματιών (-48%), όπως και των χαμηλόμισθων εργαζομένων (-34,6%). Το πλουσιότερο 1% της εργασίας είχε απώλειες 4,8%, ενώ το πλουσιότερο 1% των εισοδημάτων από επιχειρήσεις είχε απώλειες 24%. Η κατανομή των βαρών ήταν άνιση, αλλά όχι με τον τρόπο που οι αριστερογενείς μύθοι θέλουν στην Ελλάδα.

Έντυπη

Η Καθημερινή