Ο πόλεμος που δεν μιλάει κανείς!!
Βομβαρδισμοί, πείνα, χολέρα και η AQAP στην Υεμένη.
Γράφει ο Ιωάννης Αθ. Μπαλτζώης*
Υπάρχει ένας πόλεμος σήμερα, που δεν ακούμε σχεδόν τίποτα.
Ένας πόλεμος που διαρκεί δυόμιση χρόνια τώρα. Ένας πόλεμος με δεκάδες χιλιάδες νεκρούς και τραυματίες, που ελάχιστοι γνωρίζουν. Ένας πόλεμος με καθημερινούς βομβαρδισμούς και δεκάδες αθώα θύματα, όπου μεταξύ αυτών είναι πολλά παιδιά και που δεν αντιδρά κανείς. Ένας πόλεμος που είναι η επιτομή της ανθρωπιστικής καταστροφής, η μεγαλύτερη ανθρωπιστική κρίση σύμφωνα με τον ΟΗΕ, αφού εκτός από τις βόμβες, οι άνθρωποι πεθαίνουν από χολέρα και από λιμοκτονία. Που είναι αυτός ο πόλεμος; Ποια είναι αυτή η χώρα που γίνονται αυτά; Είναι η Υεμένη, Αλλά ας τα πάρουμε από την αρχή, για να καταλάβουμε τι γίνεται.
Η Υεμένη είναι ένα κράτος στο Νότιο τμήμα της Αραβικής χερσονήσου και αποτελεί κράτος της Μέσης Ανατολής. Συνορεύει με το Ομάν και τη Σαουδική Αραβία. Δυτικά βρέχεται από την Ερυθρά θάλασσα και νότια από τον κόλπο του Άντεν. Η Υεμένη είναι μία από τις αρχαιότερες κοιτίδες πολιτισμού στην εγγύς Ανατολή. Μεταξύ του 12ου αιώνα π.Χ και του 6ου μ.Χ., η περιοχή αποτελούσε τμήμα των βασιλείων της Μίνα, του Σαβά και των Χιμιαριδών, τα οποία έλεγχαν το ισχυρό εμπόριο των μπαχαρικών. Αργότερα, ήταν κάτω από την εξουσία της Αιθιοπίας και της Περσίας. Τον 7ο αιώνα οι μουσουλμάνοι χαλίφηδες εμφανίστηκαν καταλαμβάνοντας την περιοχή, ενώ μετά τη διάλυση του χαλιφάτου, η πρώην βόρεια Υεμένη βρέθηκε κάτω από τον έλεγχο των ιμάμηδων διαφόρων δυναστειών, κυρίως της φυλής των Ζαΐντι, οι οποίοι εγκαθίδρυσαν μία θεοκρατική πολιτική δομή που επέζησε μέχρι τη σύγχρονη ιστορία.
Η κατάσταση
Η Υεμένη είναι από καιρό η φτωχότερη χώρα της Αραβικής Περιφέρειας και μέχρι τώρα η επιβίωσή της βασίστηκε και στη βοήθεια των γειτόνων της, καθώς και των ΗΠΑ. Σύμφωνα με την εφημερίδα The New York Times, τα χρήματα από τα αποθέματα πετρελαίου της χώρας, έχουν χαθεί ή κλαπεί κατά τη διάρκεια της 33χρονης διακυβέρνησης της χώρας, του προέδρου Αλή Αμπντουλάχ Σαλέχ. Ήταν Πρόεδρος της Βόρειας Υεμένης από το 1978 μέχρι το 1990 και έγινε Πρόεδρος του ενιαίου κράτους στις 22 Μαΐου του 1990 και παρέμεινε μέχρι το 2011. Ο Σαλέχ ήρθε αντιμέτωπος με μία μεγάλη εξέγερση του λαού το 2011, οπότε τραυματίστηκε σε επίθεση με ρουκέτα που εκτοξεύτηκε στην προεδρική του κατοικία, εγκαταλείποντας την χώρα. Μια έκθεση του ΟΗΕ του 2015, αποκάλυψε τη συσσώρευση περιουσίας του Σαλέχ, ύψους έως 60 δισ. δολαρίων από τη διαφθορά, την εκβίαση και την υπεξαίρεση. Ο διάδοχός του, από το 2011 και μετά από τις εκλογές του 2012, ήταν ο πρόεδρος Μανσούρ αλ-Χαντί, ο οποίος παραιτήθηκε έπειτα από την κατάληψη της πρωτεύουσας από τους Σιΐτες αντάρτες Χούτι, τον Ιανουάριο του 2015. Μαζί του παραιτήθηκε και ο πρωθυπουργός Χαλέντ Μπαχά. Τους Χούτι στηρίζει και ενισχύει σε οπλικά συστήματα και οικονομική βοήθεια το Σιϊτικό Ιράν. Οι Χούτι είχαν συνάψει συμμαχία με τον πρώην πρόεδρο Σαλέχ και η ενέργειά των είχε σκοπό την επαναφορά του προηγουμένου καθεστώτος, του προέδρου Σαλέχ, ή του υιού του. Σε απάντηση αυτών των εξελίξεων, δημιουργήθηκε ένας συνασπισμός Σουνιτικών αραβικών κρατών με επικεφαλής τη Ουαχαμπιστική Σαουδική Αραβία, όπου ξεκίνησε μια στρατιωτική επιχείρηση, τον Μάρτιο του 2015, με στρατεύματα και αεροπορικές δυνάμεις, για να εκδιώξει τους Χούτι από τη πρωτεύουσα Σάνα και τις δυτικές περιοχές της χώρας και να επαναφέρει την προηγούμενη κατάσταση, τον εκλεγμένο πρόεδρο Μανσούρ αλ Χαντί, ο οποίος και αναγνωρίζεται διεθνώς. Έκτοτε, στη χώρα μαίνεται ένας ολέθριος εμφύλιος πόλεμος, μεταξύ των ανταρτών Χούτι και των υποστηρικτών της διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης της Υεμένης του Μανσούρ αλ Χαντί. Εξάλλου και μόνο η εμπλοκή του Ιράν στην Υεμένη, θα ήταν αρκετό για την εμπλοκή της Σαουδικής Αραβίας στην εμφύλια διαμάχη, λόγω των γνωστών ανταγωνιστικών των θέσεων για την κυριαρχία στον Αραβικό κόσμο.
Στην επιχείρηση του συνασπισμού με την ονομασία «Decisive Storm», συμμετέχουν Α/Φ και στρατιωτικές δυνάμεις από την Αίγυπτο, το Μαρόκο, την Ιορδανία, το Σουδάν, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Κουβέιτ, το Κατάρ, τον Μπαχρέιν και μισθοφόροι της ιδιωτικής εταιρείας Academi. Το Τζιμπουτί, η Ερυθραία και η Σομαλία έχουν παραχωρήσει τον εναέριο χώρο, τα χωρικά ύδατα και τις στρατιωτικές βάσεις των στη διάθεση του συνασπισμού. Οι Ηνωμένες Πολιτείες παρέχουν υποστήριξη πληροφοριών και υλικοτεχνική υποστήριξη, συμπεριλαμβανομένου του εναέριου ανεφοδιασμού καυσίμων και έρευνας και διάσωσης.
Χάρτης με τις περιοχές που ελέγχουν οι εμπλεκόμενοι. Φωτό από Al Jazeera.
Οι Βομβαρδισμοί-Οι απώλειες.
Ο πόλεμος είναι άγριος και αδιάλειπτος. Ο Συνασπισμός υπό την Σαουδική Αραβία πραγματοποιεί συνεχώς αεροπορικούς βομβαρδισμούς με θύματα όπως προαναφέραμε αθώους ανθρώπους και μεταξύ αυτών πολλά μικρά παιδιά. Όπως ανέφερε πρόσφατα το Al Jazeera, στις 23 Αυγούστου, από τους αεροπορικούς βομβαρδισμούς κοντά στην πόλη Σανά, είχαμε 35 νεκρούς πολίτες, κυρίως αγρότες, που είχαν την τύχη να είναι κοντά σε ένα στρατόπεδο των Χούτι και στις 25 Αυγούστου είχαμε 14 νεκρούς πολίτες σε συνοικία στην πόλη Σανά, μεταξύ αυτών πολλά παιδιά. Και όταν αναφερόμαστε σε αεροπορικούς βομβαρδισμούς εννοούμε μόνο τον συνασπισμό με επικεφαλής την Σαουδική Αραβία, καθόσον οι Χούτι δεν έχουν τέτοια δυνατότητα, αφού δεν διαθέτουν αεροσκάφη. Για να αντιληφθούμε την συχνότητα των αεροπορικών βομβαρδισμών , θα παραθέσουμε τα στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες. Έτσι σύμφωνα με την UNHCR's Protection Cluster Yemen group, μέχρι τώρα στο πρώτο εξάμηνο του 2017, έχουν πραγματοποιηθεί 5.676 αεροπορικοί βομβαρδισμοί, κατά μέσο όρο 946 βομβαρδισμοί τον μήνα, δηλαδή περίπου 31,5 αεροπορικοί βομβαρδισμοί ημερησίως!! Διάφοροι διεθνείς οργανισμοί για τα ανθρώπινα δικαιώματα έχουν κατηγορήσει τον συνασπισμό υπό την Σαουδική Αραβία, ότι βομβαρδίζουν περιοχές αδιακρίτως, όπου υπάρχουν δημόσιοι χώροι και πλατείες, αγορές, νοσοκομεία και συνοικίες, προκαλώντας όχι παράπλευρες απώλειες αλλά απώλειες αθώων και ανυποψίαστων αμάχων. Τα στοιχεία του ΟΗΕ αποκαλύπτουν ότι μέχρι τώρα ο πόλεμος έχει προκαλέσει τον θάνατο σε πάνω από 10.000 ανθρώπους και τον τραυματισμό σε πάνω από 40.000 ανθρώπους.
Λιμός – Χολέρα και Αλ Κάιντα.
Ο συνεχιζόμενος εμφύλιος πόλεμος, ο οποίος ξεκίνησε μετά την παρέμβαση της Σαουδικής Αραβίας και ορισμένων αραβικών κρατών εναντίον των ανταρτών Χούτι, έριξε τη Υεμένη σε μια από τις χειρότερες ανθρωπιστικές κρίσεις της πρόσφατης ιστορίας. Ο πόλεμος και αυτό είναι ακόμη χειρότερο, έχει προκαλέσει τεράστια έλλειψη τροφίμων, που έχει περιγραφεί από διεθνείς ανθρωπιστικές οργανώσεις ως το άμεσο αποτέλεσμα του πολέμου . Η Υεμένη, η οποία έχει πληθυσμό πάνω από 27 εκατομμύρια ανθρώπους, βρίσκεται στα πρόθυρα της γενικής λιμοκτονίας, με περίπου 20 εκατομμύρια ανθρώπους να έχουν ανάγκη ανθρωπιστικής βοήθειας, καθώς και στη μέση μιας πρωτοφανούς επιδημίας χολέρας. Αναφερόμενος στον πόλεμο που διεξάγεται στη Σαουδική Αραβία στην Υεμένη, ο ΟΗΕ προειδοποίησε ότι η χώρα κατευθύνεται προς την "πλήρη κατάρρευση". Επί του παρόντος, πάνω από επτά εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται στα πρόθυρα της άμεσης λιμοκτονίας, λόγω των αποκλεισμών των συνόρων και της φτώχειας από την διάρκεια του πολέμου. Σύμφωνα δε με τον ΟΗΕ, η μεγαλύτερη ανθρωπιστική κρίση στον κόσμο σήμερα, βρίσκεται στην Υεμένη.
Χώρες με τα μεγαλύτερα ποσοστά υποσιτισμού και λιμοκτονίας.NBC
Εκτός του εμφυλίου πολέμου, των καθημερινών βομβαρδισμών και της
επισιτιστικής κρίσης (λιμοκτονίας), ένα άλλο μεγάλο κακό ενέσκηψε στην
χώρα. Η Χολέρα!! Η ξεχασμένη χολέρα είναι μια σοβαρή ασθένεια που μπορεί
να πάρει τη μορφή επιδημίας, όπως ήδη συμβαίνει στην Υεμένη. Η νόσος
της Χολέρας έχει αντιμετωπιστεί αποφασιστικά από τις σύγχρονες
κοινωνίες, ιδιαίτερα στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Οφείλεται κυρίως στα ελλιπή
μέτρα υγιεινής και είναι εξαιρετικά μεταδοτική όταν εκδηλώνεται.
Προκαλείται από ένα βακτήριο που ονομάζεται "Δονάκιο της χολέρας" το
οποίο βρίσκεται συνήθως σε μολυσμένο νερό. Στην Υεμένη, σε μόλις τρεις
μήνες, η χολέρα σκότωσε πάνω από 2.000 άτομα, εκ των οποίων το 1/3
παιδιά και έχει μολύνει περισσότερο από μισό εκατομμύριο ανθρώπους (για
την ακρίβεια 542.000 , όταν στην περίπτωση της Αϊτής το 2011 είχαν
μολυνθεί 340.000 συνολικά), το μεγαλύτερο ποσοστό επιδημίας στον κόσμο
τα τελευταία 50 χρόνια, σύμφωνα με τα στοιχεία του WHO (World Health
Organization).
Χάρτης με τις περιπτώσεις χολέρας στην Υεμένη, Μάιος 2017. DG ECHO
Και όποιος νομίζει ότι τρίτωσε το κακό για την έρημη αυτή χώρα (βομβαρδισμοί, πείνα, χολέρα), έκανε λάθος. Ο πόλεμος έχει αφήσει διάφορες περιοχές της χώρας, με κενά εξουσίας, ελέγχου και οικονομικών δραστηριοτήτων, ώστε να χρειάζονται άμεση ανθρωπιστική βοήθεια και ταυτόχρονα έχει επιτρέψει στην Αλ Κάιντα να εισχωρήσει και να αναπτυχθεί μέσα στο κενό ασφαλείας, που δημιουργήθηκε από το χάος του εμφυλίου. Με αποτέλεσμα να υπάρχει εκτός των άλλων και ο Σαλαφιστικός Ισλαμιστικός τρομοκρατικός εξτρεμισμός. Στην Υεμένη, δρα με ευχέρεια και ευρύτητα δράσεων, λόγω του εμφυλίου πολέμου, η Αl Qaeda in the Arabian Peninsula (AQAP), δηλαδή η Αλ Κάϊντα της Αραβικής Χερσονήσου!! Και λόγω της κατάστασης πολλοί κάτοικοι, απελπισμένοι και πεινασμένοι, να βρίσκουν καταφύγιο στην εξτεμιστική Σαλαφιστική Σουνιτική Ισλαμιστική ιδεολογία και να επανδρώνουν τις τάξεις της Αλ Κάιντα, μεταβαλλόμενοι έτσι σε δυνητικούς μελλοντικούς τζιχαντιστές, με ότι αυτό συνεπάγεται.
Επίλογος
Η κατάσταση στην Υεμένη είναι περίπλοκη, δραματική, απελπιστική, χωρίς να διαφαίνεται ελπίδα για τερματισμό του παραλογισμού που επικρατεί στην χώρα, αφού όλοι πολεμούν εναντίον όλων, με αποτέλεσμα, όλα όσα προαναφέραμε, βομβαρδισμοί, λιμός, χολέρα και Ισλαμιστικός Σαλαφιστικός εξτρεμισμός. Μαίνεται ένας πόλεμος που έχει τεθεί στο περιθώριο από την διεθνή κοινότητα και τα διεθνή ΜΜΕ. Καθημερινά πεθαίνουν άνθρωποι από βομβαρδισμούς, την πείνα, την χολέρα, την τρομοκρατία και η είδηση ή αποκρύπτεται ή πηγαίνει στα «ψιλά», με αποτέλεσμα η συντριπτική πλειοψηφία να την αγνοεί. Στην Υεμένη δεν συγκρούονται τα μεγάλα γεωστρατηγικά συμφέροντα των ισχυρών κρατών, ούτε σχεδιάζονται αγωγοί Υ/Δ να περάσουν από την χώρα. Ο πλούτος της χώρας έχει λεηλατηθεί από διεφθαρμένες ηγεσίες που λυμαίνονταν την χώρα επί δεκαετίες, εξυπηρετώντας ξένα συμφέροντα. Εκεί δεν υπάρχουν «ανθρωπιστικές οργανώσεις», τύπου «Λευκά Κράνη», να γυρίζουν βίντεο με παιδάκια που δήθεν σώζονται από τους βομβαρδισμούς των κακών (στην περίπτωση της Συρίας οι κακοί είναι οι Ρώσοι και το καθεστώς Άσαντ), δίνοντας άλλοθι στους τζιχαντιστές του ΙSIS και άλλων Ισλαμιστικών «ευαγών ιδρυμάτων» και οργανώσεων που δρούσαν στην περιοχή, αλλά σήμερα ευτυχώς εξαλείφονται σταδιακά από την Συρία και το Ιράκ. Η εμπλοκή του Σιϊτικού Ιράν στον εμφύλιο, στο πλευρό των Χούτι, ήταν παραπάνω από σίγουρο ότι θα ανάγκαζε την Σαουδική Αραβία, του νεαρού πρίγκηπα και διαδόχου του Θρόνου και πραγματικού ηγέτη της χώρας, του Υπουργού Άμυνας Μωχάμεντ μπιν Σαλμάν, να εμπλακεί στρατιωτικά στην εμφύλια διαμάχη, ομού με τα Αραβικά κράτη συμμάχους του, όπερ και εγένετο και συνεχίζεται ακόμη. Το γιατί τα διεθνή ΜΜΕ δεν αναφέρονται σχεδόν καθόλου στην Υεμένη, έτσι αποφασίστηκε. Η ηγετική παρουσία της Σαουδικής Αραβίας, φίλου και εταίρου και μακρύ χέρι των ΗΠΑ στον εμφύλιο πόλεμο είναι αρκετό να μην αναφέρεται σχεδόν τίποτα για την Υεμένη. Τα διεθνή ΜΜΕ για πολλούς λόγους, δεν αναφέρουν και πολλά για την Ουαχαμπιστική Σαουδική Αραβία. Το γιατί μπορείτε να το αντιληφθείτε από τα λόγια ενός Ροκφέλερ. O πρόσφατα αποθανών και μάλιστα σε ηλικία 101 χρόνων, πατριάρχης της θρυλικής οικογένειας των Ροκφέλερ και ένας από τα φερόμενα μέλη της «παγκόσμιας κυβέρνησης», ο Ντέιβιντ Ροκφέλερ, σ’ ένα βίντεο που αφέθηκε σκόπιμα να διαρρεύσει, δηλώνει: «Είμαστε ευγνώμονες στην Washington Post, τους New York Times, το περιοδικό Time και άλλους μεγάλους εκδοτικούς οίκους, των οποίων οι διευθυντές έχουν παρακολουθήσει τις συναντήσεις μας και σεβάστηκαν τις υποσχέσεις τους για διακριτικότητα για σχεδόν σαράντα χρόνια…» (!) Και εξηγεί τους λόγους: «Θα ήταν αδύνατο για μας να αναπτύξουμε το σχέδιό μας για τον κόσμο, αν είχαμε υποστεί τα φώτα της δημοσιότητας…..». Χρειάζονται άλλες εξηγήσεις;
* O Ιωάννης Αθ. Μπαλτζώης είναι Αντγος (ε.α.), πρώην ΑΚΑΜ Τελ Αβίβ, πρώην Αξκος επιχειρήσεων της ECMM στον πόλεμο της Βοσνίας, Απόφοιτος Tactical Intelligence School (U.S.Army), Μεταπτυχιακό στην Γεωπολιτική Ανάλυση, Γεωστρατηγική Σύνθεση και Σπουδές Άμυνας και Διεθνούς Δικαίου του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, μέλος ΔΣ του ΕΛΙΣΜΕ (Ελληνικό Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών).
Πηγές:
• https://www.nytimes.com/interactive/2017/08/23/world/middleeast/yemen-cholera-humanitarian-crisis.html?smid=tw-nytimes&smtyp=cur
• https://www.alaraby.co.uk/english/news/2017/8/25/children-among-dead-in-air-raid-on-yemen-capital
• http://www.aljazeera.com/news/2017/08/children-dead-fresh-air-strikes-hit-yemen-170825081935581.html
• http://www.aljazeera.com/indepth/features/2017/08/saudi-arabia-war-yemen-strategic-failure-170823072854582.html
• https://www.criticalthreats.org/analysis/losing-wars-terrorism-and-disease-in-yemen
• World Health Organization (http://www.who.int/en/ )
• UNHCR's Protection Cluster Yemen
• http://www.independent.co.uk/news/world/europe/russia-ambassador-sudan-dead-mirgayas-shirinsky-swimming-pool-khartoum-a7909606.html?=1
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου